Συμβουλές διατροφής για ασθενείς από τη σπάνια Μυασθένεια Gravis

Η μυασθένεια Gravis αποτελεί μια ιδιαίτερα σπάνια νευρολογική διαταραχή, η οποία προσβάλλει 150 με 200 άτομα ανά εκατομμύριο. Ακόμη, ανήκει στα αυτοάνοσα νοσήματα, στα οποία το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενή επιτίθεται λανθασμένα στα κύτταρα του σώματός του.

Στη μυασθένεια Gravis, συγκεκριμένα, τα αντισώματα μπλοκάρουν, αλλάζουν ή καταστρέφουν τους υποδοχείς που χρησιμοποιούνται για τη σύσπαση των μυών με αποτέλεσμα να διαταράσσεται η νευρομυϊκή επικοινωνία και τελικά να προκαλείται αδυναμία των σκελετικών μυών.

Η μυασθένεια Gravis είναι σε μεγάλο βαθμό μια θεραπεύσιμη ασθένεια, αλλά αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως και αποτελεσματικά, μπορεί να οδηγήσει σε πολύ σοβαρές επιπλοκές και να αποβεί θανατηφόρα. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία αποτελούν συνήθως αποτελεσματικούς τρόπους πρόληψης αυτών των επιπλοκών.

Συμπτώματα και επιπλοκές

Επιπλέον, υπάρχει ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων και επιπλοκών ανάλογα με τους σκελετικούς μύς, τους οποίους προσβάλλονται. Συγκεκριμένα, μπορούν να προσβληθούν οι:

• Μύες των οφθαλμών
• Αναπνευστικοί μύες
• Μύες της περιοχής του κεφαλιού και του λαιμού
• Μύες των άκρων

Κάποια από τα κυριότερα συμπτώματα είναι:

• Διπλή όραση
• Πτώση βλεφάρων
• Δυσκολία κατανάλωσης τροφής
• Αδυναμία προσώπου και γνάθου
• Μυϊκή αδυναμία άκρων

Συνδέεται με τη διατροφή;

Προκειμένου να βελτιωθεί η έκβαση την νόσου και οι ασθενείς να διατηρούν μία καλή ποιότητα ζωής, είναι σημαντικό τα άτομα να υιοθετούν υγιεινές διατροφικές συνήθειες κι ένα φυσιολογικό σωματικό βάρος. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τα υπάρχοντα επιστημονικά δεδομένα, δε φαίνεται να υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της μυασθένειας Gravis και της διατροφής.

Διατροφικές Συμβουλές

Οι διατροφικές συμβουλές που δίνονται στους ασθενείς με μυασθένεια Gravis αφορούν κυρίως την ανακούφιση κάποιων συμπτωμάτων της νόσου και την αντιμετώπιση των παρενεργειών της θεραπευτικής φαρμακευτικής αγωγής.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον Αμερικανικό Οργανισμό της Μυασθένειας Gravis, είναι ζωτικής σημασίας για τους ασθενείς να δίνουν προσοχή στο σωματικό τους βάρος και να επιδιώκουν να το διατηρούν εντός υγιών πλαισίων.

Για αυτόν τον σκοπό, είναι σημαντική η επιλογή:

• Τροφίμων χαμηλής περιεκτικότητας σε λίπη
• Υγιεινών υδατανθράκων
• Πρωτεϊνών με χαμηλά λιπαρά

Επιπλέον, είναι σημαντικό να διατηρείται η θερμιδική πρόσληψη σε επίπεδα που ανταποκρίνονται στις ενεργειακές ανάγκες του κάθε ατόμου, οι οποίες εξαρτώνται από την ηλικία, το φύλο, το ύψος, το βάρος και τη φυσική του δραστηριότητα.

Ποιες οι ειδικές ανησυχίες;

Η κατανάλωση φαγητού μπορεί να αποτελέσει πρόκληση για τους ασθενείς με μυασθένεια Gravis εξαιτίας κάποιων επιπλοκών της νόσου. Η εφαρμογή συγκεκριμένων διατροφικών οδηγιών θα συμβάλλει στη διευκόλυνση της διαδικασίας κατανάλωσης φαγητού.

Αντιμετώπιση Δυσφαγίας

Ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα της ασθένειας είναι η δυσκολία της κατάποσης, ή αλλιώς δυσφαγία λόγω της διαταραχής των μυών που συμμετέχουν σε εκείνη. Ακόμη, σε πολλούς ασθενείς παρατηρείται κόπωση των μυών κατάποσης στο τέλος ενός μεγάλου γεύματος ή ενός γεύματος που απαιτεί αρκετή μάσηση.

Κάποιες διατροφικές οδηγίες για την αντιμετώπιση αυτών των συμπτωμάτων είναι οι εξής:

• Κατανάλωση μικρότερων και πιο συχνών γευμάτων
• Επιλογή πιο μαλακών τροφών που δεν απαιτούν πολλή μάσηση
• Κατανάλωση υγρών τροφών
• Εναλλαγή στερεών και υγρών τροφίμων κατά τη διάρκεια του γεύματος

Επιπλέον, συνίσταται ο τεμαχισμός των στερεών, σκληρών τροφίμων, όπως είναι το κρέας για να καταστεί ευκολότερη η κατάποσή του. Ακόμη, η αποφυγή της ομιλίας κατά την κατανάλωση των γευμάτων και η ξεκούραση πριν από τα γεύματα μπορούν να συμβάλλουν στην ελάττωση της κούρασης των μυών που συμμετέχουν στη διαδικασία της κατάποσης. Τέλος, στους ασθενείς με μυασθένεια Gravis προτείνεται να καταναλώνουν το μεγαλύτερο γεύμα τους στην αρχή της ημέρας, κατά την οποία έχουν την περισσότερη ενέργεια.

Αποφυγή Αναρρόφησης

Μία ακόμη πολύ σοβαρή επιπλοκή της ασθένειας είναι η αναρρόφηση, δηλαδή η ακούσια είσοδος τροφής στους πνεύμονες. Για την αποφυγή αυτής της επιπλοκής τα άτομα που πάσχουν από τη συγκεκριμένη νόσο πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά κατά την κατανάλωση των υγρών τροφίμων, αλλά και εκείνων που είναι πλούσια σε νερό, όπως είναι κάποια φρούτα.

Αυξημένος κίνδυνος αναρρόφησης εμφανίζεται και κατά την κατανάλωση γευμάτων που περιέχουν τρόφιμα με ανάμεικτες υφές, όπως είναι τα δημητριακά με γάλα, οι σούπες (π.χ. κοτόσουπα με ρύζι) και οι φρουτοσαλάτες που περιέχουν και το χυμό των φρούτων. Κατά συνέπεια, είναι σημαντικό να είναι προσεκτικοί κατά την κατανάλωση αυτών των τροφίμων και, σε πιο προχωρημένα στάδια της νόσου, ενδέχεται να είναι απαραίτητη η αποφυγή της κατανάλωσής τους.

Τι άλλο πρέπει να προσέξετε;

Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται η προσαρμογή της διατροφής του ατόμου, βάση της φαρμακευτικής αγωγής που ακολουθεί. Μια από τις κλασικές θεραπευτικές προσεγγίσεις για τη μυασθένεια Gravis είναι η χρήση κορτικοστεροειδών.

Τι είναι τα Κορτικοστεροειδή;

Τα κορτικοστεροειδή είναι μία κατηγορία φαρμάκων, τα οποία καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα και χρησιμοποιούνται σε πολλά αυτοάνοσα νοσήματα.

Παρενέργειες Κορτικοστεροειδών

Ωστόσο, η μακροχρόνια λήψη κορτικοστεροειδών έχει πολυάριθμες παρενέργειες, όπως:

• Διαβήτης
• Υπέρταση
• Οφθαλμικές παθήσεις
• Νευροψυχιατρικές διαταραχές
• Ελάττωση πυκνότητας οστών
• Κατακράτηση υγρών
• Αύξηση του σωματικού βάρους

Διατροφή και Κορτικοστεροειδή

Συνεπώς, οι ασθενείς θα πρέπει να ακολουθούν συγκεκριμένες διατροφικές συμβουλές, ώστε να ελαττωθεί η εμφάνιση των παραπάνω παρενεργειών.

Περιορισμός Νατρίου

Ειδικότερα, είναι σημαντικό να περιορίσουν την πρόσληψη αλατιού, καθώς λόγω του νατρίου που περιέχει οδηγεί στην κατακράτηση υγρών και τελικά τη δημιουργία οιδήματος. Η αποφυγή κατανάλωσης επεξεργασμένου και «έτοιμου» φαγητού και η μείωση του αλατιού που προστίθεται κατά το μαγείρεμα ή στο τραπέζι θα συμβάλλει στην ελάττωση του νατρίου της διατροφής.

Ενίσχυση κατανάλωσης Καλίου

Ακόμη, η θεραπεία με κορτικοστεροειδή μπορεί να εξαντλήσει τα επίπεδα καλίου, οπότε είναι σημαντικό οι ασθενείς να ενσωματώσουν στη διατροφή τους τρόφιμα πλούσια σε κάλιο.

Τέτοια τρόφιμα είναι για παράδειγμα:

• Μπανάνες
• Αβοκάντο
• Μπρόκολο
• Πατάτα
• Εσπεριδοειδή
• Ψάρια
• Γαλακτοκομικά

Επαρκής λήψη Ασβεστίου και Βιταμίνης D

Τέλος, οι ασθενείς που λαμβάνουν κορτικοστεροειδή μακροχρόνια διατρέχουν υψηλό κίνδυνο απώλειας οστικής μάζας. Συνεπώς, είναι αναγκαίο να εξασφαλίζεται η κάλυψη των αναγκών τους σε ασβέστιο και βιταμίνη D, δύο θρεπτικά συστατικά απαραίτητα για την οστική υγεία.

Τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο είναι:

• Γαλακτοκομικά
• Πράσινα φυλλώδη λαχανικά
• Μπρόκολο
• Κουνουπίδι
• Κρόκοι αυγών
• Φακές
• Μαλακά κόκκαλα σολομού και σαρδέλας

Πέρα από τη διατροφή, συνήθως συνίσταται η λήψη συμπληρωμάτων ασβεστίου και βιταμίνης D για να μειωθεί ο κίνδυνος εμφάνισης καταγμάτων.

---

 

Η Σωτηρία Σερεμέτη είναι Διαιτολόγος- Διατροφολόγος

Σε συνεργασία με το medNutrition