“Μικρά πράγματα σαν κι αυτά”: Μία δραματική με εξαιρετικές ερμηνείες

Η ικανότητα τού να μεταφέρεις τη βαρύτητα και την πολυπλοκότητα ενός δράματος σχεδόν εξολοκλήρου με το πρόσωπο ενός και μόνο ανθρώπου είναι αυτό το τόσο γοητευτικό στοιχείο του κινηματογράφου και σπάνια συναντάται με τόσο ξεκάθαρο τρόπο όσο στο “Μικρά Πράγματα σαν κι Αυτά”.

Η κινηματογραφική μεταφορά του ομώνυμου μυθιστορήματος της Claire Keegan (“Το Ήσυχο Κορίτσι”) στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στο συννεφιασμένο βλέμμα του Cillian Murphy και στη σύγκρουση των χαρακτηριστικών του, σαν ο θάνατος και η ζωή να βρίσκονται συνεχώς σε μια αναποφάσιστη μάχη επικράτησης. Στον πρώτο του ρόλο μετά τον ερμηνευτικό θρίαμβο του “Oppenheimer”, ο Murphy δεν παίζει έναν ήρωα σπουδαίων πράξεων, αλλά χρησιμοποιεί το απροστάτευτο βλέμμα του για να οδηγήσει κατευθείαν στο πραγματικό εσωτερικό δράμα της ταινίας.

Τοποθετημένη στις μέρες πριν τα Χριστούγεννα του 1985, η ταινία του Tim Mielants αναφέρεται στα φρικιαστικά Πλυντήρια της Μαγδαληνής που λειτουργούσε η καθολική εκκλησία στην Ιρλανδία, αλλά τα αγγίζει μόνο περιφερειακά, με το βάρος να πέφτει στη σκιαγράφηση του εμπόρου άνθρακα Μπιλ Φέρλονγκ του Murphy αναδεικνύοντας την εσωτερική αντίθεση ενός ατόμου με την πραγματικότητα που το περιβάλλει.

Ήδη από την εισαγωγή, μια φορτισμένη ατμόσφαιρα προμηνύει τη σκληρή ζωή της μικρής πόλης, με το βαρύ φορτίο της παιδικής ηλικίας να βγαίνει στο φως μέσα από αναμνήσεις-φλασμπάκ που αναπόφευκτα δημιουργούν θλιβερές σκηνές εντυπωσιακής γνησιότητας. Το χτύπημα από τις καμπάνες της εκκλησίας ακούγεται σαν ένας ψυχρός ήχος που κυριαρχεί παντού με μεγάλη φυσικότητα, και μέσα σε αυτό το περιβάλλον ο Μπιλ διχάζεται ανάμεσα στις πράξεις στις οποίες τον παρακινεί η συνείδησή του και σε όσα τον αναγκάζουν να σιωπήσει.

Ο Tim Mielants δίνει διαρκώς την αίσθηση ότι προσπαθεί να παραμείνει όσο το δυνατόν πιο κοντά στην αλήθεια των περιστατικών και στην αφήγηση του μυθιστορήματος, εμποδίζοντας την ιστορία από το να ταρακουνηθεί από κάποιου είδους ξέσπασμα. Με το σκηνοθετικό στιλ της κεντρικής ιστορίας να θυμίζει λίγο τις κλασικότροπες ταινίες του BBC περασμένων δεκαετιών, τα φλασμπάκ κουβαλούν περισσότερη ζωτικότητα φέρνοντας στον νου μέχρι και κάποιους ντικενσιανούς απόηχους. Οι αναδρομές αυτές όχι μόνο είναι ψυχολογικά συνεπείς, αλλά ανοίγουν και τον δρόμο προς τη συνείδηση του πρωταγωνιστή και εξηγούν τον διχασμό του μέσω της δικής του απωθημένης βιογραφίας.

“Μικρά Πράγματα σαν κι Αυτά”: Λαμπρή ερμηνεία Murphy

Ο χαρακτήρας του Μπιλ κατορθώνει να αποτυπώνεται στην οθόνη ακριβώς χάρη στην ικανότητα του Murphy να δείχνει πως ο ρόλος του είναι εντελώς τυλιγμένος στις σκέψεις του και απουσιάζει από την πραγματικότητα που τον περιβάλλει. Σε αντιστοιχία, δείχνει έτσι και τη δύναμη της εκκλησίας μέσα από το παγωμένο βλέμμα της συγκλονιστικής Emily Watson κάπου ανάμεσα στην απεικόνιση και την παραμόρφωση, μοιάζοντας με δαιμονική οπτασία.

Η σκηνοθεσία δημιουργεί μια καταπιεστική και αφιλόξενη ατμόσφαιρα, με τα πλάνα των εσωτερικών χώρων να ξεθωριάζουν σε θαμπάδες, αόριστες λήψεις και ανήσυχες κινήσεις κάμερας. Η Ιρλανδία απεικονίζεται με μια ζοφερή και βρώμικη χρωματική παλέτα, και παρά τη χριστουγεννιάτικη περίοδο απουσιάζει η σπιτική ζεστασιά. Ακόμα και στην ηχητική μπάντα που περιέχει μόνο σποραδικά μουσική, σε κομβικές σκηνές ακούγεται ένα δυσοίωνο μακρινό βουητό. Καθώς η ταινία οδηγείται προς το φινάλε, ο Mielants βρίσκει μια σωστή ισορροπία ρυθμού, στήνοντας το φινάλε με έναν εντυπωσιακό αυτοέλεγχο που χρειαζόταν όμως μέχρι τότε η ταινία του.

Για όποιον αναζητά μια εκτενή αναφορά στα Πλυντήρια της Μαγδαληνής, προτρέπω να αναζητήσει τις “Κόρες της Ντροπής” του Peter Mullan, καθώς εδώ το βάρος πέφτει σε ένα δραματικό ψυχόδραμα υψηλών ερμηνευτικών επιπέδων.

Σκηνοθεσία: Tim Mielants
Σενάριο: Enda Walsh
Πρωταγωνιστούν: Cillian Murphy, Eileen Walsh, Michelle Fairley, Emily Watson, Clare Dunne, Helen Behan, Liadan Dunlea, Agnes O’Casey, Mark McKenna, Zara Devlin, Joanne Crawford, Aidan O’Hare

---

Σε συνεργασία με το filmy