Δεύτερη μεγάλη απώλεια για το ελληνικό λόμπι στις ΗΠΑ

Τέλος εποχής για το ελληνικό λόμπι και γενικά την ελληνοαμερικανική κοινότητα στις ΗΠΑ, καθώς για πρώτη φορά μετά από 54 χρόνια δεν θα εκπροσωπείται από έναν Σαρμπάνη: Ο Τζον Σαρμπάνης ανακοίνωσε την πρόθεση του να μην διεκδικήσει την επανεκλογή του, τον Νοέμβριο του 2024. Είναι ο γιος του επί 30 χρόνια Γερουσιαστή Πολ Σαρμπάνη, που για δεκαετίες ήταν η “φωνή” του Ελληνισμού στην αμερικανική πολιτική σκηνή. O Πολ Σαρμπάνης έφυγε από την ζωή το 2020, σε ηλικία 87 ετών.

Ο Τζον Σαρμπάνης είχε σίγουρη την επανεκλογή του, καθώς είχε κερδίσει με άνεση στις εκλογές τον Ρεπουμπλικάνο αντίπαλό του, με ποσοστό άνω του 60%. Εκπροσωπεί την τρίτη εκλογική περιφέρεια του Μέριλαντ στο αμερικανικό Κογκρέσο, από το 2007. Στην συνέντευξη του στην “Καθημερινή της Κυριακής” και απαντώντας στο ερώτημα “γιατί αποχωρεί”, δήλωσε πως από την οικογένεια του διδάχτηκε πως «πρέπει να βρεις τον καλύτερο και αποτελεσματικότερο τρόπο να προσφέρεις», με τον ίδιο να προσανατολίζεται πλέον σε δράσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.

Είναι ο βουλευτής που έγινε γνωστός εκτός ΗΠΑ, ως εκείνος που είχε καταφέρει να βάλει σε μία γωνία τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ του Facebook. Κατά τη διάρκεια κατάθεσης του τελευταίου σε επιτροπή του Κογκρέσου, ο Σαρμπάνης είχε ξεχωρίσει για τις ερωτήσεις του, αλλά κυρίως την αποφασιστικότητά του να μην επιτρέψει στον ιδρυτή του Facebook να τις αποφύγει.

Ορόσημο για την πολιτική του σταδιοδρομία υπήρξε το νομοσχέδιο Freedom to Vote Act, προκειμένου «να διασφαλίσουμε ότι κάθε Αμερικανός έχει φωνή και ψήφο στην δημοκρατίας», σύμφωνα με τον ίδιο. Σημαντική η συμβολή του και για το νομοσχέδιο Public Service Loan Forgiveness Program, ενός ομοσπονδιακού προγράμματος διαγραφής των φοιτητικών δανείων.

Η τροπολογία για τα F-16

Όταν δεν τα έβαζε με γίγαντες της Σίλικον Βάλεϊ, επιτίθονταν σφοδρά στην Τουρκία για την επιθετική στάση της έναντι της Ελλάδας. Ήταν ένας από αυτούς που είχαν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην υπερψήφιση της τροπολογίας του 2022 για την πώληση των 40 μαχητικών F-16 στην Τουρκία και την αναβάθμιση άλλων 80. Είχε πρωτοστατήσει στην εκστρατεία ενημέρωσης του Κογκρέσου, τόσο για την επιθετικότητα της Τουρκίας, όσο και για να αναδείξει το πόσο αξιόπιστη σύμμαχος είναι η Ελλάδα.

«Πριν από μερικά χρόνια, στείλαμε ένα ισχυρό μήνυμα, καθυστερώντας την πώληση μαχητικών F-35 στην Τουρκία για πολύ καλούς λόγους. Νομίζω ότι η πώληση F-16 ανήκει στην ίδια κατηγορία, και γι’ αυτό αντιστεκόμαστε εντός του Κογκρέσου», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά. Βάσει της επίμαχης τροπολογίας, απαγορεύεται «η πώληση νέων F-16, κιτ εκσυγχρονισµού και αναβαθμισμένης τεχνολογίας στην Τουρκία και σε κάθε οντότητα που σχετίζεται µε την Τουρκία».

Τα F-16 να αποτελούν πλέον ένα από τα “αγκάθια” των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας και μέρος του “παζαριού” του Ερντογάν με τους Αμερικανούς, με ζητήματα όπως την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Να σημειωθεί πως η τροπολογία αφήνει ένα παράθυρο ανοιχτό που επιτρέπει στον πρόεδρο Μπάιντεν να ξεπεράσει τους περιορισμούς που διατυπώνονται, εάν πιστοποιήσει στο Κογκρέσο ότι κάτι τέτοιο εξυπηρετεί συμφέροντα εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ. Στην συνέντευξη του στην “Καθημερινή”, ο Σαρμπάνης εκτιμά πως «η Τουρκία δεν μπορεί να θεωρηθεί σύμμαχος των ΗΠΑ».

Θλίψη για την ελληνοαμερικανική κοινότητα

Ο Πολ Σαρμπάνης είχε ταχθεί ανοιχτά υπέρ της υποψηφιότητας του Μπάιντεν. «Πρέπει να βεβαιωθούμε ότι θα βάλουμε κάποιον στον Λευκό Οίκο που θα είναι αληθινός φίλος της Ελλάδας και της Κύπρου», δήλωνε σε μία από τις πολλές δημόσιες εμφανίσεις του, με στόχο να στηρίξει τον τότε διεκδικητή του χρίσματος και στη συνέχεια της προεδρίας.

Ο 61χρονος Ελληνοαμερικανός πολιτικός έχει κάτι σαν εκλεκτική συγγένεια με το νέο πρόεδρο των ΗΠΑ, καθώς τον γνωρίζει από τα παιδικά του χρόνια. Ο αείμνηστος πατέρας του, Πολ  (Παύλος-Σπυρίδων) όπως προαναφέραμε εκλέγονταν ανελλιπώς αρχικά ως πολιτειακός βουλευτής στην πολιτεία του Μέριλαντ και εν συνεχεία ως γερουσιαστής. Από τα χρόνια εκείνα συνέπλεε με τον Μπάιντεν.

Μετά από 36 έτη που συμμετείχε ενεργά στο Κογκρέσο και στα αμερικανικά πολιτικά τεκταινόμενα που αφορούσαν την Ελλάδα, την σκυτάλη πήρε ο γιός του Τζον. Έχει γεννηθεί στη Βαλτιμόρη, αλλά η καταγωγή του είναι από τη Λακωνία. Είναι πατέρας τριών παιδιών και οι σπουδές του είναι πραγματικά εντυπωσιακές. Σπούδασε στο Πρίνστον Δημόσιες και Διεθνείς Υποθέσεις και στο Χάρβαρντ Νομική.

Την Ελλάδα δεν την γνωρίζει μονάχα από τις διηγήσεις του πατέρα του και από τα καλοκαίρια που πέρασε εδώ ως παιδί. Δύο δεκαετίες νωρίτερα είχε ζήσει εδώ για ένα διάστημα. Μέσω υποτροφίας του Ιδρύματος Φουλμπράιτ είχε κάνει έρευνα για την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα. Πριν μπει στην πολιτική είχε εργαστεί ως δικηγόρος σε δημόσιες θέσεις, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα.

Η αποχώρηση Σαρμπάνη, όντως «λύπησε την ελληνοαμερικανική κοινότητα και φυσικά την Ελλάδα και την Κύπρο», όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο Αθανάσιος Έλλις που του πήρε την συνέντευξη. Πόσο μάλλον που η ελληνοαμερικανική κοινότητα είναι ακόμα σε σοκ από την υπόθεση Μενέντεζ, του μέχρι πρότινος Προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας και φίλου του Ελληνισμού που αντιμετωπίζει μία σειρά από βαρύτατες κατηγορίες, όπως διαφθορά και κατασκοπεία υπέρ της Αιγύπτου…