Ο Κυριάκος στη Νέα Υόρκη – Business και πολιτική – Υπεροπτικός με Ζάεφ, διαλλακτικός με Ερντογάν

Η πενθήμερη επίσκεψη του πρωθυπουργού στη Νέα Υόρκη δεν ήταν ούτε θρίαμβος, όπως προβάλλει το κυβερνητικό επιτελείο, κυρίως για εσωτερικούς λόγους, ούτε και απογοήτευση, όπως υποστηρίζει, ως μη όφειλε, η αντιπολίτευση. Ήταν μία επίσκεψη για να συστήσει ο πρωθυπουργός τον εαυτό του και την οικονομική του πολιτική στην διεθνή κοινότητα των πολιτικών ηγετών και των επενδυτών. Φυσικά θέλησε να κεφαλαιοποιήσει τα οφέλη προς την εσωτερική κοινή γνώμη και γύρισε ένα βιντεάκι 1.45” με τα highlights της επίσκεψής του. Είναι η νέα μορφή επικοινωνιακής προβολής του πρωθυπουργικού προφίλ.

Βασικός του στόχος ήταν να ανοίξει ή να διευρύνει τους διαύλους με επενδυτές των ΗΠΑ που αναζητούν ευκαιρίες για το τοποθετήσεις κεφαλαίων ανά τον κόσμο και να τους πείσει ότι η Ελλάδα είναι μία χώρα ευκαιρίας που κατά την δήλωσή του στο Bloomberg θα αποτελέσει «το succe story της Ευρωζώνης τα επόμενα χρόνια». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θεωρεί ότι ακόμη και σε περιόδους γενικευμένης ύφεσης, όπως αυτή που διανύουμε, μπορούν να υπάρξουν εξαιρέσεις όπως της Πολωνίας στην κρίση του 2009.

Στην σύντομη συνομιλία του με τους δημοσιογράφους ανέφερε ότι διέκρινε ενδιαφέρον. «Οι επενδυτές έχουν εικόνα της χώρας» είπε αναγνωρίζοντας εμμέσως ότι δεν είναι όπως στο παρελθόν, κάτι που συνιστά έμμεση αναγνώριση ότι η διακυβέρνηση Τσίπρα δεν ήταν τόσο κακή όσο την περιέγραφε τουλάχιστον προεκλογικά. Ανέφερε ακόμη ότι το ενδιαφέρον και η αντίστοιχη προσπάθεια της κυβέρνησης δεν έγκειται μόνο σε βραχυπρόθεσμε τοποθετήσεις funds που ενεργοποιούνται στον χρηματοπιστωτικο τομέα αλλά και σε επιχειρήσεις που ενδιαφέτρονται να τοποθετηθούν μακροπρόθεσμα.

Δεν θέλησε να δώσει συγκεκριμένα στοιχεία και δεν ανέφερε καν τους επενδυτές με τους οποίους συναντήθηκε, αλλά είπε ότι στο προσεχές διάστημα θα ανακοινωθούν συγκεκριμένες επενδύσεις. Πράγματι η Ελλάδα δεν είναι με άδεια ταμεία, στα πρόθυρα επίσημης χρεοκοπίας, και σε πολιτική και κοινωνική περιδίνηση όπως την παρέλαβε ο Αλέξης Τσίπρας. Έχει βγει από την ύφεση, έχει 37 δισ. αποθεματικά, και διανύει περίοδο κοινωνικής και πολιτικής ηρεμίας. Ένα από τα λίγα στοιχεία που έδωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είναι ότι οι επενδυτές εξέφρασαν ενδιαφέρον για την κατάσταση του τραπεζικού τομέα και ότι η κυβέρνηση θα διαθέσει 9 δισ. ευρώ σαν εγγυήσεις για να τις διευκολύνει.

Απογοήτευση από την ακύρωση

Αν και δεν είναι το αγαπημένο του πεδίο, εκ των πραγμάτων ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναγκάστηκε να βουτήξει και στα δύσκολα νερά της εξωτερικής πολιτικής. Ούτε εδώ θα μπορούσαν τα αποτελέσματα να είναι θεαματικά. Η επίσκεψη σκιάστηκε από την ακύρωση του 15λεπτου ραντεβού με τον Ντόναλντ Τραμπ.

Το Μαξίμου επιθυμούσε διακαώς το ραντεβού και το είχε επιδιώξει από διμήνου. Θεωρούσε δε επιτυχία ότι θα συμμετείχε στο ξεκίνημα και η Μαρέβα Γκραμπόφσκι Μητσοτάκη -όπως ήταν και στο Μέγαρο των Ηλυσσίων- την οποία αντιμετωπίζει σαν επικοινωνιακό asset του πρωθυπουργού. Η κ. Μαρέβα Γκραμπόφσκι Μητσοτάκη συνόδευσε τον πρωθυπουργό στην επίσκεψή του στην Αστόρια όπου κέρδισε και το δικό της χειροκρότημα από τους ομογενείς και στην συνέχεια στην Αρχιεπισκοπή και στο ελληνικό προξενείο στη Νέα Υόρκη. Αν και διακριτική η παρουσία της είναι αισθητή όταν συνοδεύει τον πρωθυπουργό.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε γεύμα με τον υπουργό Εμπορίου των ΗΠΑ και ομάδα επενδυτών. Ο Γουίλμπορ Ρος είναι γνωστό ότι κάνει μπίζνες, είχε επισκεφθεί την Ελλάδα είναι κοντά στον Τράμπ. Ο κ. Μητστοτάκης είδε και τον γαμπρό του Ντόναλντ Τραμπ επίσης για να συζητήσουν για επενδύσεις. Πάντως, καθώς αναβαθμίζεται ο στρατηγικός διάλογος Ελλάδας-ΗΠΑ με την παρουσία στις 5 Οκτωβρίου του Μάικ Πομπέο στην Αθήνα, έχει τεθεί το ζήτημα της ανανέωσης της στρατιωτικής συνεργασίας.

Η αμερικανική πλευρά, θέλει ανανέωση της συμφωνίας για την βάση της Σούδας για περισσότερα χρόνια, θέμα που έχει προωθήσει ιδιαίτερα ο Αμερικανός πρέσβης. Ο πρωθυπουργός το άφησε ανοικτό λέγοντας ότι υπάρχουν εξελίξεις στο πεδίο που θα συμπεριληφθούν και σε νομικό κείμενο. Η συγκυρία για να περάσει από την Βουλή μία τριετής ή πενταετής ανανέωση της συμφωνίας είναι ιδανική, το ερώτημα είναι με τι το συνδέει στο επίπεδο των διπλωματικών ή οικονομικών σχέσεων η ελληνική κυβέρνηση.

Υπεροπτικός με Ζάεφ

Ο πρωθυπουργός είχε την πρώτη του αναγνωριστική συνάντηση με τον Ζόραν Ζάεφ. Σε μία επίδειξη υπεροπτικής ανωτερότητας η ελληνική αποστολή απέφυγε να τον αποκαλεί πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, παρότι ο πρωθυπουργός δηλώνει ότι αναγνωρίζει τη Συμφωνία των Πρεσπών που ο πρώτος της όρος είναι η νέα συνταγματική ονομασία. Πάντως ο Ζόραν Ζάεφ εμφανίστηκε υποχωρητικός, δηλώνει ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που μπορεί να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στα Βαλκάνια.

Προσπάθησε να μιλήσει την γλώσσα του κ. Μητσοτάκη λέγοντας ότι «με την Συμφωνία αυξάνονται οι ευκαιρίες για ελληνικές επενδύσεις στη χώρα του», κάτι που αντιπαρήλθε ο Έλληνας πρωθυπουργός λέγοντας ότι «η έλλειψη Συμφωνίας τα προηγούμενα χρόνια δεν εμπόδισε τις ελληνικές επιχειρήσεις». Ο Ζόραν Ζάεφ επιθυμεί την στήριξη της Ελλάδας για να προχωρήσει η ενταξιακή προοπτική της χώρας του χωριστά από την Αλβανία. Μέχρι στιγμής η ΕΕ αντιμετωπίζει ενιαία τις δύο χώρες.

Ωστόσο, η Βόρεια Μακεδονία έχει καλύψει τους όρους που έχει θέση η ΕΕ για το επόμενο βήμα, ενώ η Αλβανία όχι. Το θέμα θα συζητηθεί στην Σύνοδο Κορυφής στις 18 Οκτωβρίου. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει να κλείσει η εκκρεμότητα με τις εμπορικές επωνυμίες, θέμα το οποίο έβαλε και στην συνάντηση. Ο Ζόραν Ζάεφ είναι πρόθυμος να κάνει την υποχώρηση εάν πάρει την στήριξη στην ΕΕ.

Διαλλακτικός με Ερντογάν

Με τον Ταγίπ Ερντογάν πάντως δεν ήταν υπεροπτικός, μάλλον κινήθηκε στην αντίθετη κατεύθυνση αφού απέφυγε ακόμη και να θέσει τα ελληνοτουρκικά τις παραβιάσεις και τις αμφισβητήσεις στην μεταξύ τους συνάντηση. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι «πιστεύει στις διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ των ηγετών και ότι είναι συγκρατημένα αισιόδοξος» ενώ οι συνεργάτες του σημείωναν ότι το κλίμα είναι πολύ θετικό περισσότερο από ότι θα περίμεναν. Δεν είναι δίχως σημασία ότι ο Ταγίπ Ερντογάν στην συνάντηση των αντιπροσωπειών δεν μίλησε για «τουρκική μειονότητα στη Δυτική Θράκη» αλλά για μουσουλμανική, όπως προβλέπει η συνθήκη της Λωζάνης.

Ο κ. Μητσοτάκης από την πλευρά του έθεσε μόνο τα δύο ζητήματα που δεν θεωρούνται ελληνοτουρκικά, το μεταναστευτικό όπου καλύπτεται από την ευρωπαϊκή θέση για απαίτηση προς την Τουρκία να μειώσει τις ροές, και το Κυπριακό όπου κινήθηκε σε πιο χαμηλούς τόνους από τον Αλέξη Τσίπρα ο οποίος έθετε ζήτημα κυρώσεων προς την Τουρκία για την παραβατική της συμπεριφορά. Γενικώς όμως, ακόμη και σε φραστικό επίπεδο, ήταν πιο χαμηλά από την προηγούμενη κυβέρνηση για να μην δυσαρεστήσει τον Ερντογάν στην πρώτη τους επαφή.

Συμφώνησε δε να γίνει και ελληνοτουργικό συμβούλιο στη Θεσσαλονίκη και οι δύο υπουργοί Εξωτερικών ανέλαβαν να το προετοιμάσουν. Ο κ. Μητσοτάκης θεωρεί ότι η αύξηση των εμπορικών συναλλαγών και των οικονομικών σχέσεων μπορεί να επηρεάσει την πολιτική της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας. Το ερώτημα είναι εάν θα πιεστεί από του διεθνείς παίκτες πολιτικούς και επιχειρηματικούς να δεχθεί συνεκμετάλλευση με την Τουρκία.

Η Ελλάδα παρακολουθεί και συμπαρίσταται

Στο Κυπριακό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται να επιθυμεί έναν νέο κύκλο διαπραγματεύσεων των δύο πλευρών με εμπλοκή όμως του Γενικού Γραμματέα και περιορισμένο ρόλο της Ελλάδας στο σκέλος που αφορά τις εγγυήσεις και τα κατοχικά στρατεύματα. Εν ολίγοις μένει στη θέση Κοτζιά.

Ως προς το συνολικότερο, μιλά για διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με ενιαία κρατική κυριαρχία, ιθαγένεια και εκπροσώπηση. Φυσικά “η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρίσταται”, αν ο Αναστασιάδης προχωρήσει σε ένα δεύτερο Ανάν η ελληνική κυβέρνηση “θα συμπαρασταθεί”.

Ενδιαφέρον είχε και η υπόλοιπη βαλκανική πολιτική του Κυριάκου Μητσοτάκη που συνάντησε τον πρόεδρο του Κοσσόβου Χακίμ Θάτσι και τον πρωθυπουργό της Σερβίας Αλεξάντερ Βούσιτς. Σημειώνεται ότι είναι ο πρώτος πρωθυπουργός που συναντά επισήμως τον Χακίμ Θάτσι. Την ίδια ώρα στο αίτημα του Βούτσιτς να μην αναγνωρίσει το Κόσσοβο απάντησε θετικά. Επιπλέον ο υπουργός Εξωτερικών συγκάλεσε τετραμερή στην έδρα της Ελλάδας με την συμμετοχή του Κροάτη ομολόγου του και όχι του Σέρβου. Μοιάζει να μετατοπίζεται από την παραδοσιακή στάση.