Δυστυχώς, το “η Κύπρος κείται μακράν” έχει θέση στο ελληνοτουρκικό μελό

Προφανώς και εξυπηρετεί την Τουρκία να δείχνει ότι έχει εισέλθει σε μια πορεία εξομάλυνσης των σχέσεων με την Ελλάδα, καθώς θέλει να κλείσει διάφορα μέτωπα. Την ενδιαφέρουν -παρά τις ρητορικές εξάρσεις του Ερντογάν- οι σχέσεις με τις ΗΠΑ και την Ε.Ε. και φαίνεται να λαμβάνει υπόψη τις παραινέσεις τους. Οι Αμερικανοί, το ΝΑΤΟ θέλουν την… ηρεμία μεταξύ των δύο χωρών, για τα δικά τους γεωπολιτικά συμφέροντα, έστω και με άλυτα τα προβλήματα.

Είναι σαφές -εκ του αποτελέσματος- πως από την επίσκεψη στην Αθήνα αλλά κι από την εν γένει συμπεριφορά της κατοχικής πλευράς, η “νέα προσέγγιση”, η τακτική που υιοθετείται, αφορά τη “βελτίωση” σχέσεων με την Ελλάδα και τη σκλήρυνση με την Κύπρο, με μικρές κρίσεις και συνεχείς εντάσεις, όπως αυτές εκδηλώνονται στη νεκρή ζώνη. Τα όσα διαδραματίζονται επί του εδάφους στην Κύπρο κανονικά θα έπρεπε να επηρέαζαν την Αθήνα. Αυτό, πάντως, που παρακολουθήσαμε την Πέμπτη στην Αθήνα, διευκολύνει όσους θέλουν την Τουρκία, μέσω Ελλάδος, εντός ή κοντά στο δυτικό μαντρί.

Η τουρκική λογική εμπεριέχει σκοπίμως αντιφάσεις. Αποσυνδέει το Κυπριακό από τα ελληνοτουρκικά. Στη συνέχεια, όμως, δεν αποκλείεται να επαναφέρει λογικές πακετοποίησης. Δηλαδή, να βρεθεί μια φόρμουλα στο Αιγαίο, που δεν θα… χαλά την Άγκυρα ενώ στην Κύπρο δεν θα κάνουν βήμα πίσω από το αφήγημα τους για λύση δυο κρατών.

Η Αθήνα, διά του πρωθυπουργού, ανέφερε πως υπάρχει διαφωνία στο Κυπριακό. Διαφωνία ως προς την μορφή της επιδιωκόμενης λύσης. Ο Ερντογάν, αναφέρθηκε σε λύση στη βάση των “πραγματικοτήτων” στο νησί. Δεν μίλησε ευθέως για λύση δυο κρατών, αλλά αυτό υπονόησε. Η ουσία, ωστόσο, αναφορικά με την Κύπρο είναι αυτή, στην οποία δεν αναφέρθηκε ο Έλληνας πρωθυπουργός. Ότι η Τουρκία, η χώρα της οποίας είναι πρόεδρος ο Ερντογάν, κατέχει διά της στρατιωτικής ισχύος εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας από το 1974 και εντεύθεν. Ότι η κατοχική πλευρά έχει διαμορφώσει την τελευταία περίοδο ένα κλίμα εντάσεων και προωθεί σχεδιασμούς κατάληψης της νεκρής ζώνης. Δεν ειπώθηκαν αυτά για να μην χαλάσει προφανώς το “καλό κλίμα”.

Τι γίνεται με το Κυπριακό

Η βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων προδήλως θα βοηθήσει και το Κυπριακό, εάν βρίσκεται στην εξίσωση. Θα βοηθήσει, όμως, μόνο όταν η Άγκυρα αναγνωρίσει πως μέσα στο σημερινό πολιτικό και γεωπολιτικό περιβάλλον, δεν μπορεί να βρίσκονται σε ισχύ και να προωθούνται πολιτικές για τη “Γαλάζια Πατρίδα”. Μια χώρα, που επιμένει στο casus belli, στην αποστρατικοποίηση των νησιών, στο γκριζάρισμα περιοχών, δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία, στοχεύει στον έλεγχο της, μπορεί να προχωρήσει στην ομαλοποίηση των σχέσεων της με την Ελλάδα και κατ’ επέκταση με την Κύπρο;

Η Αθήνα, με τη Διακήρυξη που συμφώνησε με την Άγκυρα, που ειρήσθω εν παρόδω δεν είναι νομικά δεσμευτικό κείμενο, έχει αποδεχθεί να αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης κυριαρχικά της δικαιώματα. Όπως αυτό της άσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδος σε θάλασσα και αέρα. Μπορεί η ελληνική κυβέρνηση να θεωρεί ότι με την κίνηση αυτή “αγοράζει χρόνο”, αλλά το ερώτημα είναι τι θα τον κάνει; Πώς θα τον αξιοποιήσει, ειδικά όταν περιλαμβάνει στην ατζέντα ενός διαλόγου θέματα που αφορούν κυριαρχικά δικαιώματα.

Σε τέτοια ζητήματα, όταν απέναντι είναι η Τουρκία, προφανώς και πρέπει να είναι προσεκτικά τα βήματα. Δεν πρέπει να γίνονται ανοίγματα, τα οποία δεν θα… μαζεύονται στη συνέχεια. Γιατί ο Ερντογάν κάποια στιγμή θα… ξαναβρεί τον εαυτόν του!