Η Λυρική και το κλασικό μπαλέτο

Η Λυρική είναι ο μοναδικός χώρος παραστάσεων που υπηρετεί το κλασικό μπαλέτο στην Ελλάδα. Ατύπως δηλαδή είναι ο εγχώριος θεματοφύλακας του κλασικού μπαλέτου. Αντίστοιχοι θεματοφύλακες είναι, εξ όσων γνωρίζουμε, η μεγάλη πλειονότητα των οργανισμών όπερας παγκοσμίως. Ωστόσο, δεν έχουν πάντοτε και την μοναδικότητα, όπως στην Ελλάδα.

Συνεπώς, η παρατηρούμενη τάση για απλοποίηση των χορογραφιών εγείρει ερωτηματικά για το μέλλον του κλασικού μπαλέτου. Για την ακρίβεια, προκύπτει ανησυχία μήπως οδηγούμαστε σε τροπή του μπαλέτου προς τον σύγχρονο χορό.

Η επιλογή του σύγχρονου χορού για τον Αντώνη Φωνιαδάκη, ως άτομο και ως χορογράφο, είναι απολύτως σεβαστή. Όμως τώρα είναι διευθυντής της Λυρικής, ενός εθνικού μπαλέτου, του μοναδικού στη Ελλάδα που θεραπεύει τον κλασικό χορό, χωρίς να θεωρούμε ότι πρέπει να θεραπεύει μόνον αυτόν.

Κάθε διευθυντής οφείλει, πέρα από τις προσωπικές του προτιμήσεις, να ανοίγει την οπτική του και σε μία πανεθνική θεώρηση. Συγκεκριμένα, να λαμβάνει σοβαρά υπ’ όψη του ότι το μπαλέτο της Λυρικής είναι το όνειρο για τα χιλιάδες παιδιά που παρακολουθούν μαθήματα κλασικού χορού ανά τη χώρα.

Φαντάζει στα μάτια τους σαν η επαγγελματική διέξοδος για να χορέψουν τους κλασικούς ρόλους, για να ομοιάσουν στα πρότυπά τους, όπως ο Νουρέγιεφ ή η Ζαχάροβα. Σε ποιόν άλλο χώρο στην Ελλάδα τα παιδιά αυτά θα εκφράσουν επαγγελματικά την κλίση τους προς το κλασικό μπαλέτο, αν όχι στην Λυρική; Είναι σωστό περιορίζοντας το κλασικό μπαλέτο να τους δείχνουμε έμμεσα τον δρόμο του εξωτερικού ως τον μοναδικό;

Οι προσδοκίες του κοινού

Επί πλέον δεν πρέπει να λησμονούμε και τους ίδιους τους χορευτές και τις μπαλαρίνες της Λυρικής, που από παιδιά έχουν επενδύσει τόση αγάπη και τόσους κόπους στον κλασικό χορό. Ποιος θα διανοηθεί να περιορίσει μουσικούς ή τραγουδιστές της λυρικής τέχνης από το να ερμηνεύουν κομμάτια του κλασικού ρεπερτορίου;

Όπως άλλωστε είναι γνωστό σε κάθε διευθυντή, είναι σημαντικό να λαμβάνει σοβαρά υπ’ όψη του και τις προσδοκίες του κοινού. Υπάρχει ένα μεγάλο κοινό στην Ελλάδα που αγαπά τον κλασικό χορό, το μεγαλύτερο κατά τη γνώμη μας. Αν περιορισθεί το κλασικό μπαλέτο, αυτό το κοινό θα αφεθεί κυρίως στις παραστάσεις που έρχονται από το εξωτερικό; Πού αλλού θα παρακολουθήσει τα κλασικά έργα, αν όχι στην Λυρική; Δεν έχει δικαίωμα να απολαμβάνει συμπατριώτες του στους κλασικούς ρόλους;

Άλλωστε στη χώρα μας διαθέτουμε αρκετές πολύ καλές ομάδες σύγχρονου χορού, που θα μπορούσαν να εμφανίζονται στο Κέντρο Πολιτισμού Νιάρχος. Διαθέτουμε και χώρους που παρουσιάζουν παραστάσεις χορού αποκλειστικά σύγχρονου, με κυριότερο τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Ποίαν χρείαν έχομεν μιας ακόμα τέτοιας ομάδας και ενός ακόμα τέτοιου χώρου, αν κυριαρχήσει ο σύγχρονος χορός στο μπαλέτο της Λυρικής;

Όραμα

Παρά τους εύλογους προβληματισμούς μας, ως λάτρεις του μπαλέτου και γενικότερα του χορού, έχουμε δικαίωμα να οραματιζόμαστε ένα μπαλέτο της Λυρικής στο οποίο:

• Το κλασικό μπαλέτο θα έχει σαφώς την πρώτη προτεραιότητα.
• Οι χορευτές και οι μπαλαρίνες θα έχουν φυσική κατάσταση και ικανότητες ανάλογες με τους συναδέλφους τους στα μεγάλα θέατρα του κόσμου.
• Οι χορογραφίες που επιλέγονται θα είναι αξιόλογες και θα εκτελούνται πλήρεις χωρίς απλοποιήσεις, που υποτιμούν το έργο και το ίδιο το μπαλέτο.
• Μεγάλοι καλλιτέχνες του εξωτερικού θα έρχονται να χορέψουν μαζί με τους δικούς μας. Θα είναι σημαντικό στην επίσημη έναρξη του μπαλέτου στο Κέντρο Πολιτισμού Νιάρχος να πρωταγωνιστήσουν καλλιτέχνες αντίστοιχου διαμετρήματος με την Αγνή Μπάλτσα, που θα πρωταγωνιστήσει στην έναρξη της όπερας.
• Ο σύγχρονος χορός κάποτε θα σμίγει επιτυχημένα με την ελληνική παράδοση.
• Ειδικές παραστάσεις θα διοργανώνονται για να προωθήσουν το μπαλέτο και γενικότερα τον χορό (για σχολεία κλπ).

Αυτός είναι ο δρόμος, ώστε το μπαλέτο της Λυρικής να κατακτά όλο και περισσότερους φίλους.