Όταν ο Καβάφης προέβλεπε την Τεχνητή Νοημοσύνη

Είναι απίστευτο αλλά προ 97 ετών, ο Καβάφης, ο Αλεξανδρινός ποιητής, των «μελλουσών γενεών» (*), προείδε, όπως τόσα άλλα και την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ) που  κυριαρχεί σήμερα στην επιστήμη, στις τέχνες και στον πολιτικό προβληματισμό.

Πράγματι, περιέγραψε επιγραμματικά την ικανότητα αναπαραγωγής ενός ευφυούς στοχασμού κατανοήσεως, μάθησης και σχεδιασμού, που εκμεταλλευόμενος δίκτυα επεξεργασίας δεδομένων, μέσω σειράς εντολών τεχνητών νευρώνων, στοχεύει στη διάγνωση κι επίλυση ανθρωπίνων προβλημάτων. ΄Ενας ψηφιακός υπολογιστής (ΨΥ) λαμβάνει ήδη έτοιμα δεδομένα από άλλους ΨΥ,  από αισθητήρες, κάμερες  και πληροφορίες συσχετίσεως, τις αξιοποιεί κι ανταποκρίνεται τεχνητώς στο τεταγμένο σκοπό της απαιτούμενης χρήσης.

Τις ευκαιρίες της ΤΝ αξιοποιούν η ιατρική στην διάγνωση και θεραπεία νόσων, η βιομηχανία στην εξοικονόμηση πόρων και έλεγχο της ποιότητος προϊόντων, το εμπόριο για τον προγραμματισμό των αποθεμάτων και τον εφοδιασμό της αγοράς. Η συγγραφή βοηθείται από την ΤΝ στην επεξεργασία και μετάφραση κειμένων, η αποτροπή ατυχημάτων στις μεταφορές προσώπων κι αγαθών και η  καταπολέμηση της παραπληροφόρησης , η αποκάλυψη της λογοκλοπής γίνεται ευκολότερη. Η πρόβλεψη οικονομικών και περιβαλλοντικών κρίσεων είναι δυνατή με την ΤΝ στο μέτρο που θα της ζητηθεί.

Εν τούτοις, η ΤΝ δεν μπορεί  προς το παρόν υπερβεί την συνολική γνώση ενός κλάδου ούτε να παραγάγει έργα συναισθηματικής φορτίσεως όπως ποιήματα, ζωγραφικούς πίνακες, μουσική. Καλλιτέχνες υψηλής απόδοσης όπως ο Αισχύλος, ο Δομίνικος Θεοτοκόπουλος κι η Μαρία Κάλας δεν θα είχαν να φοβηθούν από την ΤΝ.

Όπως όμως όλες οι ανθρώπινες επινοήσεις , έτσι κι η ΤΝ απαιτεί προσεκτική διαχείριση, για να αποφευχθεί η κατάχρηση της Γνώσεως και να προστατευθούν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Κατά τον ποιητή, «να εκτιμήσουν ακόμη περισσότερο οι γενεές του μέλλοντος παρακινημένες από την πρόοδο των ανακαλύψεων ,την λεπτότητα του νοητικού μηχανισμού».

—————————————————————————————————————————-

(*) Μιχάλη Περίδη 1930: «Ο βίος και το έργο του Κ.Π. Καβάφη». Πεζό αυτοεγκώμιο του ποιητού , με την επιμέλεια του κ.Παντελή Μπουκάλα στο αφιέρωμα της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ 23.4.23 , από τις εκδόσεις ΙΚΑΡΟΣ