Γιατί οι ΗΠΑ θεωρούν ότι η Τουρκία έχει ρόλο-κλειδί στη Γάζα
05/11/2023Βρισκόμαστε στο πλέον κρίσιμο σημείο του πολέμου. Η Γάζα έχει περικυκλωθεί και ο ισραηλινός στρατός προσπαθεί με τα μέσα που διαθέτει να ξετρυπώσει μέσα από τα τούνελ τους μαχητές της Χαμάς, οι οποίοι στήνοντας παγίδες παρουσιάζονται σαν φαντομάδες, προσπαθώντας να εξουδετερώσουν τους Ισραηλινούς στρατιώτες.
Είχα πει σε προηγούμενο άρθρο ότι οι Ισραηλινοί εφαρμόζουν την λογική της ισοπέδωσης, γιατί εκτιμούν ότι ακόμη και στα ευαίσθητα σημεία (όπως τα νοσοκομεία) κρύβονται οι μαχητές της Χαμάς. Ωστόσο μετά την (λογική) διεθνή κατακραυγή που δέχονται οι Ισραηλινοί, ακόμη και από δυτικές χώρες και τον ΟΗΕ και από τις πιέσεις των ΗΠΑ, εξετάζεται μία προσωρινή ανακωχή, προκειμένου να φτάσει η ανθρωπιστική βοήθεια. Φαίνεται ότι η ισραηλινή πολιτική ηγεσία είναι προβληματισμένη ως προς την συνέχεια της στρατιωτικής επιχείρησης…
Ωστόσο, οι επιχειρήσεις συνεχίζονται σύμφωνα με τις βασικές αρχές του πολέμου: να μην δώσεις χρόνο στον αντίπαλο να αναδιοργανωθεί και σου δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα, όταν είσαι κοντά στο σχεδιασμένο αποτέλεσμα. Αυτός είναι ο λόγος που οι Ισραηλινοί αποφεύγουν, προς το παρόν τουλάχιστον, μία ανακωχή, έστω και λίγων ημερών.
Ο ρόλος της Χεζμπολάχ
Με προβληματίζει η τοποθέτηση του θρησκευτικού ηγέτη της Χεζμπολάχ, ο οποίος μας είπε ότι η επιδρομή της 7ης Οκτωβρίου σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε μόνο από την Χαμάς και πως η Χεζμπολάχ και το Ιράν δεν είχαν συμμετοχή. Όπως αντιλαμβάνεστε αυτό μοιάζει περισσότερο με “παραμύθι” γιατί δεν είναι δυνατόν η Χαμάς να ξεκίνησε ένα αγώνα μόνη της.
Δεν είναι δυνατόν να μην περίμενε τα αντίποινα των Ισραηλινών μετά την αιματοχυσία που προκάλεσε που είχε ως αποτέλεσμα την δολοφονία αθώων πολιτών και παιδιών. Το γνώριζε! Και επομένως λογικά για να στηρίξει την άμυνά της θα έπρεπε να έχει βοήθεια και από άλλες οργανώσεις και χώρες. Οι οποίες: Η μεν Χεζμπολάχ προσπαθεί να δημιουργήσει ρήγματα στο βόρειο Ισραήλ με ρουκέτες, drones και πυροβολικό, ώστε να διασπάσει την προσοχή του ισραηλινού στρατού. Και το Ιράν που πέρα από τις δηλώσεις μίσους τροφοδοτεί με εξοπλισμό και οικονομικά τις ομοθρήσκειες οργανώσεις κατά των Ισραηλινών.
Άρα ποιος είναι ο λόγος που ο θρησκευτικός ηγέτης της Χεζμπολάχ δεν προχώρησε στα επόμενα βήματα; Και άφησε να πλανάται η εμπλοκή της σιιτικής οργάνωσης; Ενδεχομένως κατάλαβε ότι μία χερσαία επιχείρηση εναντίον του Ισραήλ από τον βορρά που πιθανόν δεν θα είχε την στρατιωτική υποστήριξη των άλλων αραβικών χωρών (ενδεχομένως μόνο του Ιράν) και θα έβαζε και στο παιχνίδι ενεργά και τις ΗΠΑ που καραδοκούν.
Επομένως, θα έπαιρνε άλλη διάσταση ο πόλεμος και θα προέκυπτε αρνητικό αποτέλεσμα για την Χεζμπολάχ και τον Λίβανο. Βεβαίως, τίποτα ακόμη δεν έχει οριοθετηθεί, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά και πιθανόν να δούμε πολλές εκπλήξεις ανάλογα με την εξέλιξη του πολέμου στην Γάζα.
Περιοδεία Μπλίνκεν στη Μέση Ανατολή
Προς αυτή την κατεύθυνση έχουμε την αιφνιδιαστική επίσκεψη του υπουργού των Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν στο Τελ Αβίβ την Παρασκευή (3/11), στο Αμμάν το Σάββατο (4/11) και την Κυριακή (5/11) στην Ραμάλα όπου μετέβηκε εν κρυπτώ και συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς. Την ίδια μέρα (Κυριακή 5/11) προγραμματίζεται να μεταβεί στην Τουρκία. Προηγουμένως, επισκέφθηκε την Κύπρο για την ανάγκη ανάπτυξης ανθρωπιστικής βοήθειας, όπου ο Κύπριος Πρόεδρος είναι θετικός και το αεροσκάφος του έκανε μία ενδιάμεση στάση στην Σούδα.
Άραγε θα συναντήσει στην Τουρκία τον πρόεδρο Ερντογάν, στην πλέον κρίσιμη χρονική περίοδο έντασης των σχέσεων Ισραήλ-Τουρκίας, λαμβάνοντας υπόψη την πρόσφατη κίνηση της δεύτερης να ανακαλέσει τον πρεσβευτή της από το Ισραήλ για διαβουλεύσεις;
Ο κ. Μπλίνκεν έχει ειρηνική αποστολή να κατευνάσει τα πνεύματα, με αντικειμενικό σκοπό να μην έχουμε επέκταση του πολέμου και να πείσει το Ισραήλ για μία ολίγων ημερών κατάπαυση του πυρός, προκειμένου η ανθρωπιστική βοήθεια να φτάσει το ταχύτερο δυνατό στους Παλαιστίνιους.
Η συνάντηση Μπλίνκεν-Ερντογάν
Προφανώς ο κ. Μπλίνκεν θέλει να συναντήσει τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών και τον κ. Ερντογάν (με εντολή του προέδρου των ΗΠΑ) για να διαπιστώσει από πρώτο χέρι τις προθέσεις του και να τον πείσει ότι θα πρέπει να σταματήσει να ρίχνει “λάδι στην φωτιά”, με τις συνεχιζόμενες εμπρηστικές δηλώσεις του.
Επίσης θέλει να διερευνήσει εάν αυτή η σαφής στροφή του Ερντογάν το τελευταίο διάστημα, με καταλύτη τις εξελίξεις στη Γάζα, είναι μία από τις συνήθεις τακτικές και με ιδεολογικό πρόσημο κινήσεις του Ερντογάν, ή αν σηματοδοτεί μια βαθιά στροφή σε αυτό που ο Ερντογάν θεωρεί ως περιφερειακό ηγεμονικό ρόλο της Τουρκίας, με στρατηγική αυτονομία.
Η κατάσταση για τους Αμερικανούς δεν είναι αισιόδοξη αφού έχουν να αντιμετωπίσουν δύο δύσκολα μέτωπα, αυτό στην Ουκρανία (που τείνει να ξεχαστεί προς χάριν της Ρωσίας) και τώρα αυτό στη Γάζα, με δεδομένο ότι τους αποσπούν δυνάμεις, οικονομικά κεφάλαια και διπλωματικό κόστος από την αντιμετώπιση του βασικού τους αντιπάλου που είναι η Κίνα.
Και επομένως η απομάκρυνση κρίσιμων συμμάχων με γεωστρατηγική σπουδαιότητα, όπως η Τουρκία, είναι ένα τεράστιο πρόβλημα για τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Επιπλέον, θα συζητηθούν και η ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, καθώς και η προμήθεια των αεροσκαφών F-16 block 70/72, θέματα που είναι ανοιχτά και ενδιαφέρουν και τις δύο πλευρές να κλείσουν το συντομότερο.
Ο ρόλος της Ελλάδας
Βλέπουμε λοιπόν ότι, παρότι ο Ερντογάν έχει διακηρύξει ότι η Χαμάς δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση και είναι πατριωτική που αγωνίζεται για την ελευθερία της Παλαιστίνης, δεν ισχυρίζεται όμως το ίδιο για τους Κούρδους που αγωνίζονται για την ελευθερία τους, θέμα που ίσως συζητηθεί μεταξύ Μπλίνκεν-Ερντογάν, παρά τις ύβρεις που εκτοξεύει εναντίον των ΗΠΑ και της ΕΕ. Η Δύση λόγω των γεωπολιτικών και οικονομικών γενικότερα συμφερόντων τον “χαϊδεύει” και προσπαθεί να τον συνετίσει.
Το συμπέρασμα είναι ότι ο ρόλος της Τουρκίας είναι καταλυτικός, όχι μόνο στον πόλεμο της Γάζας, αλλά και στον πόλεμο της Ουκρανίας. Αυτό το γνωρίζει ο πανούργος Ερντογάν και χορεύει τη Δύση στους ρυθμούς του. Αυτό που δεν γνωρίζουμε είναι ο χρόνος αντοχής των ηγετών της Δύσης.
Η Ελλάδα παρακολουθώντας τις εξελίξεις και λόγω γειτνίασης ακολουθεί την ίδια τακτική των μεγάλων δυτικών δυνάμεων. Αναγκάζεται δηλαδή να “κλείνει τα αυτιά της” σε ότι λέει ο Ερντογάν και οι υποστηρικτές του, κάτι που έχει κάποια λογική, αφού το ίδιο μοντέλο τακτικής ακολουθούν οι ΗΠΑ και η ΕΕ.
Σ’ αυτό το πλάνο εδράζεται και η διάσκεψη κορυφής της Θεσσαλονίκης της 7ης Δεκεμβρίου. Μία διάσκεψη με κρυφή ατζέντα που θα επηρεαστεί σε μεγάλο ποσοστό από την εξέλιξη του πολέμου στη Γάζα, σε συνάρτηση με τις διπλωματικές σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία και τα “θέλω” της δεύτερης.