Τα δύο σενάρια για τις εκλογές – Εκτόνωση ή χιονοστιβάδα;

Αν και το επικρατέστερο σενάριο είναι για τις εκλογές στις 21 ή 28 Μαϊου στο τραπέζι είναι πλέον και το ακραίο σενάριο η κυβέρνηση να μεθοδεύσει τα πράγματα έτσι, ώστε οι πρώτες εκλογές να γίνουν τον Ιούλιο, αλλά οι δεύτερες στις αρχές Σεπτεμβρίου. Μετά το σιδηροδρομικό δυστύχημα και τα νέα δεδομένα που έφερε στο πολιτικό σκηνικό, στο Μαξίμου κοιτάζουν ξανά και ξανά το ημερολόγιο. Δημοσίως βέβαια το Μαξίμου ασχολείται μόνο με το σιδηροδρομικό δυστύχημα και ισχυρίζεται ότι δεν κάνει πολιτικούς σχεδιασμούς. Ωστόσο μετά την ακύρωση της απόφασης για εκλογές στις 9 Απριλίου, αναζητούν την πλέον κατάλληλη ημερομηνία.

Είναι δεδομένο ότι εκλογές κάνει ένας πρωθυπουργός όταν νομίζει ότι θα τις κερδίσει. Διαφορετικά δεν έχει κανέναν λόγο να συντομεύσει την θητεία του και εξαντλεί την συνταγματική προθεσμία. Οι πληροφορίες που διαρρέουν στα πολιτικά και δημοσιογραφικά γραφεία φέρουν, ακόμη και τώρα, το κυβερνών κόμμα –στην καλύτερη περίπτωση γι’ αυτό– να έχει προβάδισμα στο όριο του στατιστικού λάθους.

Ωστόσο οι δημοσκόποι έχουν δυσκολία να βρουν δείγμα (αφού οι πολίτες κλείνουν το τηλέφωνο βρίζοντας) και το ποσοστό της απροσδιόριστης ψήφου έχει πλέον εκτοξευθεί. Η κυβέρνηση έχασε τις εντυπώσεις –και στο επικοινωνιακό πεδίο– τις δύο πρώτες εβδομάδες μετά το δυστύχημα. Το αυτογκόλ του ΣΥΡΙΖΑ με την συνέντευξη του Χρήστου Σπίρτζη στον ΣΚΑΙ δεν ήταν αρκετό για να εξισορροπήσει τις απώλειες.

Η γραμμή που προβάλλουν τα συστημικά ΜΜΕ (που όμως κι αυτά απαξιώθηκαν περισσότερο με τον φιλοκυβερνητικό χειρισμό των πρώτων ημερών) είναι ότι “φταίει ο σταθμάρχης, υπάρχουν διαχρονικές ευθύνες και εν τέλει φταίει ο Σπίρτζης που αρνείται να αναλάβει τις ευθύνες του”. Ωστόσο, ακόμα κι αν είναι έτσι, το αναπάντητο ερώτημα γιατί το επιτελικό κράτος με όλες τις εξαγγελίες του και την “διαχειριστική του υπεροχή”, δεν κατάφερε σε τέσσερα χρόνια να φτιάξει ένα ασφαλές δίκτυο σιδηροδρόμων είναι αναπάντητο και βαραίνει την κυβέρνηση και συνακόλουθα και τα συστημικά ΜΜΕ.

Σενάρια

Τα όσα καταλογίζουν στον ΣΥΡΙΖΑ μοιάζουν προφάσεις εν αμαρτίαις και το “φταίει ο Σπίρτζης” φτηνή υπεκφυγή. Ο ΣΥΡΙΖΑ μετά από ένα δεκαήμερο σιωπής, όπου άφησε την κοινωνία να κάνει αντιπολίτευση στην κυβέρνηση με τις διαδηλώσεις και τις διαμαρτυρίες, τώρα περνά στην αντεπίθεση. Την Τρίτη ο Αλέξης Τσίπρας δίνει συνέντευξη στο Mega. Είναι διάχυτη η εντύπωση πως η κυβέρνηση βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση με μεγάλη αύξηση της αγανάκτησης και χωρίς να είναι σαφές που θα καταλήξει η ψήφος των δυσαρεστημένων. Προς το παρόν πάντως δεν φαίνεται να ενισχύεται σημαντικά ο ΣΥΡΙΖΑ.

Στο πλαίσιο αυτό η κυβέρνηση εξετάζει τα περιθώρια που διαθέτει κατ’ αρχήν να ανακόψει και στην συνέχεια να αναστρέψει την πτωτική πορεία και τις διαρροές. Η προσπάθεια να αντιστραφεί η δυσαρέσκεια των πολιτών είναι δίκοπο μαχαίρι. Ενδεχομένως, με τις εξαγγελίες, τις παροχές και την σύγκριση με τον ΣΥΡΙΖΑ, η ΝΔ να πετύχει να επαναφέρει πολλούς δυσαρεστημένους στο κομματικό μαντρί. Δεν αποκλείεται όμως να αποδειχθεί ότι η πτωτική πορεία είναι μη αναστρέψιμη κι ότι όσο περνά ο χρόνος αποκτά χαρακτήρα χιονοστιβάδας.

Το πιθανότερο είναι ότι οι εκλογές πηγαίνουν πια για τις δύο τελευταίες Κυριακές του Μαΐου, ώστε να αμβλυνθούν οι εντυπώσεις και να έχει περιθώριο κινήσεων η κυβέρνηση. Στο τραπέζι, όμως, βρίσκεται και το ακραίο σενάριο να οι πρώτες εκλογές να γίνουν τον Ιούλιο και να υπάρξει μεθόδευση, ώστε οι δεύτερες να γίνουν στις αρχές Σεπτεμβρίου. Αν και υπάρχουν ανώτερα κυβερνητικά στελέχη που προωθούν αυτή την επιλογή, θεωρείται λίγο πιθανόν ο πρωθυπουργός να την υιοθετήσει, αφού θα δημιουργούσε θεσμικές περιπλοκές.

Το ευνοϊκό στοιχείο για την κυβέρνηση σε αυτό το ακραίο σενάριο είναι ότι θα μείνει μακριά από τις πρώτες κάλπες ένα σημαντικό ποσοστό νέων ψηφοφόρων, οι οποίοι θα είναι σε διακοπές ή θα βρίσκονται σε τουριστικά θέρετρα για εποχιακή εργασία, όπως συμβαίνει κάθε χρόνο. Τα ποσοστά της ΝΔ που ήταν χαμηλά στη νέα γενιά έχουν πέσει στο ναδίρ μετά το δυστύχημα και την αποτυχημένη επικοινωνιακή διαχείριση.

Στο διάστημα αυτό η κυβέρνηση θα έχει το περιθώριο να εξαπολύσει επίθεση στον ΣΥΡΙΖΑ και να μετατρέψει την πολιτική αντιπαράθεση σε λασπομαχία. Το σκεπτικό που πρυτανεύει στο κυβερνητικό επιτελείο είναι ότι “αν δεν μπορείς να κερδίσεις εσύ, τότε απαξίωσε τον αντίπαλό σου”. Στην κατεύθυνση αυτή κινείται η δύναμη κρούσης του συστήματος Μητσοτάκη. Ένα επιπλέον στοιχείο για την καθυστέρηση των εκλογών είναι ότι στο τέλος Μαΐου θα αποφασιστεί η νέα ηγεσία της Δικαιοσύνης, την οποία θέλει φυσικά να ορίσει η κυβέρνηση, αφού στην περίπτωση που χάσει τις εκλογές θα της είναι πολύτιμη με τόσες υποθέσεις σε εκκρεμότητα.

Υπάρχει, όμως, το ενδεχόμενο η φθορά της κυβέρνησης να αυξάνεται όσο περνά ο χρόνος. Κι αυτό, επειδή το κύμα δυσαρέσκειας στην κοινωνία δείχνει να έχει δυναμική και να μην εκτονώνεται με την πάροδο των ημερών. Σε αυτή την περίπτωση, εάν δηλαδή επικρατήσει η εντύπωση ότι οι εκλογές είναι χαμένες, τότε ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει να αντιμετωπίσει και την εσωτερική αμφισβήτηση, αν και είναι δύσκολο αυτή να εκδηλωθεί προεκλογικά. Από την άλλη, όμως, η κομματική ιστορία έχει αποδείξει ότι οι βουλευτές της ΝΔ κινούνται με όρους εξουσίας.