“Horizon: Ένα Αμερικανικό Έπος”: Η επιστροφή του γουέστερν

Ο Costner βάζει πλώρη για ένα στοίχημα ζωής που -από άποψη φιλοδοξίας- λίγα αντίστοιχα παραδείγματα έχει το σινεμά, ειδικά σήμερα που ακόμη και η λογική των κινηματογραφικών συμπάντων στηρίζεται πάνω στις εισπράξεις και όχι στη δημιουργικότητα. Το εν λόγω πρώτο μέρος παίρνει «άριστα» στην ψυχαγωγία: έχει στιγμές ενθουσιώδεις, ένταση στα σωστά σημεία, μια ευρεία γκάμα χαρακτήρων και άρα πιο πολλές πιθανότητες ταύτισης για το κοινό, ίντριγκα, σωστούς ρυθμούς και μια κλασική σεναριακή δομή «όπως τον παλιό καλό καιρό». Αλλά…

Ακούγοντας κάποιος για το ενδεχόμενο μιας τετραλογίας ταινιών, με την καθεμία από αυτές πιθανότατα να αγγίζει τις τρεις ώρες, και να ανήκει στο είδος του γουέστερν που θεωρείται εδώ και δεκαετίες εμπορικά νεκρό, είναι εύλογο να υποθέσει ότι ο Costner είτε θέλει να γράψει ιστορία στην παράδοση των συγκεκριμένων ταινιών είτε να την αναγεννήσει για τις νεότερες γενιές.

Παρακολουθώντας όμως το φιλμ στην ολότητά του περισσότερο αισθάνεται μια νοσταλγία, ότι υπάρχει ένας σεβασμός στις συμβάσεις και τις μεγάλες στιγμές του είδους που οδηγεί το σύνολο να είναι παλιομοδίτικο μ’ έναν γλυκό τρόπο, δίχως όμως να απογειώνεται σε βαθμό αριστουργηματικό όπως θα περίμενε κανείς για ένα εγχείρημα τόσο μεγαλεπήβολο. Όσοι είναι εξοικειωμένοι με την τεράστια κληρονομιά ενός John Ford θα βρουν πολλά να αγαπήσουν εδώ, αλλά οι μη μυημένοι ενδέχεται και να «κλωτσήσουν» λόγω διάρκειας ή τάσεων που σπάνια συναντά πλέον κανείς στο σινεμά του τώρα.

Αναπόφευκτα θα γίνουν και οι συγκρίσεις με το εξαιρετικό «Χορεύοντας με τους Λύκους», που θα είναι άδικη από πολλές απόψεις, ειδικά από τη στιγμή που η πρόθεση εκεί ήταν η δημιουργία ενός ρεβιζιονιστικού γουέστερν, όχι κάτι που επιστρέφει σε παλιότερα πρότυπα. Υπό αυτό το πρίσμα σίγουρα αρκετοί μπορεί και να ενοχληθούν από την πολύ αισθητή διαφορά στην απεικόνιση των Ινδιάνων από το ένα φιλμ στο άλλο, εντοπίζονται όμως καίριες σεναριακές παρεμβάσεις που διευκρινίζουν ότι αυτή η αλλαγή προσέγγισης δεν διαθέτει κάποιες άμεσες ή έμμεσες ρατσιστικές αποχρώσεις (ειδικά από τη στιγμή που οι πρώτες λέξεις που ακούγονται σε διάλογο ανήκουν σε ινδιάνικη διάλεκτο).

Ατέλειες σε μία άρτια δουλειά

Η παρηγοριά για το ότι δεν γίνεται η υπέρβαση βρίσκεται στο γεγονός ότι «είναι μόνο η αρχή». Και πράγματι, είναι σαν να μπαίνουν πιόνια σε μια σκακιέρα, σαν να στήνονται καταστάσεις που θα γίνουν πιο περίπλοκες κι εκρηκτικές αργότερα, κι επίτηδες αρκετά μέτωπα αφήνονται ανοιχτά για να υπάρχει η αγωνία του «τι θα συμβεί μετά». Οπότε σε μια πρώτη φάση τοποθετούνται οι βάσεις σχετικά με τους ήρωες και τον μύθο του γουέστερν που σχηματίζεται, δίνονται κάποια πρώιμα «δωράκια» για όσους αποφασίσουν να ξεκινήσουν με εμπιστοσύνη το όλο “ταξίδι” και υπονοείται ότι τα ακόμη καλύτερα «χαρτιά» θα έρθουν αργότερα.

Ενδεικτικό της νοοτροπίας που επικρατεί είναι ότι, στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει κεντρικός πρωταγωνιστής στην πλοκή. Εξυφαίνεται ένα πολύπλοκο δίκτυο προσώπων, με κάποια εξ αυτών να έχουν μεγαλύτερη σημασία από άλλα μέσα στη δραματουργία, όλοι όμως λειτουργούν επικουρικά προς το παρόν, ακόμη και ο Costner. Κάποιοι στο ερμηνευτικό πεδίο ξεκινούν πολύ δυναμικά, όπως η Jena Malone που ανταποκρίνεται στο να αποδώσει με στιβαρότητα το πορτρέτο μιας γυναίκας που ξεφεύγει από τα καθιερωμένα από την τέχνη πρότυπα της εποχής, αλλά και ο Danny Huston σ’ ένα μικρό πέρασμα (μένει να φανεί αν θα έχει περισσότερο αντίκτυπο στα επόμενα κεφάλαια η παρουσία του) εκπέμπει το κύρος ενός αποτελεσματικού καρατερίστα.

Σίγουρα πρόκειται για μια άρτια δουλειά. Αλλά για τη γενική εικόνα του όλου οράματος πρέπει να έρθουν και οι συνέχειες για να ακολουθήσει η δικαίωση ή η διάψευση του ρίσκου. Γιατί υπάρχουν και πολύ πρόσφατες περιπτώσεις κινηματογραφικών ανθολογιών που ξόδεψαν υπερβολικό χρόνο στην προετοιμασία και τελικά… κάηκαν στο ζέσταμα (εξαιρετικά χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό που έγινε με τη σειρά των «Φανταστικών Ζώων»). Και όχι τίποτα άλλο, αλλά το γουέστερν δεν αξίζει να μπει πάλι στο περιθώριο.

Σκηνοθεσία: Kevin Costner

Σενάριο: Kevin Costner, Jon Baird

Πρωταγωνιστούν: Kevin Costner, Sienna Miller, Sam Worthington, Giovanni Ribisi, Danny Huston, Michael Rooker, Jena Malone, Michael Angarano, Abbey Lee, Jamie Campbell Bower, Luke Wilson, Will Patton, Tom Payne, Angus Macfadyen

 

 

---

 

Σε συνεργασία με το filmy