Πολιτική κατεδάφιση του Μητσοτάκη από το δίδυμο Σαμαρά-Καραμανλή
02/07/2024Με την ομιλία του ο Αντώνης Σαμαράς και –συμπληρωματικά και σε συναντίληψη– ο Κώστας Καραμανλής κατέρριψαν το ηγεμονικό προφίλ του Κυριάκου Μητσοτάκη, ή ό,τι είχε απομείνει από αυτό, μετά το 28% των ευρωεκλογών. Οι δύο πρώην πρωθυπουργοί άσκησαν πιο σκληρή κριτική από όση έχει δεχθεί από την αντιπολίτευση στα πέντε χρόνια της κυβέρνησης.
Κώστας Καραμανλής και Αντώνης Σαμαράς αυτή την φορά δεν αρκέστηκαν στα εθνικά θέματα, αλλά επεκτάθηκαν σε όλες τις στρατηγικές επιλογές της κυβέρνησης. Κυρίως, όμως, ο καθένας με τον τρόπο του, στράφηκαν ευθέως κατά της πολιτικής του Κυριάκου Μητσοτάκη, αποδομώντας όλες τις στρατηγικές του επιλογές στην οικονομία και στα εθνικά θέματα. Αμφισβήτησαν, επίσης, την ικανότητά του να αντιληφθεί το πολιτικό τοπίο που διαμορφώθηκε μετά τις ευρωεκλογές.
Ο Κώστας Καραμαλής υπαινικτικά τον ξαναείπε περίπου “ανόητο” όπως είχε κάνει και πριν από δύο χρόνια με αφορμή τις υποκλοπές. Ο Αντώνης Σαμαράς ξεπέρασε τα εσκαμμένα και –όπως σχολίαζε παλιό και έμπειρο κοινοβουλευτικό στέλεχος– «φλερτάρισε με την διαγραφή», ερώτημα που ετέθη στο πρωθυπουργικό επιτελείο όπου συζητήθηκε η δέουσα απάντηση από την πλευρά του Μεγάρου Μαξίμου.
Ο καθένας με τον τρόπο του –πιο άμεσα και σκληρά ο Αντώνης Σαμαράς, περισσότερο υπαινικτικά ο Κώστας Καραμανλής– καταλόγισαν στον πρωθυπουργό αλαζονεία, αδυναμία να αντιληφθεί την κοινωνία, συρρίκνωση της παράταξης, αποτυχία στην αντιμετώπιση των καρτέλ και της ακρίβειας, εθνικές προσβολές και υποχωρήσεις. Ο Αντώνης Σαμαράς αμφισβήτησε ακόμη και την πολιτική του για την αντιμετώπιση της ακρίβειας και των καρτέλ που έχουν σχηματιστεί.
Ειδικά για τα ελληνοτουρκικά, ο Κώστας Καραμανλής τον προειδοποίησε να μην συνεχίσει για την Χάγη με συνυποσχετικό που παραβιάζει τις πάγιες εθνικές θέσεις. Ο δε Αντώνης Σαμαράς κάλεσε τον πρωθυπουργό ευθέως να αλλάξει την ακολουθούμενη εξωτερική πολιτική και να εγκαταλείψει την ελληνοτουρκική Διακήρυξη. Το Μέγαρο Μαξίμου, πάντως, πέτυχε να αποτρέψει τους περισσότερους βουλευτές και σχεδόν το σύνολο των υπουργών να παραβρεθούν στην εκδήλωση.
Ωστόσο, είναι ενδεικτικό του κοινού αισθήματος που επικρατεί στην κομματική βάση ότι οι ομιλίες των δύο πρώην πρωθυπουργών διακόπηκαν επανειλημμένως από τα έντονα χειροκροτήματα των παρευρισκομένων. Ο Κώστας Καραμανλής όπως και ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης χειροκροτούσαν δυνατά γελώντας, στις πιο σκληρές ατάκες του Αντώνη Σαμαρά κατά του Κυριάκου Μητσοτάκη. Έκδηλη ήταν η αμηχανία της Ντόρας Μπακογιάννη που άκουγε παγωμένη την σκληρή κριτική στον πρωθυπουργό αδελφό της.
Αποδόμηση Μητσοτάκη από Καραμανλή-Σαμαρά
Σε κάθε περίπτωση η επόμενη ημέρα στην κυβερνητική παράταξη είναι διαφορετική. Οι Αντώνης Σαμαράς και Κώστας Καραμανλής ουσιαστικά δήλωσαν ότι είναι οι θεματοφύλακες της παράταξης και αναφέρθηκαν στην διαχρονική σχέση τους εντός της ΝΔ. Επισημοποίησαν, λοιπόν, με τον πιο ηχηρό τρόπο ότι η ΝΔ είναι δύο κόμματα σε συσκευασία ενός και ότι ο ισχυρός πόλος δεν είναι πλέον αυτός του Κυριάκου Μητσοτάκη, παρότι ασκεί την εξουσία.
Στην πραγματικότητα, οι δύο ανέδειξαν το στρατηγικό αδιέξοδο, στο οποίο έχει περιέλθει ο Κυριάκος Μητσοτάκης ως συνέπεια των επιλογών του. Μετά από τη χθεσινή εκδήλωση, ο πρωθυπουργός πιέζεται να αλλάξει συνολικά πολιτική, δηλαδή να εγκαταλείψει τα νεοφιλελεύθερα και δικαιωματιστικά ανοίγματα και να επαναπροσδιορίσει την κυβερνητική του στρατηγική σε όλο το φάσμα, προκειμένου να μην χάσει εντελώς την επαφή με την βάση του κόμματος.
Προφανώς, ούτε ο πιο σκληρός Αντώνης Σαμαράς έθεσε ευθέως θέμα ηγεσίας, αλλά αυτό ετέθη εκ των πραγμάτων από την ένταση και έκταση της κριτικής που άσκησε. Πάντως, του ζητήθηκε εμμέσως πλην σαφώς να πάψει να διαχειρίζεται την χώρα με βάση τις δικές του ιδεοληψίες και τη διαπλοκή του με ολιγοπώλια. Μέχρι στιγμής ο πρωθυπουργός έχει ακολουθήσει μία ηγεμονική πολιτική όπου δεν αναγνωρίζει λάθη, δεν ζητά συγγνώμη και δεν ανασκευάζει. Αναζητά πάντα εξιλαστήρια θύματα και εκμεταλλεύεται κάθε κρίση σαν ευκαιρία για να επιμείνει στις επιλογές του, πολιτικές και οικονομικές. Οι δύο πρώην πρωθυπουργοί εν ολίγοις είπαν στον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι θα πρέπει να κάνει στροφή 180 μοιρών –πράγμα που εάν συμβεί θα μετατραπεί σε πρωθυπουργό υπό επιτροπεία– για να αποφύγει την περαιτέρω κριτική και απονομιμοποίηση.
Η εσωκομματική αποδόμηση προκαλεί εκ των πραγμάτων και πολιτική αποσταθεροποίηση όσο κι αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης ευνοείται εξ αντιδιαστολής από τα οξύτατα προβλήματα στην Αριστερά και στην Κεντροαριστερά. Είναι βέβαιον ότι η αποδόμηση που του επεφύλαξαν οι δύο πρώην πρωθυπουργοί θα αποτυπωθεί και στις δημοσκοπήσεις του προσεχούς διαστήματος. Αν κρίνουμε από το “ουδέν σχόλιον” του Μεγάρου Μαξίμου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν προτίθεται σ’ αυτή τη φάση τουλάχιστον να διαγράψει τον Αντώνη Σαμαρά, γεγονός, όμως, που εκ των πραγμάτων νομιμοποιεί την κριτική και την αμφισβήτηση πτυχών της κυβερνητικής πολιτικής και από άλλους γαλάζιους βουλευτές.