Τί σημαίνει η αναφορά Μητσοτάκη για κυβέρνηση συνεργασίας

Ένα ερώτημα πλανάται επάνω από τη ΝΔ, το οποίο επαναλαμβάνουν οι γαλάζιοι βουλευτές στις συζητήσεις μεταξύ τους όπως και με τους δημοσιογράφους: Γιατί ο αρχηγός τους ακύρωσε αιφνιδιαστικά την στρατηγική της αυτοδυναμίας, που έχτιζε με συνέπεια τρία χρόνια, ανοίγοντας την συζήτηση για κυβέρνηση συνεργασίας μετά τις δεύτερες εκλογές, που όπως επίσης ξεκαθάρισε, θα γίνουν με το νόμο που έχει ψηφίσει.

Οι βουλευτές σημειώνουν ότι εκ πρώτης τουλάχιστον η στροφή -κωλοτούμπα λένε οι πιο απομακρυσμένοι από το κύκλωμα Μαξίμου-, δείχνει ηττοπάθεια, αφού συνιστά παραδοχή ότι έχει χαθεί η άνετη υπεροχή και η αυτοδυναμία. Ακολούθως δεν κρύβουν την δυσαρέσκειά τους γιατί αιφνιδίασε ακόμη και τους ίδιους που θα πρέπει πλέον να δίνουν εξηγήσεις στους ψηφοφόρους τους, που έτσι κι αλλιώς είναι δυσαρεστημένοι από την ακρίβεια.

Εάν σε κάτι όλοι συμφωνούν είναι ότι η στροφή υπαγορεύτηκε από τα στοιχεία των δημοσκοπήσεων, που δείχνουν κατάρρευση στα ποιοτικά στοιχεία και σημαντική πτώση ακόμη και στα ποσοτικά. Στέλεχος του κόμματος έλεγε: «Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει μία εμμονή με τους αριθμούς. Τα στοιχεία των δημοσκοπήσεων δείχνουν ότι σήμερα ενδεχομένως και να μπορεί να κερδίσει αυτοδυναμία, ωστόσο η τάση είναι για περαιτέρω μείωση δίχως να διαφαίνεται δυνατότητα ανακοπής ή αναστροφής».

Αυτή όμως είναι μία αισιόδοξη εκτίμηση. Έχει ενδιαφέρον ότι οι βουλευτές της ΝΔ δεν συμμερίζονται την αισιόδοξη εκτίμηση (αντίθετα οι περισσότεροι εκτιμούν ότι έχει χαθεί το “3” στα ποσοστά του κόμματος), κάτι που ορισμένοι αποδίδουν στο χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στον κυβερνητικό πυρήνα του Μεγάρου Μαξίμου και στην γαλάζια κοινοβουλευτική ομάδα που είναι δίχως καθοδήγηση.

Αλλάζει στρατηγική το Μαξίμου

Μέσα από αυτό το πρίσμα της δημοσκοπικής πτώσης, η αλλαγή στρατηγικής, από την αυτοδυναμία σε κυβερνήσεις συνεργασίας, είναι επιβεβλημένη. Προφανώς ο πρωθυπουργός έκρινε ότι είναι προς όφελός του να την δρομολογήσει ο ίδιος, αντί να φανεί σε δεύτερο χρόνο ότι σέρνεται πίσω από τις εξελίξεις. Αποφάσισε δε να το κάνει με προσωπική του τοποθέτηση -αντί π.χ. να προετοιμάσει μέσω διαρροών- για να την ελέγξει και να την θέσει στο πλαίσιο που εκείνος επιθυμεί.

Με τον τρόπο αυτό υπογραμμίζει ότι θα είναι στην συνάρτηση της επόμενης ημέρας των εκλογών, δίνοντας απάντηση στα σενάρια κυβερνήσεων συνεργασίας, δίχως τον ίδιο πρωθυπουργό. Μπορεί να θεωρηθεί βέβαιο ότι εν ευθέτω χρόνο και καθώς η συζήτηση αυτή θα εξελιχθεί, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα επαναλάβει την θέση του Αλέξη Τσίπρα ότι κυβέρνηση κάνει το πρώτο κόμμα και ο εκλεγμένος αρχηγός του και δεν υποδεικνύουν πρωθυπουργό τα συμφέροντα.

Φυσικά θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να διατηρήσει την πρωτιά και την πεποίθηση ότι θα είναι ο νικητής των εκλογών και να πείσει συστήματα που κινούνται μεταξύ Βρυξελλών και Αθήνας και βλέπουν πρόσωπα όπως ο Μαργαρίτης Σχοινάς -που ειρρήσθω εν παρόδω είναι εντελώς αυτονομημένος με την δική του ατζέντα- και ο Γιάννης Στουρνάρας. Παράλληλα θα πρέπει να διατηρήσει την κυριαρχία στο κόμμα του έναντι καραμανλικών και σαμαρικών που μπορεί να μπουν στον πειρασμό να τον αμφισβητήσουν στηρίζοντας έναν δελφίνο και πιθανό διάδοχο.

Μια ακόμη στόχευση του Κυριάκου Μητσοτάκη με την στρατηγική της κυβέρνησης συνεργασίας είναι να φέρει σε δύσκολη θέση το ΚΙΝΑΛ, που πλέον θα πρέπει να απαντήσει εάν θα συνεργαστεί με τη ΝΔ ή αν θα κινηθεί σε σύμπλευση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Η ΝΔ καταγράφει σημαντικές διαρροές προς το ΚΙΝΑΛ που θέλει να περιορίσει ο κ. Μητσοτάκης. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για μία δύσκολη άσκηση εσωκομματικής ισορροπίας για τον κ. Ανδρουλάκη.

Βεβαίως το ΚΙΝΑΛ απάντησε ήδη ότι δεν γίνεται δεκανίκι κανενός και ότι δεν συμμετέχει σε κυβέρνηση που δεν έχει σοσιαλδημοκρατικό πρόσημο. Όπως λένε όμως άνθρωποι πέριξ του Μαξίμου, αυτά θα τεθούν σε εντελώς διαφορετική και πραγματική βάση μετά τις εκλογές, στο πλαίσιο μίας ενδεχόμενης προγραμματικής συμφωνίας.

Υπάρχει και η δεξιά πολυκατοικία

Θεωρητικά η στρατηγική των συμμαχιών αφορά και την δεξιά πολυκατοικία. Μόνο που εκεί ο Κυριάκος Βελόπουλος, που όλες οι δημοσκοπήσεις τον δείχνουν ανεβασμένο, ξεκαθαρίζει ότι δεν συνεργάζεται με τη ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη. Επιπλέον, εάν ο Κυριάκος Μητσοτάκης δείξει ότι κάνει τέτοια στροφή, θα πρέπει να ξεχάσει τον χώρο του κέντρου. Το εάν θα μπει κάποιο άλλο δεξιό “απόκομμα” στην Βουλή, ακόμη είναι νωρίς να φανεί.

Ο Κώστας Μπογδάνος, που την επόμενη εβδομάδα ανακοινώνει την κίνησή του στην προοπτική της συνεργασίας με τους Φαήλο Κρανιδιώτη και Θάνο Τζήμερο, φιλοδοξεί να κόψει τα ποσοστά, που σύμφωνα με ορισμένες ενδείξεις κερδίζει ο Ηλίας Κασιδιάρης. Ήδη τα σενάρια θέλουν την κίνηση μελλοντικά, ανάμεσα στις πρώτες και τις δεύτερες εκλογές, να συνομιλεί με τη ΝΔ. Όμως, κινητικότητα δεν υπάρχει μόνο στην δεξιά της δεξιάς, αλλά και μεταξύ των εκτός ΝΔ καραμανλικών και των σαμαρικών.

Στο ευρύτερο παιχνίδι της αναζήτησης πολιτικής εκπροσώπησης είναι οι έξι πρώην υπουργοί και βουλευτές του Κώστα Καραμανλή, Άρης Σπηλιωτόπουλος, Σάββας Τσιτουρίδης, Χρήστος Ζώης, Νίκος Σταυρογιάννης, Κρινιώ Κανελλοπούλου, Βαγγέλης Αντώναρος. Ενίοτε έχουν επικοινωνία και με άλλους εκτός ΝΔ, όπως ο Χρήστος Μαρκογιαννάκης. Ωστόσο οι διεργασίες δεν δείχνουν να κινούνται με ταχείς ρυθμούς. Πάντως ο πλέον ενεργός, με τις καθημερινές παρεμβάσεις του, Βαγγέλης Αντώναρος λέει σε συνομιλητές του ότι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα είναι παρών στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση.

Το ερώτημα των εκλογών ξανά

Εάν σε κάτι δεν μπορεί να απαντήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης και αποτελεί την βάση για την δημοσκοπική του κατάρρευση είναι η ακρίβεια που πλήττει το οικογενειακό εισόδημα και υπονομεύει τις προοπτικές της οικονομίας. Ο πρωθυπουργός πέταξε λευκή πετσέτα με την ομιλία του στο υπουργικό συμβούλιο, αναγνωρίζοντας ότι δεν έχει εργαλεία για να αντιμετωπίσει την αύξηση των τιμών, που κινείται σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις στο 20% με 25% για τα είδη πρώτης ανάγκης του νοικοκυριού και όχι στο 8% που είναι ο επίσημος πληθωρισμός.

Καθώς η ακρίβεια είναι παρούσα και θα συνεχιστεί τους επόμενους μήνες, ακόμη και αν εξομαλυνθεί διεθνώς η αγορά ενέργειας, η μείωση των ποσοστών της κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα συνεχιστεί με ενδεχόμενο να γίνει ραγδαία. Γενικότερα η ακρίβεια και η αντίστοιχη δυσαρέσκεια καθορίζει και το πολιτικό περιβάλλον μέσα στο οποίο θα εξελιχθούν πλέον οι κινήσεις και τα σενάρια.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η διέξοδος για τον πρωθυπουργό θα ήταν οι εκλογές το συντομότερο δυνατόν. Μόνο που δείχνει να το έχει απορρίψει τουλάχιστον για τον Μάιο -που ήταν το επικρατέστερο σενάριο στην αρχή της χρονιά- και να μένει ανοικτό το ενδεχόμενο του Σεπτεμβρίου. Εάν δεν τον προλάβουν οι εξελίξεις.