Τελετουργικό λουτρό από τα χρόνια του Ιησού στη Γεσθημανή

Οι ανασκαφές της ισραηλινής Αρχής Αρχαιοτήτων έφεραν στο φως ένα τελετουργικό λουτρό 2000 ετών, που χρονολογείται από την εποχή της παρουσίας του Ιησού στην Ιερουσαλήμ, καθώς και τα ερείπια μίας βυζαντινής εκκλησίας. Τα ευρήματα αποκαλύφθηκαν κοντά στην Εκκλησία της Γεσθημανής, με τη βοήθεια μελετητών από το Studium Biblicum Franciscanum.

Η Εκκλησία της Γεσθημανής χτίστηκε στο σημείο όπου προδόθηκε ο Ιησούς Χριστός και είναι γνωστή ως “Εκκλησία της Αγωνίας” ή “Εκκλησία όλων των Εθνών”. Βρίσκεται στους πρόποδες του περίφημου Όρους των Ελαιών, όπου προσευχήθηκε ο Ιησούς το βράδυ πριν την Σταύρωση (Ματθαίος 26:36). Είναι μια από τις σημαντικότερες εκκλησίες του Χριστιανισμού, την οποία επισκέπτονται χιλιάδες προσκυνητές κάθε χρόνο.

Τα λείψανα της βυζαντινής εκκλησίας αποκαλύφθηκαν στην κοιλάδα του Kidron, στους πρόποδες της εκκλησίας της Ιερουσαλήμ. Τα τελευταία χρόνια, οι αρχές των Αγίων Τόπων επενδύουν στην ανάπτυξη του θρησκευτικού τουρισμού στην Εκκλησία της Γεσθημανής και στην κοιλάδα του Kidron. Ένα νέο, υπό σχεδιασμό, αναπτυξιακό έργο περιλαμβάνει ένα κέντρο επισκεπτών και μια υπόγεια σήραγγα, που θα συνδέει την εκκλησία με την κοιλάδα του Kidron.

Τι δείχνει το τελετουργικό λουτρό

Καθώς οι εργάτες έσκαβαν για την σήραγγα των νέων επισκεπτών, λίγα μόλις μέτρα από την Εκκλησία, εντόπισαν μία αρχαία υπόγεια κοιλότητα. Αμέσως ειδοποίησαν την Αρχή Αρχαιοτήτων, η οποία ξεκίνησε ανασκαφές και ανακάλυψε ένα τελετουργικό λουτρό εκείνης της περιόδου. Ο Ισραηλινός αρχαιολόγος Amit Reem εξήγησε: «Η ανακάλυψη του τελετουργικού λουτρού επιβεβαιώνει πιθανώς το αρχαίο όνομα του τόπου, το Gethsemane.

»Τα περισσότερα τελετουργικά λουτρά της περιόδου του δεύτερου ναού βρέθηκαν σε ιδιωτικές κατοικίες και δημόσια κτίρια, αλλά μερικά ανακαλύφθηκαν κοντά σε γεωργικές εγκαταστάσεις και τάφους. Το συγκεκριμένο τελετουργικό λουτρό βρίσκεται στην ύπαιθρο. Η ανακάλυψη αυτού του λουτρού, που δεν συνοδεύεται από κτίρια, ίσως μαρτυρεί την ύπαρξη μιας γεωργικής βιομηχανίας εδώ πριν από 2000 χρόνια, πιθανώς για παραγωγή λαδιού ή κρασιού.

»Οι εργάτες, που εμπλέκονταν στην παραγωγή κρασιού ή ελαίου, ήταν υποχρεωμένοι να ακολουθούν τους εβραϊκούς νόμους περί καθαρισμού. Η ανακάλυψη του τελετουργικού λουτρού μπορεί επομένως να υπαινίσσεται την προέλευση του αρχαίου ονόματος του τόπου, το Gethsemane (Gat Shemanim, “ελαιοτριβείο”), δηλαδή ένα μέρος όπου το αγνό λάδι παρήχθη κοντά στην πόλη».

Η ανακάλυψη της βυζαντινής εκκλησίας

Η ανασκαφή αποκάλυψε επίσης ερείπια μιας εκκλησίας που ιδρύθηκε στα τέλη της βυζαντινής περιόδου (6ος αιώνας μ.Χ.). Η εκκλησία ήταν διακοσμημένη με λιθόκτιστα στοιχεία από πέτρα που μαρτυρούν τη σημασία της. Σύμφωνα με τον Ισραηλινό αρχαιολόγο, η εκκλησία τιμά τη μνήμη ενός από τα πολλά θρησκευτικά γεγονότα που περιγράφει η Καινή Διαθήκη.

Οι ελληνικές επιγραφές, που βρέθηκαν ενσωματωμένες στο πάτωμα της εκκλησίας, αποκρυπτογραφήθηκαν από τον Δρ. Leah Di Segni του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ και τον Δρ. Rosario Pierri του Franciscan Institute: «Για τη μνήμη και την ανάπαυση των πιστών του Χριστού, του Θεού που έχετε λάβει τη θυσία του Αβραάμ, αποδεχθείτε την προσφορά των δούλων σας και τους δώσατε άφεση αμαρτιών. Αμήν».

Σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, ο Σαλαντίν είχε διατάξει την κατεδάφιση των εκκλησιών στο Όρος των Ελαιών και χρησιμοποίησε τις πέτρες τους για να ανακαινίσει τα τείχη της πόλης. Ο Reem δεν αποκλείει η εκκλησία να χρησιμοποιούνταν, ακόμα και να ιδρύθηκε, την στιγμή που η Ιερουσαλήμ ήταν υπό μουσουλμανική κατοχή, δείχνοντας ότι τα χριστιανικά προσκυνήματα συνεχίζονταν και εκείνη την περίοδο.