“Τα μυστικά είναι κατοικίδια”: Ιστορίες γυναικών της δεκαετίας 1970
30/07/2024Με χαρά μελέτησα το καλογραμμένο βιβλίο της Κωνσταντίνας Ζαγάρη, το οποίο κατάφερε να κρατήσει το ενδιαφέρον μου μέχρι το τέλος.
Ένα έργο 220 σελίδων με πρωταγωνίστριες κυρίως γυναίκες της μεταπολιτευτικής εποχής, μητέρες που πάλεψαν σκληρά να μεγαλώσουν τα παιδιά τους, όμως κράτησαν μυστικά από αυτά, τρομερά μυστικά που αφορούσαν την ίδια τους την ύπαρξη. Τελικά, εντός μου, δημιουργήθηκε αντίλογος για τον τίτλο της αγαπημένης Κωνσταντίνας. Όχι, τα μυστικά δεν είναι κατοικίδια. Τα μυστικά είναι φαρμάκι προσωπικό, είναι σαράκι. Δεν κατοικούν σε σπίτια. Είναι χωμένα στα τρίσβαθα της ψυχής. Ροκανίζουν τα θεμέλια της ύπαρξης και πάντα κάποιον θα συντρίψουν.
Ακόμα και οι τοίχοι που μέσα κατοικεί ο άνθρωπος που τα κουβαλά, μερικές φορές κοκκινίζουν, τα ντουλάπια που φυλάσσονται στοιχεία τους πνίγονται, τα παράθυρα βιάζονται να κλείσουν μήπως και κάτι τι από αυτά βγει στο φως κι οι κλειδαρότρυπες γεμίζουν σαν αυτιά με κερί, μην πέσει ακτίνα στις πομπές. Η ύπαρξη ενός σοβαρού μυστικού, όπως αυτά που κρύβουν οι γυναίκες στο συγκεκριμένο βιβλίο, δεν μπορεί να μοιραστεί. Σε σπάνιες περιπτώσεις έχει την γνώση ένα ακόμα άτομο, που νιώθει συνένοχο και εύκολα μπορεί να το προδώσει αν βρεθεί ακάλυπτο ή αν απειληθεί. Πάντα παίρνει την εκδίκηση για το βάρος που κλήθηκε να κουβαλά. Κανείς δεν θέλει να πάρει στον τάφο του μεγάλα μυστικά.
Η Φωτεινή και άλλες σκοτεινές ιστορίες
«Τη Φωτεινή, βρήκε ο γιος της στο κρεβάτι άπνοη, περασμένες εννιά το πρωί. Πρέπει να ήταν η μοναδική φορά στη ζωή της, που έμεινε ξαπλωμένη τόσο αργά.» Η Φωτεινή είναι το βασικό πρόσωπο στην νουβέλα της Κωνσταντίνας, η οποία εμφανίζεται από την συγγραφέα ως γυναίκα ερωτευμένη με τον άντρα της, ο οποίος ταξιδεύει μόνιμα μακριά από την οικογένειά του. Εκείνη έχει αναλάβει ν’ αναστήσει την κόρη και τα δίδυμα αγόρια τους, εκ των οποίων μάλιστα το ένα με διανοητικό πρόβλημα. Αίσθηση θαυμασμού δημιουργείται στον αναγνώστη για την αφοσίωσή της, μέχρι τον ξαφνικό της θάνατο. Το σπιτικό τους ρήμαξε.
Όμως, κάπου στα σπλάχνα του, η μεγάλη κόρη βρήκε στοιχεία του αδυσώπητου, μεγάλου μυστικού της και ξετύλιξε το κουβάρι, μέχρι που έφτασε στον πραγματικό πατέρα των τριών παιδιών. Μια όμορφα δοσμένη ιστορία, με ενδιαφέρουσα πλοκή, με στοιχεία και συνήθειες της εποχής που φέρνουν τον αναγνώστη σε ήθη και συνήθειες παλαιότερων εποχών.
Τα υπόλοιπα δέκα τέσσερα διηγήματα, διαφόρων μεγεθών και υποθέσεων, πάντα όμως αφορούν μανάδες, παιδιά έρημα από ορφάνια, ιστορίες ανθρώπων της διπλανής πόρτας, που σήμερα είναι γονείς μεγάλης ηλικίας ή παππούδες και γιαγιάδες. Γραφή ακριβής, με ροή, δίχως περιττά στολίσματα και σκληρή όπου απαιτείται. Όλα ενδιαφέροντα, εύστοχα, ωραία δοσμένα με την δομή που απαιτείται. Ένα, όμως, ξεχώρισα απ’ αυτά, σύμφωνα με την δική μου αισθητική κι ευαισθησία, είναι αυτό με τον τίτλο “Εκδίκηση”.
Αναφέρεται σε μια γυναίκα, που βίωσε την ορφάνια και από τους δυο γονείς της στην παιδική της ηλικία, μετά την πάντρεψαν στην εφηβεία με έναν πολύ μεγαλύτερό της, χήρεψε στα τριάντα, όμως ανάθρεψε και λάτρεψε το αγόρι της, που την έκανε περήφανη με την πρόοδό του, μέχρι που το έχασε σε τροχαίο… Η εκδίκηση, η συνειδητή και οργανωμένη εκδίκηση, πρωτοστάτησε στην υπόλοιπη ζωή της, καταστρέφοντας με σκληρό και αδυσώπητο τρόπο την κοπέλα του χαμένου γιου της…
Ένα βιβλίο που δεν θα σας απογοητεύσει, καθώς είναι καλογραμμένο, ευθυτενές και τίμιο.