Ο “πόλεμος των λέξεων” και η “Ακροδεξιά”

Στα χρόνια που ακολούθησαν το σύντομο καλοκαίρι της “υπερταξικής αμφισβήτησης” του 1968, ο μακροπρόθεσμος αυτός πολιτικός στόχος αποδείχτηκε ρεαλιστικός, με αποτέλεσμα τη σταδιακή δημιουργία στην Ευρώπη μιας νέας πολιτικής πραγματικότητας “αριστερών προδιαγραφών”. Σε αρκετές χώρες της Δύσης (Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία κ.α.) ήρθαν στην εξουσία με δημοκρατικό τρόπο όχι μόνο “αριστερά” κόμματα (Πράσινοι, Σοσιαλιστές, Κομμουνιστές κ.α.), αλλά και μια πληθώρα προσώπων που ως “Αριστεροί” ανέλαβαν σημαντικές κυβερνητικές θέσεις ακόμα και σε “δεξιές” κυβερνήσεις.

Τα τελευταία χρόνια στους κόλπους της Αριστεράς εκδηλώνεται δυναμικά και πάλι μια νέα πορεία, αν και με εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά. Το πεδίο αγώνων αυτής της νέας πορείας είναι η γλώσσα, συχνά μάλιστα με χαρακτηριστικά ζηλωτικής δράσης και πιεστικής έως και επιθετικής συμπεριφοράς δυναμικών μειοψηφιών.

Ουσιαστικά, πρόκειται για τη συστηματική επιβολή και προσπάθεια καθιέρωσης δεκάδων αυθαίρετων νεολογισμών, ασαφειών, παρερμηνειών και την ad absurdum αντικατάσταση συγκεκριμένων γλωσσικών όρων, ορολογιών, φράσεων και εννοιών. Και μάλιστα συχνά με την αγαστή σύμπραξη νεοφιλελεύθερων και σοσιαλφιλελεύθερων κέντρων εξουσίας, πανεπιστημίων, αρχισυνταξιών mainstream, στρατιών ΜΚΟ, “ευαγών” ιδρυμάτων τύπου Σόρος, Bertelsmann κ.α.

Πόλεμος των λέξεων

Συγκρίνοντας κανείς παλιά και νέα λεξικά για τις ίδιες λέξεις αντιλαμβάνεται εύκολα προς τα που οδεύει αυτός ο “πόλεμος των λέξεων” όπου τα όρια της γλωσσικής επιστήμης και του πολιτικού ακτιβισμού έχουν καταργηθεί προ πολλού. Το διαπιστώσαμε τελευταία στη χώρα μας και με τις δημόσιες αντιπαραθέσεις αναφορικά π.χ. με τις λέξεις “ομόφυλος”, “ομοφυλόφιλος”, “πρόσφυγας”, “μετανάστης” κλπ.

Προφανής στόχος είναι και πάλι η δημιουργία μιας νέας πολιτικής πραγματικότητας βασισμένης στην ολοκληρωτική γλωσσική χειραγώγηση και κυριαρχία εκ μέρους της Αριστεράς και των “νεοφιλελέ”,  που θα φέρει τη σταδιακή μετάλλαξη της κοινωνίας προς τον παγκοσμιοποιητικό και ταυτοτικό-δικαιωματικό μεταμοντερνισμό. Μια δυναμική εξέλιξη που εκφράζεται ως γνωστόν μέσα από κινήματα woke, cancel-culture, me-too, ΛΟΑΤΚΙ κλπ. Κινήματα που αποτελούν και την αιχμή του δόρατος αυτής της νέας πορείας για την γλωσσική κυριαρχία.

Με πυλώνες την απόλυτη αλήθεια, τον απλουστευτικό λόγο, τον “βολικό και ξεκούραστο αντιφασισμό” (Πάολο Παζολίνι) και τον αβυσσαλέο ηθικισμό, η φονταμενταλιστική φάλαγγα των διαφόρων εκπροσώπων της νέας πορείας είναι άριστα οργανωμένη, ακούραστη και δρα συστηματικά στα πανεπιστήμια, στους δρόμους και στα ΜΜΕ.

Ιδεολογική χρήση λέξεων

Φρόντισε μάλιστα, εδώ και αρκετά χρόνια, να αποκτήσει και ένα ιδεολογικό περίβλημα πανεπιστημιακών προδιαγραφών και να συνδεθεί επικοινωνιακά με την δυτική χριστιανική και ανθρωπιστική παράδοση και τις λεγόμενες δυτικές αξίες. Έτσι, οτιδήποτε δεν εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο είναι εξ ορισμού αντιδραστικό, ρατσιστικό, ακροδεξιό, εθνικιστικό, ομοφοβικό κλπ. Μάλιστα, σε πολλές θεωρητικές πανεπιστημιακές σχολές σε ΗΠΑ και Ευρώπη, για παράδειγμα η woke κουλτούρα αποτελεί mainstream και οι ολοκληρωτικές απόψεις της μέρος της διδακτέας ύλης.

Τα παραδείγματα γλωσσικών ανατροπών και αντικαταστάσεων είναι πολλά, ιδιαίτερα στον χώρο των πολιτικών και κοινωνικών επιστημών. Το πιο χαρακτηριστικό δείγμα ιδεολογικής χρήσης λέξεων και αυθαίρετης ερμηνείας και χρήσης τους είναι σήμερα ο πολιτικός όρος “Νέα Δεξιά” και “Άκροδεξιά”, αν και το παλαιόθεν διπολικό σχήμα “δεξιός-αριστερός” είναι εν πολλοίς και προ πολλού παρωχημένο.

Εν τούτοις, παραμένει ακόμα το κυρίαρχο γενικό πλαίσιο πολιτικής διάκρισης σ’ ένα ευρύτατο φάσμα πολιτικών αντιπαραθέσεων όπου όλες οι άλλες διαφοροποιήσεις ωχριούν μπροστά του, όσο και σημαντικές κι αν είναι. Κάτι που φάνηκε άλλωστε και στις πρόσφατες ευρωεκλογές και τους υπαρκτούς φόβους από την εκλογική άνοδο της ευρωπαϊκής αντισυστημικής Ακροδεξιάς, αλλά και την αποχή.

Νέος πολεμικός όρος

Αναμφίβολα, το συστημικό γενικό αφήγημα περί “Ακροδεξιάς” θα εξακολουθεί για τα επόμενα χρόνια να εμπεριέχει ένα τεράστιο και εκρηκτικό πολιτικό δυναμικό και να καθορίζει το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα διεξάγεται κάθε πολιτική συζήτηση, από τη Βουλή και τα κόμματα μέχρι τα ΜΜΕ, τα κοινωνικά δίκτυα, αλλά και στην ίδια την κοινωνία. Γιατί πρόκειται όντως για μια φορτισμένη ορολογία, ένα είδος “πολεμικού όρου” (Kampfbegriff), που στο δημόσιο διάλογο απέκτησε πλέον έναν ασαφή και διευρυμένο χαρακτήρα και που χρησιμοποιείται με εντελώς απαξιωτικό πρόσημο κατά πολιτικών αντιπάλων, φτάνοντας μέχρι και τη “δολοφονία χαρακτήρων” (βλέπε περίπτωση Μίκη Θεοδωράκη).

Κι αυτό γιατί χρησιμοποιείται με τέτοιο τρόπο ώστε να χωρούν στο ίδιο τσουβάλι πολλοί και διάφοροι δεξιοί και όχι μόνο. Όχι μόνο οι όντως ακροδεξιοί, οι νεοναζί, ακόμη και οι συντηρητικοί και οι λαϊκιστές της Νέας Δεξιάς ή διάφοροι συνωμοσιολόγοι, αλλά και όσοι ασκούν γενικώς κριτική για διάφορα “ευαίσθητα θέματα” (μεταναστευτικό, ταυτοτικό, εθνική συνοχή, αχαλίνωτες ελίτ, ευρωσκεπτικισμός, κυριαρχία του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, αυταρχισμός, εγκατάλειψη λαϊκών τάξεων, παλαιοκομματισμός, ριζοσπαστικό Ισλάμ κ.α.).

Η μετάλλαξη των λέξεων

Με άλλα λόγια όσοι ασκούν κριτική στο παρηκμασμένο κυρίαρχο σύστημα, στο οποίο είναι πλέον λειτουργικά ενταγμένη-ενσωματωμένη και η εν λόγω ταυτοτική “Αριστερά”, μετά και την επιτυχή της “πορεία μέσα από τους θεσμούς”. Καθόλου τυχαίο μάλιστα που σε ευρωπαϊκό επίπεδο στον “Αγώνα κατά της Δεξιάς” (Kampf gegen Rechts) πρωτοστατεί η κυβέρνηση του “φωτεινού σηματοδότη” στη Γερμανία (Σοσιαλδημοκράτες-Πράσινοι-Φιλελεύθεροι), η οποία διαθέτει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ ετησίως για την αντιμετώπισή του “δεξιού κινδύνου”.

Προφανώς πουθενά δεν γίνεται λόγος ότι με την μετάλλαξη –λόγω εννοιολογικής διεύρυνσης– της λέξης “Ακροδεξιά” μπορεί να υπονομεύεται και η δημοκρατία, για την οποία η ύπαρξη πραγματικής αντιπολίτευσης και κριτικής αντιπαράθεσης είναι θεμελιώδης παράμετρος. Αυτή ακριβώς την καθιστά πραγματική δημοκρατία και όχι προσωπείο ολιγαρχίας και “εκλόγιμης μοναρχίας” (Γιώργος Κοντογιώργης).

Αριστερά-Δεξιά

Τη δημοκρατία, μάλιστα, επικαλούνται οι αριστεροί “ιππότες” της νέας πορείας. Υποτίθεται πως αυτή υποστηρίζουν, ενώ ουσιαστικά την υπονομεύουν και μάλιστα με αυταρχικό τρόπο.

Στις σημερινές δυναμικές συνθήκες παγκοσμίως είναι προφανές ότι το διπολικό σχήμα πολιτικής αντιπαράθεσης “Αριστερά-Δεξιά” είναι απλουστευτικό κι αδυνατεί να περιγράψει ολόκληρο τον σημερινό δημοκρατικό πλουραλισμό, ο οποίος κλονίζεται, ούτως ή άλλως, με ευθύνη πρωτίστως των κυρίαρχων παραδοσιακών κομμάτων, αλλά και της Αριστεράς. Υπάρχουν τομείς της πολιτικής ατζέντας όπου κάποιοι “δεξιοί” είναι σήμερα οι πραγματικοί “αριστεροί” του παρελθόντος και αντιστρόφως. Κι αυτό φαίνεται ξεκάθαρα πρώτα από όλα από τις κομματικές επιλογές των δοκιμαζόμενων ποικιλοτρόπως λαϊκών τάξεων και των εν γένει “αποτυχημένων” της παγκοσμιοποίησης…