Τα απόνερα ενός νομοσχεδίου – Η νίκη των δικαιωματιστών επί της κοινωνικής πλειονότητας
18/02/2024Είναι πολύ αμφίβολο εάν το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, που πέρασε με 175 ψήφους, βρίσκει σύμφωνη την πλειονότητα της κοινωνίας. Για να περάσει χρειάστηκε να συγκλίνουν πέντε κόμματα: ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, Νέα Αριστερά, Πλεύση Ελευθερίας. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι εάν οι βουλευτές της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, αφήνονταν να ψηφίσουν κατά συνείδηση, δίχως τις ασφυκτικές πιέσεις από τις ηγεσίες τους, το νομοσχέδιο δεν θα περνούσε.
Βάσιμα λοιπόν αναδεικνύεται μία ασυμφωνία της κοινωνικής πλειονότητας με την πολιτική της εκπροσώπηση, με τον συσχετισμό δυνάμεων στη Βουλή. Στο σημείο αυτό εγείρεται ένα κρίσιμο ερώτημα: πόσο ισχυρό είναι το λόμπι που επιθυμούσε την υπερψήφιση του νομοσχεδίου. Ο αντίλογος που προβάλλεται είναι ότι τα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν τίθενται στην έγκριση της πλειοψηφίας, διαφορετικά σε πολλές χώρες θα υπήρχαν ακόμη ρατσιστικές διακρίσεις. Ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών και η συνεπαγόμενη τεκνοθεσία, ωστόσο, δεν είναι αναγνωρισμένο ανθρώπινο δικαίωμα, γι’ αυτό και δεν συμπεριλαμβάνεται στη λίστα της σχετικής ευρωπαϊκής σύμβασης.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ήταν μία πολιτική νίκη των δικαιωματιστών που δεν κυριαρχούν πλέον μόνο στην Αριστερά (πλην ΚΚΕ), αλλά εκτείνονται και στα υπόλοιπα δύο μεγάλα κόμματα, τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης με την ομιλία του στην Βουλή και με την επιχειρηματολογία για την ελληνική οικογένεια, η οποία κινήθηκε μακριά από την ελληνορθόδοξη αντίληψη της πυρηνικής οικογένειας, σηματοδότησε και επισήμως την τοποθέτησή του στο στρατόπεδο των δικαιωματιστών, καθώς και την απομάκρυνση της κυβέρνησής του από τη Λαϊκή Δεξιά.
Δίχως τις ψήφους της αντιπολίτευσης το νομοσχέδιο δεν θα πέρναγε. Το γεγονός ότι ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ για δικούς τους λόγους επέλεξαν να δώσουν χείρα βοηθείας στην κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν ακυρώνει ότι για πρώτη φορά η κυβέρνηση δεν είχε την απαιτούμενη πλειοψηφία στην Βουλή, όποια και αν είναι η εκτίμηση για την βαρύτητα του θέματος. Ένα ερώτημα που ανακύπτει είναι τι θα γίνει στα επόμενα θέματα, για τα οποία η ΝΔ είναι διχασμένη, όπως π.χ. η κύρωση των πρωτοκόλλων που συνοδεύουν τη Συμφωνία των Πρεσπών. Αρκετοί βουλευτές της ΝΔ έχουν προειδοποιήσει ότι δεν θα τα ψηφίσουν ακόμη και αν τεθεί ζήτημα κομματικής πειθαρχίας και απειλή διαγραφών. Θα βασιστεί ξανά η κυβέρνηση στον ΣΥΡΙΖΑ και στη Νέα Αριστερά; Και εάν έλθει προς κύρωση μία ενδεχόμενη προσέγγιση με την Τουρκία;
Κατά της κοινωνικής πλειονότητας
Οι εκ των υστέρων πανηγυρισμοί της πολιτειακής και πολιτικής ηγεσίας αποκαλύπτουν την βαθύτερη διάσταση μίας θέσπισης που δεν αφορά μερικές εκατοντάδες ή έστω μερικές χιλιάδες ανθρώπους. Ίσως το σημαντικότερο είναι εκείνο που αποκρύφθηκε και ο διάλογος που δεν έγινε και αφορά την αμφισβήτηση –εάν όχι αναίρεση– της βασικής ανθρωπολογικής αρχής για την διάκριση των δύο βιολογικών φύλων.
Οι οπαδοί της woke κουλτούρας αποφεύγουν τον διάλογο και την αντιπαράθεση. Προτιμούν να περνά υπογείως η αντίληψη για τον απόλυτο αυτοπροσδιορισμό ως υπέρτατη αξία που είναι συνυφασμένος με την “ατομοποίηση” (μοριοποίηση της κοινωνίας) και την διάλυση των συλλογικών ταυτοτήτων. Η επιχειρηματολογία υπέρ του νομοσχεδίου στην Βουλή ήταν εξαιρετικά φτωχή, βασίστηκε στο υποτιθέμενο ζήτημα της νομικής ισότητας και στα δικαιώματα των παιδιών και σε πολεμικούς χαρακτηρισμούς εναντίον των διαφωνούντων ως εκφραστών του σκοταδισμού.
Στο πολιτικό πεδίο το νομοσχέδιο άφησε τα σημάδια του στα κόμματα που το υπερψήφισαν, πλην της Πλεύσης Ελευθερίας. Στο ΠΑΣΟΚ αρνήθηκε να το ψηφίσει το ένα τρίτο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, ως ποσοστό ελαφρώς μεγαλύτερο από το αντίστοιχο ποσοστό στη ΝΔ. Στον ΣΥΡΙΖΑ κυριαρχεί η διαφοροποίηση Πολάκη, δυσανάλογα πολλαπλασιασμένη από τα ΜΜΕ, και της Νίνας Κασιμάτη, λόγω της σύγκρουσης με τον Γιάννη Ραγκούση.
Απώλειες για το πολιτικό σύστημα
Ακόμη και στον ΣΥΡΙΖΑ, δίχως τις ασφυκτικές πιέσεις που άσκησε ο Στέφανος Κασσελάκης, θα υπήρχαν περισσότερες διαρροές. Ακόμη και η Νέα Αριστερά μετρά απώλειες. Οι δύο μουσουλμάνοι βουλευτές δεν το ψήφισαν. Για τη Νέα Αριστερά που αυτοπροβάλλεται ως το κύριο κόμμα του δικαιωματισμού προκύπτει το ερώτημα εάν από τον σεβασμό των “ανθρωπίνων δικαιωμάτων” όπως τα ορίζουν, εξαιρείται η μουσουλμανική μειονότητα και οι εκπρόσωποί της!
Το σημαντικότερο πρόβλημα όμως υπάρχει στη ΝΔ. Το μανιφέστο Σαμαρά και οι 52 βουλευτές που εξέφρασαν την διαφωνία τους καταψηφίζοντας ή απέχοντας, σηματοδοτούν ένα σημαντικό ρήγμα στην κυβερνητική παράταξη, ανάμεσα στην παραδοσιακή λαϊκή δεξιά βάση και τη νεοφιλελεύθερη-δικαιωματιστική ηγεσία Μητσοτάκη. Η ΝΔ είναι δύο κόμματα στην συσκευασία ενός. Εάν δεν υπήρχαν οι πιέσεις ο συσχετισμός θα ήταν αντίστροφος.
Το ψυχικό ρήγμα στο εσωτερικό της ΝΔ διευρύνεται. Οι δεξιοί νιώθουν ότι αυξάνεται η απόσταση με τους νεοφιλελεύθερους μητσοτακικούς και τους πρώην σημιτικούς “εκσυγχρονιστές” που έχουν ενταχθεί στην ηγετική ομάδα. Παρομοίως ισχύει και από την άλλη πλευρά. Εντέλει εκείνο που συγκρατεί την ενότητα της ΝΔ είναι η εξουσία. Από την πρώτη νίκη το 2019 υπήρχαν σκέψεις και εισηγήσεις, σύμφωνα με τις οποίες ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έπρεπε να κινηθεί στην κατεύθυνση μίας σύγχρονης φιλελεύθερης Κεντροδεξιάς, αφήνοντας πίσω τα αναχρονιστικά στοιχεία και καλύπτοντας τις ενδεχόμενες απώλειες με την διείσδυσή του στο λεγόμενο Κέντρο. Η θεώρηση αυτή δεν έχει εγκαταλειφθεί, συναντάται μάλιστα και σε πολιτικούς, καθώς και σε παράγοντες του δημοσίου βίου πέραν της ΝΔ.
Ρήγμα στην Δεξιά
Εν ολίγοις, το επιχείρημα είναι πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει την ευκαιρία να εκμεταλλευτεί την καχεξία της αντιπολίτευσης για να μετατοπιστεί στο λεγόμενο Κέντρο, αδιαφορώντας εάν θα δημιουργηθεί ένα ισχυρό κόμμα στα δεξιά της ΝΔ. Μέχρι στιγμής ο πέραν της ΝΔ εκλογικός χώρος είναι κατακερματισμένος. Αθροιστικά όμως είναι γύρω στο 14% (Ελληνική Λύση, Νίκη και Σπαρτιάτες) και εκτιμάται ότι θα αυξηθεί εάν απελευθερωθεί ένα τμήμα τουλάχιστον των ψηφοφόρων της ΝΔ.
Εντέλει το εάν ο Αντώνης Σαμαράς και οι βουλευτές που διαφωνούν με την νεοφιλελεύθερη και δικαιωματιστική διακυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη κάνουν το επόμενο βήμα θα εξαρτηθεί από μία σειρά εξωτερικών και εσωτερικών παραγόντων και από την αλληλοεξάρτησή τους. Η αναμενόμενη ποιοτική και ποσοτική ενίσχυση της Νέας Δεξιάς στην Ευρώπη στις ευρωεκλογές υπολογίζεται ότι θα έχει επιπτώσεις στα καθ’ ημάς, ενισχύοντας τις εγχώριες τάσεις. Από κάθε άποψη το νομοσχέδιο για τον γάμο ήταν τομή. Μένει να φανεί στις ευρωεκλογές εάν οι πολίτες θα ψηφίσουν μόνο με βάση τα ατομικά συμφέροντά τους, ή είναι σημαντική η συλλογική ταυτότητα και οι αξίες, όποιες κι αν είναι αυτές.