Έκκληση της WSJ: “O Ίβαν αγαπούσε τη Ρωσία – Να αφεθεί ελεύθερος”

Η εφημερίδα Wall Street Journal καλεί την κυβέρνηση Πούτιν να απελευθερωθεί αμέσως ο Ίβαν Γκέρσκοβιτς, ανταποκριτής στη Μόσχα που συνελήφθη από την υπηρεσία πληροφοριών της Ρωσίας FSB και «αντιμετωπίζει κατηγορίες για κατασκοπεία». Ο Γκέρσκοβιτς, 31 ετών, γιος ζευγαριού εβραίων που εγκατέλειψε τη Σοβιετική Ένωση και εγκαταστάθηκε στην Αμερική, σύμφωνα με προφίλ του που δημοσίευσε η WSJ χθες, έχει εργαστεί για τις εφημερίδες New York Times και Moscow Times και για το Γαλλικό Πρακτορείο. Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά από την FSB, συνελήφθη την Τετάρτη στην πόλη Εκατερίνεμπουργκ, στα Ουράλια.

Είναι η πρώτη φορά που συλλαμβάνεται ξένος δημοσιογράφος και κατηγορείται για κατασκοπεία από την εποχή του ψυχρού πολέμου. Η τελευταία σύλληψη ήταν του Νικ Ντανίλοφ, των US News and World Report το 1986 . «Η υπόθεση του Ίβαν αποτελεί κακοήθη προσβολή στην ελευθεροτυπία και πρέπει να προκαλέσει αγανάκτηση σε όλους τους ελεύθερους ανθρώπους και σε όλες τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο», τονίζει η εφημερίδα σε εκτενές άρθρο της.

Πριν ενταχθεί στο δυναμικό της αμερικανικής εφημερίδας το 2022, ο Γκέρσκοβιτς ήταν ανταποκριτής του AFP στη Μόσχα και πριν από αυτό της αγγλόφωνης ειδησεογραφικής ιστοσελίδας Moscow Times. Γνωρίζει άπταιστα ρωσικά. Η Wall Street Journal εξέφρασε τη «βαθιά της ανησυχία για την ασφάλεια» του δημοσιογράφου της. «Η Wall Street Journal ανησυχεί βαθύτατα για την ασφάλεια» του Ίβαν Γκερσκόβιτς, ανέφερε η εφημερίδα σε σύντομη ανακοίνωσή της.

Από την πλευρά της η ΜΚΟ Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα δήλωσε θορυβημένη από αυτό που μοιάζει με αντίποινα. Η ΜΚΟ ανακοίνωσε ότι ο Γκερσκόβιτς «έκανε έρευνα για την Wagner, την στρατιωτική οργάνωση μισθοφόρων» του Γεβκγένι Πριγκόζιν.

Οι δηλώσεις της Μόσχας

Η ρωσική διπλωματία ανακοίνωσε ότι ο δημοσιογράφος «πιάστηκε στα πράσα». Όπως έγραψε στο Telegram η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα, οι ενέργειες του δημοσιογράφου της Wall Street Journal «δεν είχαν καμία σχέση με τη δημοσιογραφία». Ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριαμπκόφ είπε ότι το ζήτημα πιθανής ανταλλαγής του Γκερσκόβιτς δεν είναι της παρούσης, όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων RIA και ότι ανταλλαγές κρατουμένων στο παρελθόν έχουν πραγματοποιηθεί για πρόσωπα ήδη καταδικασμένα, μετέδωσε το IFX. «Ας δούμε πως θα εξελιχθεί η κατάσταση», σχολίασε ο Ριαμπκόφ στο πρακτορείο.

Η Γαλλία εξέφρασε την ανησυχία της, καλώντας τη Μόσχα να σεβαστεί την ελευθερία του Τύπου. «Είμαστε ιδιαίτερα ανήσυχοι και καταδικάζουμε την κατασταλτική στάση της Ρωσίας» είτε όσον αφορά τον ρωσικό Τύπο είτε τον ξένο, δήλωσε η Αν-Κλερ Λεζόντρ, εκπρόσωπος του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών, κατά τη διάρκεια ενημέρωσης των ανταποκριτών στο Παρίσι.

Το δικαστήριο του Λεφόρτοβο της Μόσχας στις 30 Μαρτίου έκρινε τον Γκέρσκοβιτς «ύποπτο για διάπραξη εγκλήματος (…), και επιλέχθηκε το προληπτικό μέτρο προφυλάκισής του (…) μέχρι τις 29 Μαΐου, 2023», ανέφερε το δικαστήριο σε ανακοίνωσή του. Η κράτησή του μπορεί να παραταθεί μετά την παρέλευση του διμήνου.

Παιχνίδια ανταλλαγής

Η WSJ, οι συνάδελφοί του και η κυβέρνηση Μπάιντεν αρνούνται τον ισχυρισμό της Ρωσίας ότι κατασκόπευε για λογαριασμό των ΗΠΑ και έχουν ζητήσει την άμεση απελευθέρωσή του. Διπλωμάτες και νομικοί εμπειρογνώμονες δεν είναι αισιόδοξοι ότι ο Γκέρσκοβιτς, θα απελευθερωθεί σύντομα, δεδομένου ότι οι δίκες κατασκοπείας στη Ρωσία διεξάγονται μυστικά και σχεδόν πάντα καταλήγουν σε καταδίκη, όπως αναφέρει η αμερικανική εφημερίδα. Η εφημερίδα σημειώνει επίσης ότι οι ρωσικές αρχές μπορεί να επιδιώξουν να εντάξουν τον δημοσιογράφο της σε παιχνίδι ανταλλαγής. Αναφέρει χαρακτηριστικά:

«Οι ΗΠΑ απελευθέρωσαν τον Δεκέμβριο τον καταδικασμένο Ρώσο διακινητή όπλων Βίκτορ Μπουτ σε ανταλλαγή με την Αμερικανίδα σταρ του γυναικείου μπάσκετ Μπρίτνεϊ Γκράινερ, την οποία οι ρωσικές αρχές είχαν θέσει υπό κράτηση πριν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Η Γκράινερ είχε καταδικαστεί σε εννέα χρόνια φυλάκιση, αφού βρέθηκε να κουβαλάει χασισέλαιο στις αποσκευές της. Αργότερα καταδικάστηκε για λαθρεμπόριο και κατοχή ναρκωτικών.

»Την Πέμπτη, ο στρατηγικός συντονιστής του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας Τζον Κίρμπι δήλωσε ότι δεν ήταν σαφές εάν η κράτηση του Γκέρσκοβιτς ήταν σχεδιασμένη με τη ρωσική ηγεσία. Την περασμένη εβδομάδα, ένας Ρώσος υπήκοος κατηγορήθηκε στο Περιφερειακό Δικαστήριο των ΗΠΑ στην Ουάσινγκτον, DC, για δράση ως πράκτορας ξένης δύναμης, απάτη με βίζα, τραπεζική απάτη, τραπεζική απάτη και άλλες κατηγορίες, σύμφωνα με το υπουργείο Δικαιοσύνης.

»Η φυλάκιση του Gershkovich αμφισβητεί την θεμελιώδη ιδέα ότι Αμερικανοί δημοσιογράφοι, συγγραφείς και ερευνητές θα μπορούσαν να εργαστούν στη Ρωσία για να μάθουν για την τεράστια και περίπλοκη χώρα και την κλιμακούμενη σύγκρουσή της με τη Δύση. Σχεδόν όλοι οι δυτικοί δημοσιογράφοι έχουν αποσυρθεί από τη Ρωσία, μια έξοδος που επιταχύνθηκε από τη σύλληψη του Gershkovich. Την Παρασκευή, η εφημερίδα απέσυρε τον επικεφαλής του γραφείου της στη Μόσχα, έναν βετεράνο ανταποκριτή που κάλυπτε τη χώρα από τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου».

Ο Γκέρσκοβιτς πήγε στη Ρωσία ως ανταποκριτής πριν από πεντέμιση χρόνια. Περνούσε τα Σαββατοκύριακά του κουβεντιάζοντας για μουσική και πολιτική. Οι Ρώσοι φίλοι του, γράφει η WSJ τον αποκαλούσαν Βάνια. Όταν οι δασικές πυρκαγιές σάρωσαν την απομακρυσμένη περιοχή της Σιβηρίας Γιακουτία το 2021, κοιμήθηκε σε μια σκηνή στο δάσος για τέσσερις ημέρες, ενώ οι περισσότεροι συνάδελφοί του εκεί επέστρεψαν στην πρωτεύουσα. Κάλυψε υποδειγματικά επίσης την περίοδο της πανδημίας Covid. O Gershkovich αγαπούσε την Ρωσία γράφει η WSJ, κέρδισε βραβεία για το έργο του στους Moscow Times. Ταξίδεψε στη χώρα αντιμετωπίζοντας επαγγελματικά όλα τα μεγάλα θέματα, συμπεριλαμβανομένων περιβαλλοντικών ζητημάτων όπως η εξαφάνιση του σολομού από τον ποταμό Amur. Σε ένα άλλο άρθρο, κατέγραψε τις προσπάθειες διάσωσης των μειονοτικών γλωσσών της Ρωσίας.