Κέντρο Κινηματογράφου: Γιατί γύρισε χαρούμενος από τη Βerlinale ο Λουκάκος
02/03/2020Χαρούμενος επέστρεψε από την Βerlinale ο πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου (ΕΚΚ), Πάνος Λουκάκος. Ο λόγος είναι πως θεωρεί ότι εντυπωσίασε τους συνομιλητές του αναφέροντας το όνομα της Ελένης Μπερντέ, ως δεδομένης γενικής διευθύντριας του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Βέβαια, ο επαναπροκηρυχθείς διαγωνισμός για την πλήρωση της επίμαχης θέσης λήγει την Τρίτη 3 Μαρτίου στις 15.00, αλλά ο πρόεδρος δεν κρατιέται και φαίνεται ότι έχει ήδη αποφασίσει. Πάντως κάπως έτσι χάλασε και την υποψηφιότητα του Δημήτρη Παναγιωτάτου, που συζητήθηκε πίσω από κλειστές πόρτες.
Εκτός από την εκ Μελβούρνης ορμώμενης Ελένης Μπερντέ που έχει ασχοληθεί τελευταία με κάποιες παραγωγές στην Ελλάδα, υπάρχει και μια άλλη νέα υποψηφιότητα. Αυτή δεν είναι άλλη, από την Ελίζ Ζαλαντό, πρώην στέλεχος του Γαλλικού Ινστιτούτου που κατάφερε να γίνει διευθύντρια του Διεθνούς Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. (Στο τέλος του κειμένου υπάρχει διάψευση της ενδιαφερόμενης)
Δεν γνωρίζουμε εάν αυτές οι νέες υποψηφιότητες θα δώσουν λύση. Εκείνο που ξέρουμε είναι ότι ο κινηματογραφικός κόσμος περιμένει με αγωνία τα αποτελέσματα του επαναπροκηρυχθέντος διαγωνισμού. Πρόκειται για την κάλυψη των θέσεων γενικού διευθυντή και διευθυντή οικονομικής και διοικητικής υποστήριξης στο πολύπαθο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου που –ως γνωστόν– βαρύνεται με σωρεία σκανδάλων και έχει καταστεί διαχρονικά υποχείριο του “κινηματογραφικού κατεστημένου”.
Το μέλλον του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου είναι κρίσιμο —αν αυτό μπορέσει να λειτουργήσει αξιοκρατικά και με διαφάνεια— για την ελληνική κινηματογραφική παραγωγή που πασχίζει να σταθεί στα πόδια της και να μπει στη διεθνή αγορά. Όμως, σύμφωνα με τις ενδείξεις το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου ενδέχεται να μπει σε έναν νέο κύκλο περιπετειών. Ο λόγος είναι πως ο νέος διαγωνισμός πιθανώς να ακυρωθεί δικαστικά, δεδομένου ότι η κήρυξη του προηγούμενου ως άγονου έγινε χωρίς να τηρηθούν οι προβλεπόμενες από τον νόμο διαδικασίες. Από την άλλη, το Διοικητικό Συμβούλιο πέταξε την καυτή πατάτα των σκανδάλων στην κερκίδα του εισαγγελέα.
Απουσία έγκυρων διαδικασιών
Ήδη από τον Ιανουάριο του 2018 είχαμε αποκαλύψει το περιεχόμενο των δύο εκθέσεων ορκωτών λογιστών για την περίοδο 2011-2014 και το πόρισμα της οικονομικής επιθεωρήτριας του υπουργείου Οικονομικών, Μαρίας Τριανταφύλλου, μετά από ελέγχους πλέον του ενός έτους. Από αυτά προκύπτει πλήρης απουσία εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας, οργανογράμματος και καθηκοντολογίου. Προκύπτει όμως και απουσία έγκυρων διαδικασιών στις επιλογές χρηματοδότησης, ελέγχου των εισιτηρίων και των επιστροφών χρημάτων στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου.
Σε δελτίο τύπου με αφορμή πρόσφατο δημοσίευμά μας διευκρινίζεται ότι: «Σε ό,τι αφορά τις υπάρχουσες νομικές εκκρεμότητες, που προκύπτουν από την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και από τις εκθέσεις των ορκωτών ελεγκτών, το Διοικητικό Συμβούλιο ενημερώθηκε και έχει ήδη αποφασίσει και αναθέσει σε ειδικευμένο δικηγορικό γραφείο τη διαβίβαση των σχετικών φακέλων στον αρμόδιο εισαγγελέα και έχει δώσει εντολή για τις περαιτέρω προβλεπόμενες ενέργειες που θα διασφαλίσουν την πιστή τήρηση των νόμων».
Αυτό όμως δεν λέγεται διοίκηση, εξυγίανση και ανασυγκρότηση του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, αλλά δρομολόγηση στη λήθη και την παραγραφή. Γιατί άραγε πρέπει να μεσολαβήσει δικηγορικό γραφείο για να διαβιβαστούν οι φάκελοι στον εισαγγελέα; Η Νομική Υπηρεσία του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου δεν μπορεί να το κάνει;
Τι έγινε με τη διαδικασία που είχε ξεκινήσει το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου με τους εμπλεκόμενους στις εκθέσεις και στο πόρισμα που υποτίθεται ότι είχαν κληθεί για να εξηγήσουν τα ανεξήγητα ευρήματα πριν δύο χρόνια; Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου είχε υποσχεθεί, δια του τότε προέδρου του Παπαϊωάννου, ενημέρωση της κινηματογραφικής κοινότητας, η οποία ουδέποτε έγινε.
Η “ομερτά” και η ακυρότητα
Η “ομερτά” που έχει πέσει στην κινηματογραφική πιάτσα δεν πρόκειται να οδηγήσει σε κάθαρση του χώρου, με την έννοια της επικαιροποίησης του νόμου 3905/2020, και επονομαζόμενου “Νόμου Γερουλάνου”. Μια ικανή διοίκηση ετοιμάζει τις προτάσεις της και μετά τις βάζει σε διαβούλευση. Δεν φωνάζεις ως πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου το κινηματογραφικό κατεστημένο να σου πει πώς θα φτιάξεις ένα αδιάβλητο και παραγωγικό σύστημα.
Μάλιστα, δεν φωνάζεις μόνο εκείνες τις συνομοταξίες του χώρου που “μαγείρεψαν” τον καταστροφικό Νόμο Γερουλάνου. Έναν νόμο ο οποίος οδήγησε σε τόσες παρανομίες και στην πλήρη απαξίωση του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου εδώ και 9 χρόνια, αποκλείοντας το μεγαλύτερο μέρος της κινηματογραφικής κοινότητας (Ένωση Σεναριογράφων Ελλάδας, Ένωση Τεχνικών Ελληνικού Κινηματογράφου και Τηλεόρασης, Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών, Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών, Ενώσεις Παραγωγών, Πανελλήνια Ένωση Θεάματος Ακροάματος, Οργανισμούς Συλλογικής Διαχείρισης Πνευματικών & Συγγενικών Δικαιωμάτων Σκηνοθετών, Σεναριογράφων, Παραγωγών με χιλιάδες μέλη στις τάξεις τους). Δεν βάζεις τον λύκο να φυλάει τα πρόβατα.
Δυστυχώς, οι κυβερνήσεις τοποθετούν γενικά προέδρους που εάν δεν έχουν σχέση με το άθλημα γίνονται υποχείρια της πιάτσας, τα γνωστά “κατεστημένα συμφέροντα”. Εάν βάλουν κάποιον από τη συγκεκριμένη αγορά θα λειτουργήσει με την –συνήθως διακομματική– παρέα του ή εάν προσπαθήσει να κάνει κάτι ουσιαστικό θα τον φάνε οι πολιτικές εξελίξεις και το παρασκήνιο (πχ Βασίλης Βαφέας).
Ανεπαρκείς οι υποψηφιότητες
Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν αρκεί ένας καλός μάνατζερ, αλλά κάποιος που γνωρίζει πολύ καλά όλες τις εσωτερικές και πολύπλοκες νομοτέλειες μιας διεθνούς παραγωγής, όχι παρεΐστικης αλλά επαγγελματικής. Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου χρειάζεται ανθρώπους με ουσιαστική διεθνή εμπειρία, όχι δηθενιές και επαρχιωτισμούς.
Το ότι οι έξι υποψηφιότητες του αρχικού διαγωνισμού ήταν λίγες και δεν έκαναν στον πρόεδρο Πάνο Λουκάκο και στο Διοικητικό Συμβούλιο ανήκει στην κρίση και τη συνείδησή τους. Έτσι, ο διαγωνισμός της 2ας Δεκεμβρίου 2019 δεν ολοκληρώθηκε, καθώς «οι υποψηφιότητες για τη θέση του γενικού διευθυντή δεν ήταν ‘ικανές’ ποσοτικά ή ποιοτικά», ενώ για τη θέση του διευθυντή οικονομικής και διοικητικής υποστήριξης υπήρξε μόνο μία υποψηφιότητα.
Σε σχετική ανακοίνωση που υπογράφει ο κ. Λουκάκος επισημαίνεται πως το Διοικητικό Συμβούλιο «εξέτασε τις υποψηφιότητες για τη θέση του Γενικού Διευθυντή και ομόφωνα αποφάσισε να επαναπροκηρύξει τη θέση του Γενικού Διευθυντή, ώστε να δοθεί ευκαιρία να κατατεθούν από ενδιαφερόμενους και άλλες υποψηφιότητες». Όμως, δεν ακολουθήθηκε η δέουσα διαδικασία, δεν έγιναν συνεντεύξεις κλπ. Αν δεν πρόκειται για μεθόδευση, περιμένουμε να δούμε τα αποτελέσματα της επαναπροκήρυξης που έγινε «για να υπάρξουν και νέες προτάσεις και η διαδικασία επιλογής να καταστεί περισσότερο γόνιμη, πράγμα που ενισχύει τη διαφάνεια και την αξιοκρατία», όπως λέει το δελτίο τύπου του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου.
Παρεμπίπτοντος, οι δεκάδες αποστολές του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου καταβροχθίζουν πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ από τον πενιχρό προϋπολογισμό του (περίπου 3,5 εκατ. ευρώ ετησίως). Εύλογα, λοιπόν, οι σινεφίλ φορολογούμενοι αναρωτιούνται εάν υπάρχει καμιά έκθεση του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου από τις αποστολές αυτές σε κινηματογραφικά συνέδρια και φεστιβάλ με καταγραφή των γεγονότων, των τάσεων, των πρακτικών και των επαφών που να τεκμηριώνουν το αυτονόητο: οι αποστολές δεν είναι για τουρισμό και ντόλτσε βίτα, αλλά μεταφέρουν τεχνογνωσία στον τόπο.
Διάψευση από Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
“Διάβασα με έκπληξη το δημοσίευμά σας με τίτλο “Κέντρο Κινηματογράφου: Γιατί γύρισε χαρούμενος από τη Βerlinale ο Λουκάκος” και θα ήθελα να διαψεύσω την πληροφορία που αφορά στο όνομά μου: Δεν έχω θέσει, ούτε προτίθεται να θέσω υποψηφιότητα για τη θέση του Γενικού Διευθυντή του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου“.
Με εκτίμηση
Ελίζ Ζαλαντό
Διευθύντρια
Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης