Μια “κοινωνική” συνάντηση χαμηλών προσδοκιών

Η αυριανή πρώτη συνάντηση του νεοεκλεγέντα Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, με τον κατοχικό ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, έχει κοινωνικό χαρακτήρα, αλλά και πολιτικό από τη στιγμή που στην ατζέντα θα είναι το Κυπριακό. Πρόκειται για μια συνάντηση χαμηλών προσδοκιών καθώς το χάσμα απόψεων είναι μεγάλο και φαντάζει αγεφύρωτο.

Για να υπάρξει πρόοδος, να προκύψει αποτέλεσμα, είτε η κατοχική Τουρκία θα εγκαταλείψει τις παράλογες και παράνομες αξιώσεις της, είτε ο Πρόεδρος θα προσεγγίσει τις μαξιμαλιστικές θέσεις της Άγκυρας. Ούτε το ένα θα γίνει, ούτε το άλλο. Συνεπώς θα είναι μια σύναξη “γνωριμίας” στη διάρκεια της οποίας θα πρέπει να ξεκαθαριστεί από την πλευρά του Προέδρου, πώς καμία κίνηση αναβάθμισης του ψευδοκράτους δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή, ούτε θα διεξαχθούν συζητήσεις, που παραπέμπουν σε εξίσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας με την αποσχιστική οντότητα. Αυτές τις τουρκικές μεθοδεύσεις ο κ. Χριστοδουλίδης τις αντιμετώπισε και στη διάρκεια της θητείας του στο υπουργείο Εξωτερικών. Συνεπώς είναι ξεκάθαρος έναντι αυτών μεθοδεύσεων.

Ο Ερσίν Τατάρ προετοίμασε το έδαφος για το όρια μέσα στα οποία θα κινηθεί με τις γνωστές ανορθογραφίες του. Δήλωσε πως είναι δύσκολο να εξευρεθεί λύση στο Κυπριακό με τον εκλεγέντα Πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη, γιατί προφανώς δεν αποδέχεται τις αξιώσεις του. Έσπευσε να αναφέρει πως «εμείς μπορούμε να περάσουμε σε επίσημες διαπραγματεύσεις σε περίπτωση που γίνει αποδεχτή η κυριαρχική μας ισότητα… Η κόκκινη γραμμή μας είναι η κυριαρχία μας». Συνεπώς προϋπόθεση για να επανέλθει σε μια διαδικασία είναι η αναγνώριση του ψευδοκράτους.

Υπενθυμίζεται συναφώς ότι ο κατοχικός ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, σε απαντητική επιστολή του προς τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, ημερομηνίας 20 Ιουνίου 2022, είχε ξεκαθαρίσει τις προθέσεις και στόχους της τουρκικής πλευράς. Σημείωνε πως δεν αποδέχεται τη βάση των συνομιλιών, επικαλείται επί τούτου και τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες (στην άτυπη διάσκεψη της Γενεύης) ενώ αναφέρθηκε στην “κυριαρχική ισότητα”, στο “ίσο διεθνές καθεστώς” και τα “εγγενή δικαιώματα” των Τουρκοκυπρίων. Αυτό, που είχε ξεκαθαρίσει τότε ήταν πως μέσα από την αναγνώριση του ψευδοκράτους περνούν οι όποιες συζητήσεις στο Κυπριακό, είτε είναι διαδικασία διαπραγματεύσεων, είτε Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Αυτά προφανώς θα αναφέρει και στην αυριανή συνάντηση με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη. Και τούτο σημαίνει πως παραμένει ο τοίχος, που έχει κτίσει μπροστά μας η κατοχική πλευρά, θα παραμείνει.

Πως θα σπάσει το αδιέξοδο

Είναι σαφές πως προτεραιότητα  για τη Λευκωσία, είναι να σπάσει το αδιέξοδο. Αλλά αυτό δεν θα γίνει ικανοποιώντας τις τουρκικές αξιώσεις. Η μέχρι σήμερα ακολουθούμενη πολιτική του εξευμενισμού της τουρκικής πλευράς, δεν έχει σπάσει το αδιέξοδο, ούτε και οδήγησε στην επίτευξη συμφωνίας. Το μόνο που “πέτυχε” αυτή η τακτική ήταν να φορτώσει την ελληνοκυπριακή πλευρά με υποχωρήσεις, που παραπέμπουν σε ένα μόρφωμα μη λειτουργικό, με ρυθμίσεις ξένες προς ένα “κανονικό κράτος”. Ρυθμίσεις διαχωριστικές, που θα αναπαράγουν τις αντιπαραθέσεις και τους εθνικισμούς.

Οι διεθνείς συγκυρίες, τα όσα διαδραματίζονται στο Ουκρανικό, προσφέρουν την ευκαιρία, να θέσει και η Λευκωσία  το Κυπριακό στη σωστή του βάση. Ως θέματος, δηλαδή, εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής. Έστω και τώρα, θα πρέπει να τεθεί το θέμα της εισβολής, της κατοχής ταυτόχρονα και με προτάσεις/ιδέες, οι οποίες να μην είναι αποσπασματικές αλλά θα στηρίζονται σε μια ολοκληρωμένη πολιτική.

Σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να διαμορφωθεί και πολιτική έναντι των Τουρκοκυπρίων, με βασικό πυλώνα την Κυπριακή Δημοκρατία, το “κοινό σπίτι” όλων. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια μπορεί να ενταχθεί και το ενεργειακό, ειδικά σε μια περίοδο κατά την οποία η Ευρώπη αναζητεί σωσίβιο. Είναι σαφές πως ο πόλεμος στην Ουκρανία αλλάζει τα δεδομένα και τη δυναμική των δράσεων. Ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει αναφερθεί προεκλογικά στην αξιοποίηση της σημερινής συγκυρίας με το ουκρανικό και έθεσε παραμέτρους στη βάση των οποίων θα κινηθεί. Μόνο έτσι μπορεί να σπάσει το αδιέξοδο.