Το προπατορικό αμάρτημα της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ

Σε προηγούμενο άρθρο μας, αναφερθήκαμε στις αιτίες που προκάλεσαν την μεγάλη εκλογική πτώση του ΣΥΡΙΖΑ. Τόσο αυτές που περιλαμβάνονται στην κατηγορία των λαθών που έγιναν κατά την προεκλογική περίοδο (αντιφατικό μήνυμα διακυβέρνησης, Πρέσπες Αιγαίου, εισφορές Κατρούγκαλου) όσο και αυτές που εντάσσονται στην κατηγορία της κυβερνητικής περιόδου και εν συνεχεία της περιόδου της αντιπολίτευσης 2015-2019, 2019-2023 (εμμονή στον στενό οικονομισμό, αντί ενός ριζοσπαστικού προγράμματος αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου της χώρας κατά του παρασιτισμού και στον άκρατο δικαιωματισμό).

Τα παραπάνω ζητήματα αναμφισβήτητα αγγίζουν ένα ευρύ πλαίσιο των αιτιών, που οδήγησαν τον ΣΥΡΙΖΑ στην πτώση στο 20%. Παραμένει όμως το θέμα είναι για το ποια είναι η ρίζα του προβλήματος, ας πούμε το “προπατορικό αμάρτημα” της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ από το οποίο εκπορεύτηκαν οι παραπάνω πολιτικές ανορθογραφίες.

Χωρίς αμφιβολία, η πολιτική ιστορία του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί το παράδειγμα κάκιστης χρήσης ενός γενναιόδωρου δώρου της ιστορίας προς αυτόν, εξαιτίας των συνθηκών της χρεωκοπίας της χώρας το 2010 και της κατάρρευσης του δικομματισμού ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, σταδιακά στην ύστερη περίοδο της Μεταπολίτευσης και εκρηκτικά στην έναρξη της χρεωκοπίας το 2010. Τότε που ένα μικρό κόμμα του 4% εκτοξεύτηκε και έγινε κόμμα εξουσίας σε ελάχιστο χρόνο και κυρίαρχος κορμός της ευρύτερης ιστορικής δημοκρατικής παράταξης της χώρας, καλούμενο από τις συνθήκες να αποτελέσει τη σχεδία σωτηρίας της χώρας.

Η πεισματική άρνηση και η αδυναμία της πολιτικής ενσωμάτωσης και πραγματικής έκφρασης των χιλιάδων στελεχών, μελών και ψηφοφόρων που προσήλθαν κάτω από τις σημαίες του ΣΥΡΙΖΑ το 2015, στέλνοντας αυτόν στην εξουσία, αποτελεί τη λυδία λίθο για την σημερινή κατάληξη του. Παρά τις επιφανειακές επικοινωνιακές προσπάθειες ουδέποτε υπήρξε η πολιτική ιδεολογική και οργανωτική υπέρβαση του περίκλειστου στενού πυρήνα του 4%, που είχε τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο στον καθορισμό της κυβερνητικής ατζέντας την περίοδο 2015-2019, καθώς και αποκλειστικό λόγο στην οργανωτική και κομματική δομή και εξέλιξη αυτού.

Μη ένταξη των “εκλογικών μεταναστών”

Η καθυστερημένη και όλως επιφανειακή ένταξη κάποιων στελεχών του ΠΑΣΟΚ στον ηγετικό πυρήνα στο μέσο της αντιπολιτευτικής περιόδου που αναζητούσαν κάποιο πολιτικό ρόλο και η ένταξη, χωρίς καμία αξιολόγηση, κάθε γυρολόγου ενόψει των εκλογών, σε καμία περίπτωση δεν ανταποκρίνονταν κατ’ ελάχιστο στην προαναφερόμενη αναγκαιότητα της ουσιαστικής διεύρυνσης και ενσωμάτωσης.

Στην περίπτωση αυτή είχαμε το σχήμα όπου ένα γραφειοκρατικό κομματικό σώμα με διαφορετική ιστορία, προέλευση και ιδεολογικές αφετηρίες να επικάθεται σε ένα κοινωνικό – εκλογικό σώμα διαφορετικής πολιτικής και ιδεολογικής προέλευσης, χωρίς καμία προσπάθεια σύγκλισης. Αυτό είχε καταλυτικές συνέπειες, τόσο σε πολιτικό και ιδεολογικό, όσο και σε οργανωτικό επίπεδο, παίζοντας καθοριστικό ρόλο στη μη ορθολογική, προοδευτική και ισχυρή πολιτική μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ.

Η μη οργανωτική και πολιτική ένταξη εκατοντάδων στελεχών και χιλιάδων μελών προερχόμενα κυρίως από τον ευρύτερο χώρο του ΠΑΣΟΚ με ιδεολογική και πολιτική αφετηρία την πρώτη ριζοσπαστική του φάση, που θα παρείχαν σημαντικό πολιτικό “αίμα” που θα συνέβαλαν στον αναγκαίο επικαθορισμό του πολιτικού και ιδεολογικού στίγματος αυτού (σύνθεση του εθνικού με το κοινωνικό) κάτι που αποτελεί παρακαταθήκη του Ανδρέα Παπανδρέου στην πολιτική ζωή του τόπου, περιχαράκωσε την ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ ως μια ελιτίστικη πρωτοπορία, τόσο επί των αρχικών μελών του, όσο και επί όλης της κοινωνικής πλημμυρίδας που προσήλθε ξαφνικά στις γραμμές του.

Έτσι, δημιουργήθηκε μια ιδιότυπη πολιτική σχέση με το ευρύτερο πολιτικό του ακροατήριο του 2015, αφού κατ’ επιλογή της ηγεσίας του η συντριπτική πλειοψηφία όλων αυτών που προσέτρεξαν το 2015 παρέμειναν σε καθεστώς “εκλογικού μετανάστη”, όπως εύστοχα χαρακτηρίστηκαν από τον Σταύρο Λυγερό, οι οποίοι χωρίς την απαραίτητη πολιτική και οργανωτική σύνδεση ήταν εύκολο να μετακινηθούν.

Κυρίαρχος ο δικαιωματισμός

Περαιτέρω, στο πολιτικό και ιδεολογικό επίπεδο παρέμεινε κυρίαρχος ο δικαιωματισμός έναντι του εθνικού, παρά τον πραγματικό κίνδυνο της τουρκικής επεκτατικότητας και όχι η απαραίτητη και σύγχρονη σύζευξη αυτού, άκρως αναγκαία για ένα προοδευτικό αριστερό κόμμα εξουσίας. Στο δε οικονομικό και κοινωνικό κυριάρχησε η αντίληψη της διανομής και όχι ο στόχος – επιβίωση του Ελληνισμού, που είναι η δημιουργία ενδογενούς παραγωγικής ανάπτυξης και με βάση αυτήν η δίκαιη διανομή.

Περαιτέρω, στο οργανωτικό επίπεδο δεν υπήρξε η ζωτική για τα αριστερά κόμματα ενίσχυση και ανάπτυξη των κοινωνικών δικτύων και η παρέμβαση του κόμματος αυτού στους ενδιάμεσους θεσμούς του κράτους, όπως η τοπική αυτοδιοίκηση, ο συνδικαλισμός, το φοιτητικό κίνημα κλπ στα οποία οι επιδόσεις του παρέμειναν τραγικές. Αυτή η μυωπική πολιτική, νεοσταλινικής αντίληψης του ηγετικού πυρήνα του ΣΥΡΙΖΑ, ως δήθεν πεφωτισμένης πρωτοπορίας έναντι της κοινωνικής πλημμυρίδας που προσέφεραν τα μνημόνια και η χρεωκοπία της χώρας, αποτελεί το μίτο της Αριάδνης για την ανάδειξη της βαθύτερης αιτίας για τη σημερινή πολιτική κατάληξη του ΣΥΡΙΖΑ, που πέραν των άλλων έχει και σοβαρές συνέπειες για το ευρύτερο αριστερό κίνημα στην Ελλάδα.

Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την ιστορικών διαστάσεων πολιτική ανικανότητα – λόγω της πολιτικής ελαφρότητας και της ναρκισσιστικής αφέλειας – αξιοποίησης της εκλογικής νίκης του Ιανουαρίου του 2015, όπου η Ευρώπη και οι δανειστές ήταν διατεθειμένοι να προσφέρουν πολύ περισσότερα από ότι στις προηγούμενες μνημονιακές κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας – ειδικά στο κρίσιμο ζήτημα της μειώσεως του δημοσίου χρέους και της εφαρμογής της ρήτρας ανάπτυξης, χωρίς τη παγίδευση της χώρας από τον Σόιμπλε – με συνέπεια το τρίτο “τραυματικό” μνημόνιο (μετά το “‘ΟXI”, του ελληνικού λαού τον Ιούλιο του 2015) αποτελούν το αιτιατό δίδυμο της βαθύτερης πολιτικής αποτυχίας ενός ελπιδοφόρου κινήματος, που διαμορφώθηκε κατά τη μνημονιακή περίοδο για την πραγματική σωτηρία της χώρας.