Η στροφή Λαλιώτη στη μεταφυσική και το ελληνικό Επινέ

Το άρθρο του Κώστα Λαλιώτη στο παρά ένα των εκλογών για μια στρατηγική ολικής επαναφοράς του ΠΑΣΟΚ, αναμφίβολα είναι μια παρέμβαση για την επόμενη μέρα της παντοκρατορίας Μητσοτάκη, αλλά και μια παρακαταθήκη του παλιού αντρεϊκού DNAϊκού ΠΑΣΟΚ ενόψει της οριστικής απόσυρσης της γενιάς του Πολυτεχνείου από το πολιτικό προσκήνιο.

Πρόκειται για ένα κείμενο πολιτικής και επιστημονίζουσας μεταφυσικής, καθώς ο Κώστας κατά βάθος ήξερε πως τον χώρο του ΠΑΣΟΚ, ίσως και τη μπράντα, την έχει καταλάβει πλέον ο Κυριάκος. Δεν το λέει, αλλά προφανώς μας καλεί: «Άνω σχώμεν τα καρδίας. Έχομεν προς τον Κύριο»… Η κάλπη στάθηκε αμείλικτη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατήγαγε οριστική κατάληψη του κεντρώου χώρου και η νέα ΝΔ είναι πλέον ΚΕΝΤΡΟδεξιό κόμμα, σύμφωνα με τη νέα πολιτική γεωγραφία με τρία κόμματα στα δεξιά της.

Αυτή είναι η ουσία της νέας πολιτικής κατάστασης, η οποία περιορίζει δραματικά πολιτικά, ιδεολογικά, λειτουργικά τη ριζοσπαστική Αριστερά (ΣΥΡΙΖΑ) και τη Σοσιαλδημοκρατία (ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ). Η στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ στην κάλπη της 21ης Μαΐου, ολοκληρώθηκε στις 25 Ιουνίου με νέα υποχώρηση στο… θεώρημα η “ολική επαναφορά” του ΠΑΣΟΚ δεν επιτεύχθηκε. Ούτε το ελατήριο των ποσοστών εκτινάχθηκε, ούτε κατέλαβε τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Έφτασε στο ταβάνι του, με την επιστροφή μερικών παλαίμαχων γερόντων…

Τελικά δεν ήταν νεκρανάσταση. Συνεπώς, με το 30% ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ νομιμοποιούμαστε να μιλάμε για στρατηγική ήττα της Κεντροαριστεράς. Με την είσοδο της κόκκινης drama queen, που μάλλον το γυρίζει σε μπλε βαθύ και “κάνει για 100” με “βλέψεις Μελόνι”, αλλά και τα τρία εθνικιστικά κόμματα, και το ΚΚΕ ενισχυμένο, τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και το ΠΑΣΟΚ θα έχουν πρόβλημα στην κοινοβουλευτική τους έκφραση, αλλά και στο βάρος του πολιτικού τους λόγου.

Το πασοκικό γονιδίωμα και ο Ζαρατούστρα

Ο Κώστας Λαλιώτης είναι φοβερό πολιτικό ον που διαβάζει δεκαετίες τώρα δημοσκοπήσεις. Ο Λαλιώτης κατά πάσα πιθανότητα ήξερε πως το ΠΑΣΟΚ δεν μπορούσε να κάνει νέο άλμα. Ήξερε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα μπορούσε να γυρίσει το παιγνίδι. Γι’ αυτό, ο ίδιος το γύρισε στη μεταφυσική. Από ένστικτο αυτοσυντήρησης αισθάνθηκε την ανάγκη να γυρίσει πίσω στα DNAϊκά σύμβολα, στον “ήλιο”, στο “πράσινο” χρώμα, στη Διακήρυξη στις 3ης του Σεπτέμβρη, στο “ισχυρό γενετικό υλικό”. Μέχρι και στην “αριθμο-σοφία” προσέφυγε!

Χρησιμοποίησε στίχους του Τ.Σ. Έλιοτ, αλλά και όρους των επιστημών αιχμής: Το ΠΑΣΟΚ στην ιστορική διαδρομή του έχει δημιουργήσει το δικό του πολιτικό γονιδίωμα και χρωμόσωμα. Αυτό το DNA με το συνακόλουθο “brand” δεν μπορεί να το ακυρώσει κανείς… Το ισχυρό DNA του ΠΑΣΟΚ και το “Ιερό ΤΟΤΕΜ”. Χρησιμοποιεί, όπως πάντα έκανε, τις ιδέες που είναι της μόδας στο εξωτερικό… Δεν υπάρχει αμφιβολία πως απευθύνεται στους νέους, σε αυτούς που δεν ξέρουν την ιστορία του Κινήματος. Αυτή τη φορά μίλησε σαν τον… Ζαρατούστρα. Υπάρχει βέβαια στο αφήγημα Λαλιώτη ένα μεγάλο κενό. Η περίοδος Σημίτη που πέρα από την ένταξη –όπως όπως– της χώρας στην Ευρωζώνη ήταν εκείνη στην οποία διογκώθηκε η διαπλοκή, έγινε η αφαίμαξη της λαϊκής αποταμίευσης μέσω του σκανδάλου του χρηματιστηρίου κ.ο.κ.

«Το 2009, μετά από μια μεγάλη Νίκη, το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας μας. Μιας χώρας, που με βασική και κύρια ευθύνη της Νέας Δημοκρατίας, βρισκόταν στα πρόθυρα της οικονομικής χρεοκοπίας. Αυτή η αδιαμφισβήτητη χρεοκοπία με αποκλειστική ευθύνη της Νέας Δημοκρατίας κυοφόρησε και γέννησε τα Μνημόνια… Το ΠΑΣΟΚ με σθένος πρόταξε το εθνικό καθήκον να σωθεί η χώρα. Να βγει η Ελληνική κοινωνία από μια πρωτόγνωρη πολύμορφη κρίση… Το ΠΑΣΟΚ, ανεξάρτητα από τις αδυναμίες και τα λάθη του, έσωσε τη χώρα από τη χρεοκοπία και κράτησε την κοινωνία όρθια, αλλά με δυσβάστακτο κόστος και θυσίες για τους Πολίτες».

Όχι! Το ΠΑΣΟΚ εκλέχτηκε, κρύβοντας την πραγματικότητα της οικονομίας. Αν ήξερε, έπρεπε να έχει προετοιμάσει άλλη πολιτική, υπήρχε λύση. Αν δεν ήξερε, που έκανε πως έπεσε από τα σύννεφα, τότε διέπραξε πολιτική απάτη. Σε κάθε περίπτωση παρέδωσε τη χώρα στο ΔΝΤ και στην Τρόικα, αποδέχθηκε ένα μνημόνιο που ήταν λάθος και οδήγησε σε ένα δραματικότερο δεύτερο, έκανε την κωλοτούμπα στις Κάννες, απέσυρε το δημοψήφισμα, κατάπιε το ενδοκομματικό πραξικόπημα.

Το ΠΑΣΟΚ συνέπραξε με τον Σαμαρά και πρωτοστάτησε στην παράδοση του χρέους στο αγγλικό δίκαιο κ.ο.κ. με αποτέλεσμα το επί δεκαετίες κυρίαρχο ΠΑΣΟΚ να τιμωρηθεί με 4,68% το 2015. Έγινε σκορποχώρι και άλλαξε όνομα… Πάντως, ο κόσμος που απέμεινε στο ΠΑΣΟΚ, επέλεξε τον Ανδρουλάκη. Ήταν όπως τότε είχα επισημάνει η «εκδίκηση της γυφτιάς» έναντι της παλιάς νομενκλατούρας… Το νέο αποτέλεσμα μοιάζει να ολοκληρώνει την κάθαρση, αλλά δεν δείχνει καμία προοπτική. Καμία λάμψη στον πολιτικό λόγο, που παρέμεινε ξύλινος και παλιάς κοπής.

Το πένθιμο μωβ και o τοίχος των δακρύων

Στο ΠΑΣΟΚ υπάρχει ένα περίπλοκο ενοχικό πλέγμα που εμπόδισε την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που παρείχε η απλή αναλογική στην Κεντροαριστερά. Αυτό το ενοχικό πλέγμα έχει ιστορική βάση και περιλαμβάνει την αλαζονεία και τον εξιμπισιονισμό των πρωτοκλασάτων στελεχών της περιόδου Σημίτη. Υπάρχει μίσος προς τον ΣΥΡΙΖΑ, στον οποίο κατά τη δεκαετία των μνημονίων μετανάστευσε το “κοινωνικό ΠΑΣΟΚ”. Όπως άλλωστε υπήρξε για δεκαετίες ένα ανομολόγητο μίσος της Αριστεράς προς τον Ανδρέα προσωπικά γιατί της πήρε τις μάζες!

Σήμερα, και οι δύο αθροίζουν μαζί 30%. Με δραματικά μειωμένη την κρατική επιχορήγηση, και πολύ λιγότερους μετακλητούς, με τη στεντόρεια φωνή της Ζωής να καλύπτει το λόγο τους, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ έχουν εισέλθει στη ζώνη του λυκόφωτος. Οι λύσεις που έχουν είναι μετά το πένθιμο μωβ του Αλέξη να πάνε μαζί στον Τοίχο των Δακρύων και να κλάψουν μαζί, ο ένας στην αγκαλιά του άλλου, επί τρεις μέρες (τουλάχιστον) για τις αμαρτίες τους. Κι αφού κλάψουν, να αφήσουν τη Ζωή να πλακώνεται με το ΚΚΕ και τους άλλους και να δουλέψουν σοβαρά για τις αυτοδιοικητικές του Οκτωβρίου και κυρίως τις ευρωεκλογές του 2024. Αυτές είναι δύο ευκαιρίες για να χτίσουν ΜΟΕ (μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης) και να πάνε σε ένα ελληνικό Επινέ. Αλλιώς θα τους καταπιεί όλους η μαρμάγκα…

Το έχουν προτείνει στο παρελθόν πολλοί, ο Γιώργος Σιακαντάρης, ο Βαγγέλης Βενιζέλος, η Μεταρρύθμιση και πολλοί άλλοι που δεν χρειάζεται να τους μνημονεύσουμε. Να μαζευτούν τα συντρίμμια του ΠΑΣΟΚ σε μια προσπάθεια αλά γαλλικά, όπως το 1971 στο Επινέ όπου οι σοσιαλιστές επανενώθηκαν σε νέα βάση. Οι συνθήκες της πολιτικής όμως έφεραν το Νίκο Ανδρουλάκη στην ηγεσία του ΚΙΝΑΛ που ξαναέγινε ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και πέτυχε τον διπλασιασμό της εκλογικής του βάσης στις δύο αναμετρήσεις του 2023, χωρίς Επινέ, χωρίς πλατφόρμα, μόνο με μεταφυσικούς και ψυχαναλυτικούς όρους, στους οποίους συνέβαλαν σημαντικά τα επεισόδια αφασίας του ΣΥΡΙΖΑ.

Programme commun, ενότητα αλά γαλλικά

Αλλά ας θυμηθούμε τη γαλλική εμπειρία. Ο Μάης του ’68, πέρα από τα ρομαντικά του, οδήγησε στην αποπομπή του στρατηγού Σαρλ Ντε Γκολ από την προεδρία της Γαλλίας, του μόνου Ευρωπαίου πολιτικού που σήκωνε ανάστημα στους Αμερικάνους και είχε ευρωπαϊκό όραμα. Έκτοτε η Γαλλία δεν ήξερε πού πατούσε. Το 1970 στο προάστιο του Παρισιού Ισσί-λε-Μουλινώ διαμορφώθηκαν οι συνθήκες για τη σύμπραξη σοσιαλιστών-κομμουνιστών και στη συγκρότηση κοινού σχεδίου δράσης.

Το Κοινό Πρόγραμμα (Programme Commun) απέβλεπε στο να προωθηθεί η ενότητα και η συνεργασία μεταξύ των δύο αριστερών κομμάτων με συμφωνία στους εξής τομείς:

• Οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές: Το πρόγραμμα υποστήριζε την εθνικοποίηση μεγάλων βιομηχανιών και τραπεζών, αυξημένα μέτρα κοινωνικής πρόνοιας, βελτιωμένα εργασιακά δικαιώματα και αναδιανομή πλούτου.
• Διεθνείς Σχέσεις: Το πρόγραμμα έδινε έμφαση σε μια ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική και αντιτάχθηκε στη συμμετοχή της Γαλλίας σε στρατιωτικές συμμαχίες όπως το ΝΑΤΟ. Κάλεσε σε αλληλεγγύη με άλλα σοσιαλιστικά και προοδευτικά κινήματα σε όλο τον κόσμο.
• Πολιτικές μεταρρυθμίσεις: Το πρόγραμμα στόχευε στην εφαρμογή δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων, όπως η εκλογική μεταρρύθμιση, η αποκέντρωση της εξουσίας και η αυξημένη συμμετοχή των πολιτών.
• Πολιτιστικές και εκπαιδευτικές πολιτικές: Το πρόγραμμα επιδίωξε να προωθήσει την πολιτιστική πολυμορφία, να εκδημοκρατίσει την εκπαίδευση και να ενισχύσει την πρόσβαση στον πολιτισμό για όλους τους πολίτες.

Ακολούθησε το Συνέδριο του Επινέ (Epinay-sur-Seine) όπου συμμαζεύτηκε το σκορποχώρι των σοσιαλιστών, καθώς όλα ξεκίνησαν από μηδενική βάση, ιδέες, πρόσωπα, πρακτικές, μια συνολική επανεκκίνηση με τον Φρανσουά Μιτεράν που οδήγησε το 1981 στην ηγεμονία της σοσιαλιστικής Αριστεράς για 15 χρόνια. Οι Γάλλοι έχουν παράδοση στις συμμαχίες σοσιαλιστών, αριστερών και κομμουνιστών. Πρόσφατα οι ενωτικές κινήσεις γίνονται υπό το φόβο της Μαρίν Λεπέν.

Η δημιουργία της Συμμαχίας των Προοδευτικών Δυνάμεων και η κοινή κάθοδος στις περσινές βουλευτικές εκλογές της Γαλλίας ήταν η επιτυχής κατάληξη. Στόχος πλέον της συμμαχίας είναι να συγκροτήσει τον κύριο αντίπαλο-πόλο απέναντι στην κεντροδεξιά παράταξη του προέδρου Μακρόν, εκφράζοντας τα αποσαρθρωμένα μεσαία στρώματα και τους καταπιεσμένους πολίτες. Αυτά κάνουν στας Ευρώπας…