Τι θα λέγατε να αντικαθιστούσαμε τους βουλευτές με περσόνες ΑΙ;

Δεν χρειάζονται πλέον μελέτες για να «εκτεθούν» τόσο έντονα οι αρνητικές δομές και λειτουργίες των ευρωπαϊκών πολιτικών. Μία ορθή ανάγνωση της πραγματικής άποψης που έχουν οι πολίτες – εκτός “ωραιοποιημένων” δημοσκοπήσεων – αναδεικνύει την άμεση ανάγκη ενός ευρύτερου δημοκρατικού εκσυγχρονισμού με πολιτικές και πολιτικούς που να μπορούν με ειλικρίνεια να υποστηρίξουν αλλαγές, πέρα από την εκάστοτε παραδοσιακή εκλογική ατζέντα.

Για να γίνει όμως αυτό πράξη θα πρέπει ο πολίτης να συνειδητοποιήσει πως έξω από τα social media και την στοχευμένη πολλές φορές διακίνηση «ιδεών και εικόνας» – όπως θα μπορούσαν να παραχθούν από την τεχνητή νοημοσύνη – απαιτούνται ρίξεις. Αυτές όμως, μέσα από την χαοτική εμπλοκή της οικονομίας, της γεωπολιτικής και των κοινωνικών ανακατατάξεων, δεν γίνονται αντιληπτές από τις μάζες των χρηστών του διαδικτύου. Ειδικά τους νεότερους.

Άρνηση της πραγματικότητας

Εμφανίζεται να υπάρχει άρνηση της πραγματικότητας – μέσα από βαθιά άγνοια της ιστορίας – με αποτέλεσμα οι εκλογείς εγκλωβισμένοι στην φοβική προσέγγιση της καθημερινότητας και ανικανότητας του υφιστάμενου πολιτικού συστήματος, να αποδέχονται την «παραγωγή» ολοένα και περισσότερων ανισοτήτων».

Η κατάπτωση της πολιτικής «ενσυναίσθησης», δυστυχώς αποτελεί την βάση πολιτικής αδυναμία και έλλειψη ηγεσιών στην Ευρώπη. Σε μία εποχή γεωστρατηγικών αλλαγών και ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων στα πλαίσια του διαφαινόμενου επαναπροσδιορισμού της γεωπολιτικής θέσης της χώρας, τα κόμματα δείχνουν καθηλωμένα σε παρωχημένες λογικές εσωστρέφειας αγνοώντας τις πραγματικές προκλήσεις και προσδοκίες των πολιτών.

Επί της ουσίας δεν προκύπτουν «αντίπαλες» πολιτικές ατζέντες. Μόνον επικοινωνιακές διαφοροποιήσεις. Κοινώς, δεν δημιουργείται πολιτική μέλλοντος. Ελάχιστοι πολιτικοί δε δρουν με δυνατότητα να εμπνεύσουν και να «λειτουργήσουν» ως πεδία δράσης και αντίδρασης, χωρίς να περιμένουν τις εκλογές όπου μοιρολατρικά οι εκλογείς προσέρχονται για να επιλέξουν αυτό που φαντάζει ως «πράξη» διατήρησης κάποιων ελάχιστων κεκτημένων. Αν λάβουμε υπόψη το ποσοστό της αποχής, τότε γίνεται εμφανέστερο το γεγονός ότι απεμπολίζεται στην πράξη το μοναδικό «εργαλείο» επιβολής αλλαγών και πολιτικής για τους πολίτες. Η Βουλή απλά αποτελεί το πεδίο φιλοσοφικών συζητήσεων, καθώς ή έννοια της ενεργού αντιπολίτευσης κινηματικού χαρακτήρα έχει προ πολλού χαθεί.

Απογοήτευση…  

Η αδυναμία αυτή αναδεικνύει απογοήτευση των πολιτών και την τάση τους να αναζητούν πολιτικές επιλογές σε φορείς που πρεσβεύουν την «ανατροπή». Χαρακτηριστική η εργασία των κατόχων του Νόμπελ οικονομικών του 2024 Daron Acemoglu, Simon Johnson και James Robinson που πρόταξαν την αναδυόμενη παθογένεια/κρίση των κυβερνήσεων εκείνων που δεν αναγνωρίζουν πως οι δημοκρατίες με σοβαρές οικονομικές ανισότητες υποδαυλίζουν την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων. «Σε οικονομίες δημοκρατικών χωρών που σταματούν να εργάζονται για το δημόσιο καλό, οι ψηφοφόροι στρέφονται σε ηγέτες που στοχεύουν την ανατροπή αυτών ακριβώς των θεσμών που δημιουργούν τα προβλήματα».

Υπάρχει βέβαια και ο προοδευτικός αντιπολιτευτικός χώρος. Φαίνεται όμως, ότι το κοινό αδυνατεί να διακρίνει κάτι το ουσιαστικά παρεμβατικό. Οι ηγεσίες των κομμάτων του χώρου επιμένουν να εστιάζουν στην «κομματική ανασυγκρότηση» χωρίς να εμπνέουν. Χωρίς δραματικά διαφοροποιημένες προτάσεις εκτός των εύκολων και ανώδυνων πολιτικά προσεγγίσεων. Η «πρωτοκαθεδρία» στην Βουλή και «Δόξα Σοι ο Θεός». Το αποτέλεσμα είναι η διεύρυνση της απόστασης μεταξύ κοινωνικής βούλησης και πολιτικής εκπροσώπησης. Μία απόσταση που καταγράφεται στην αυξανόμενη αποχή και την απαξίωση των θεσμών αλλά και από τις μετρήσεις των γκάλοπ.

Όμως, τα κόμματα, όπως τόνιζε ο Ανδρέας Παπανδρέου, «υπάρχουν για να υπηρετούν τον λαό και την πατρίδα. Όταν χάνουν αυτό το θεμελιώδες νόημα, χάνουν την νομιμοποίησή τους. Αυτός είναι και ο λόγος που η ελληνική κοινωνία δεν αρκείται στον εντός Βουλής ρητορικό αντικυβερνητισμό. Αναζητά νέα πρόσωπα που αντιλαμβάνονται τον ρόλο του πολιτικού και ανταποκρίνεται στις ανάγκες της εποχής. Άλλωστε, δεν είναι δυνατόν να συγκεραστούν οι διάφορες προοδευτικές «οπτικές». Είναι προφανές πως η παρούσα πολιτική «ελίτ» στην πλειοψηφία της δεν πείθει πως μπορεί να οδηγήσει την χώρα προς την κατεύθυνση ενός νέου Εθνικού αναπτυξιακού δόγματος. Την ίδια στιγμή που οι απογοητευμένοι ψηφοφόροι στρέφονται προς την λαϊκίστικη αντισυστημικότητα.

Πολιτική για τους πολίτες

Η όποια ηγεσία αναλάβει αυτόν τον ρόλο θε πρέπει να ηγηθεί με αυτοτελές πρόγραμμα και ριζοσπαστικές ιδέες. Η προσέγγιση ενός “πολιτικού supermarket” δοκιμάσθηκε πρόσφατα από τους Biden και Harris και απέτυχε. Οι Αμερικανοί επέλεξαν την ευδιάκριτη και καθαρή ατζέντα του Trump. Όσο όμως και αν διαφωνεί κανείς με πτυχές αυτής της πλατφόρμας, σίγουρα αποτελεί μία νέου τύπου ριζοσπαστική προσέγγιση, τόσο για την εγχώρια, όσο και για την εξωτερική πολιτική της χώρας.

Η κυβέρνηση εκμεταλλευόμενη την απουσία «ιδεών» και ριζοσπαστικών δράσεων από μία κατακερματισμένη αντιπολίτευση, αντιμετωπίζει τον πολίτη/ψηφοφόρο ως «καταναλωτή», σε μία στρεβλού τύπου «προσαρμοσμένη» λειτουργία της δημοκρατίας στα πλαίσια της παραπαίουσας Ευρώπης.  Η Ευρώπη όμως είναι «θεατής των εξελίξεων», όπως πρόσφατα επεσήμανε ο M. Draghi.  Η Ελλάδα απλά παρακολουθεί τους…θεατές. Ο μισθός του Βουλευτή να είναι καλά.