Η αμφίρροπη μάχη ανάμεσα σε Τραμπ και δικαιωματισμό

Είναι χαρακτηριστικό ότι το σύστημα αυτό επιτρέπει σε έναν υποψήφιο να αναδειχθεί νικητής των εκλογών, χωρίς να έχει κερδίσει τη λαϊκή ψήφο. Μια από τις πιο γνωστές περιπτώσεις είναι η εξαιρετικά διχαστική διαδικασία στην Πολιτεία της Φλόριδας στις εκλογές του 2000. Πρόεδρος αναδείχθηκε ο Ρεπουμπλικάνος Τζορτζ Μπους, παρότι ο Δημοκρατικός Αλ Γκορ είχε κερδίσει τη λαϊκή ψήφο με περίπου μισό εκατομμύριο ψήφους παραπάνω (βλ. “Η επανακαταμέτρηση στη Φλόριντα το 2000: Ένας εφιάλτης που συνεχίζει να στοιχειώνει”).

Επίσης, οι αμερικανικές προεδρικές εκλογές έχουν στιγματισθεί από τις παρεμβάσεις των μυστικών υπηρεσιών:

• The Nation: “Το ιστορικό του FBI που παρεισφρείει σε προεδρικές εκστρατείες”.
• New York Post: “Πώς η παρέμβαση της CIA έκανε τον Μπάϊντεν πρόεδρο”.
• Τζος Χόλι (Γερουσιαστής ΗΠΑ): “Η παρέμβαση του FBI στις εκλογές είναι ‘η μεγαλύτερη απειλή για τη συνταγματική μας δημοκρατία'”.
• Άντριου ΜακΚάρθι (πρώην Βοηθός Εισαγγελέα των ΗΠΑ): “Πώς το Russiagate χρησιμοποιήθηκε για να δικαιολογήσει την παρέμβαση του FBI στις εκλογές”.

Για τον ένα ή τον άλλο λόγο, οι αμφισβητούμενες εκλογές γίνονται ένα όλο και πιο συνηθισμένο φαινόμενο στις ΗΠΑ:

• Σε βάση δεδομένων στο διαδίκτυο καταγράφονται σε πραγματικό χρόνο οι «αποδεδειγμένες περιπτώσεις εκλογικής απάτης σε όλη τη χώρα».
• Στο βιβλίο του “Οι μυστικές συμφωνίες και το εκλογικό χάος των αμφισβητούμενων προεδρικών εκλογών”, ο Φρεντ Λούκας περιγράφει μερικές από τις πιο αμφιλεγόμενες προεδρικές εκλογές που άφησαν μεγάλα τμήματα του πληθυσμού να πιστεύουν ότι ο πρόεδρός τους επιλέχθηκε, αντί να εκλεγεί.
• Έλεγχοι αποκαλύπτουν παράνομους ψηφοφόρους: «Το Οχάιο αφαιρεί εκατοντάδες μη υπηκόους από τους κρατικούς εκλογικούς καταλόγους, εν μέσω ελέγχου των εκλογών του 2024».

Στην αμερικανική κοινωνία πολλοί θεσμοί έχουν φθαρεί ανεπανόρθωτα. Όλο και λιγότεροι πολίτες πιστεύουν στην ανεξάρτητη Δικαιοσύνη, στη κοινωνική ισότητα και στην ισονομία. Είναι επόμενο να μη πιστεύουν ότι διεξάγονται δίκαιες εκλογές, αλλά να είναι πεπεισμένοι ότι οι εκλογές είναι μια στημένη διαδικασία, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο:

• CNN: H πλειοψηφία των ψηφοφόρων δηλώνει ότι «δεν έχει εμπιστοσύνη ότι οι εκλογές αντικατοπτρίζουν τη βούληση του λαού».
• The Guardian: «Πάνω από 40% των Αμερικανών δεν πιστεύει ότι ο Μπάϊντεν κέρδισε νόμιμα τις εκλογές».

Η αλλαγή της αμερικανικής κοινωνίας

Επιπροσθέτως, η χαμένη πίστη προς τους θεσμούς κάνει τους ανθρώπους να ενδίδουν εύκολα σε μεταμοντέρνες ανοησίες. Υπήρχε ελπίδα ότι οι άνθρωποι κάποτε θα αντιλαμβάνονταν τις μεταμοντέρνες ανοησίες, αλλά αυτό ίσχυε πριν αυτές γίνουν μέρος του προγράμματος σπουδών των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Σ’ ένα τέτοιο κοινωνικο-πολιτιστικό περιβάλλον, τις εκλογές τις κερδίζουν τα αφηγήματα που ενεργοποιούν υποσυνείδητα ερεθίσματα στους ψηφοφόρους. Αναπόφευκτα, το καίριο ερώτημα για τις κομματικές ηγεσίες είναι: Τι είδους αφήγημα θα μπορούσε να κερδίσει τις επόμενες εκλογές;

Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι απρόβλεπτος και “μπρουτάλ” πολιτικός. Το αφήγημα του παραμένει το «κάνε πάλι την Αμερική μεγάλη» που απευθύνεται στους πιο παραδοσιακούς Αμερικανούς. Μετά την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του, εμπλούτισε το αφήγημα του με τη φράση «Είμαι αλεξίσφαιρος»! Οι εξελίξεις (αποφασιστική στάση του στην απόπειρα δολοφονίας, κατάρρευση Μπάϊντεν κλπ) σε άλλες εποχές θα του είχαν εξασφαλίσει την προεδρική εκλογή. Όμως, με τη σε μεγάλο βαθμό επικράτηση της μεταμοντέρνας κουλτούρας στην αμερικανική κοινωνία, τα παραδοσιακά κριτήρια δεν έχουν πια τη σημασία που είχαν κάποτε για το ευρύ κοινό. Tο κουράγιο που επέδειξε ο Τραμπ, δεν είχε την ανάλογη ανταπόκριση στις δημοσκοπήσεις.

Με σεισμικές αλλαγές σε κουλτούρα, παιδεία, μετανάστευση κλπ, η αμερικανική κοινωνία είναι μια κοινωνία σε μετάβαση και μάλλον όχι προς τη κατεύθυνση που υπονοεί το αφήγημα του Τραμπ. Το ότι όλο και λιγότεροι Αμερικανοί ενδιαφέρονται να κάνουν παιδιά, δείχνει μια κοινωνία που μάλλον δεν νοιάζεται για το μέλλον – και αυτό δεν είναι καλό σημάδι για το “κάνε πάλι την Αμερική μεγάλη”. Είναι τόσο έντονη η woke επιρροή στην αμερικανική κοινωνία, ώστε πολλοί πιστεύουν ότι, αν δεν υπήρχε το θέμα της Γάζας που διχάζει το Δημοκρατικό Κόμμα, ο Τραμπ θα είχε ελάχιστες πιθανότητες νίκης στις εκλογές.

Ο Τραμπ και το woke αφήγημα

Με το ενδεχόμενο των στημένων εκλογών στο μυαλό των ψηφοφόρων και λόγω των περιορισμένων επιλογών, οι κομματικές συζητήσεις επικεντρώνονται στο λεγόμενο αφήγημα “αληθοφανούς εκλογικής νίκης”. Είναι ένα woke αφήγημα που εξασφαλίζει ότι η νίκη του κομματικού υποψηφίου σε αμφισβητούμενες εκλογές θα είναι αληθοφανής. Το σκεπτικό είναι: Με δεδομένο ότι πολλοί ψηφοφόροι θεωρούν τις εκλογές στημένες, ας τις κάνουμε τουλάχιστον αληθοφανείς.

Με αυτό το σκεπτικό, όταν κομματικοί Δημοκρατικοί και άλλοι παράγοντες άρχισαν να κριτικάρουν τον Μπάϊντεν (σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ΜΜΕ), αυτό αποτελούσε μια σαφή ένδειξη ότι δεν μπορούσαν να κατασκευάσουν ένα αφήγημα «αληθοφανούς εκλογικής νίκης» γύρω από την υποψηφιότητά του. Ένα τέτοιο αφήγημα θα έπρεπε να κάνει πιστευτό ότι οι ψηφοφόροι θα προσέλθουν μαζικά στις κάλπες το 2024 για να δώσουν στον Μπάϊντεν τη νίκη. Μετά τη διανοητική κατάρρευση του, κανείς δεν θα πίστευε ένα τέτοιο αφήγημα. Γι’ αυτό, του ζητήθηκε να μην διεκδικήσει την επανεκλογή του. Σίγουρα, όλοι αυτοί δεν ανακάλυψαν ξαφνικά ότι ο Μπάϊντεν έχει άνοια. Μιλούσαν μαζί του εδώ και τέσσερα χρόνια, γνώριζαν πολύ καλά ότι ο άνθρωπος δεν είναι διανοητικά ικανός να κυβερνήσει, αλλά δεν τους πείραζε.

“Αλεξίσφαιρος” vs “Καμαιλέων“

Όσον αφορά την Καμάλα Χάρις, όταν συμμετείχε στη διαδικασία των προκριματικών εκλογών του Δημοκρατικού Κόμματος το 2020, πήρε γύρω στο 2% των ψήφων και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την κούρσα πολύ ενωρίς. Προωθεί την καριέρα της μέσω μιας ακραίας ρητορικής που συγκεντρώνει γύρω της όσους αποστρέφονται το παραδοσιακό “αμερικανικό όνειρο”. Την αποκαλούν “Καμαιλέων Χάρις”, επειδή συνεχώς προσαρμόζει την ταυτότητα της στο χρώμα που εξυπηρετεί καλύτερα την πολιτική της καριέρα. Σήμερα η πολιτική της ταυτότητα είναι “μαύρη γυναίκα”, αλλά στην πραγματικότητα είναι πολυφυλετική: 50% Ινδή (μητέρα), 25% μαύρη (γιαγιά από πατέρα) και 25% λευκή (παππούς από πατέρα).

Όμως, η Χάρις έχει ορισμένα woke στοιχεία που επιτρέπουν στους κομματικούς μηχανισμούς να φτιάξουν ένα αφήγημα που έχει δύο ιδιαίτερα βολικά χαρακτηριστικά για τα σημερινά αμερικανικά δεδομένα: Πρώτον, θα κάνει τη νίκη της αληθοφανή με τον ισχυρισμό ότι οι ψηφοφόροι θα προσέλθουν μαζικά στις κάλπες για να αναδείξουν την πρώτη μαύρη γυναίκα πρόεδρο. Δεύτερον, η πολιτική ορθότητα θα καταστήσει αδιανόητο να αρνηθεί κάποιος ότι την ψήφισε, ενισχύοντας έτσι περαιτέρω την αληθοφάνεια του εκλογικού αποτελέσματος.

Η Χάρις είναι ήδη η “εστεμμένη” από τους κομματικούς μηχανισμούς προεδρική υποψήφια, χωρίς να ακολουθηθεί καμία διαδικασία προκριματικών εκλογών. Τους επόμενους τρεις μήνες, τα ΜΜΕ θα δημιουργήσουν ένα κλίμα γύρω από τη Χάρις που θα υποβάλλει πιεστικά ερωτήματα προς το αμερικανικό κοινό: Δεν θα ντρέπεσαι αν δεν ψηφίσεις να γίνει η Χάρις η πρώτη μαύρη γυναίκα πρόεδρος; Δεν θα ντρεπόσουν ακόμα και να πεις ότι δεν ψήφισες μια μαύρη γυναίκα; Δεν ντρέπεσαι να χαρακτηριστείς μισογύνης και ρατσιστής αν δεν πεις ότι ψήφισες τη Χάρις;

Τελικά, τις προεδρικές εκλογές του 2024 θα κερδίσει το αφήγημα “κάνε πάλι την Αμερική μεγάλη” ή το αφήγημα “η πρώτη μαύρη γυναίκα πρόεδρος”; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι πολύ πιθανό ότι θα είναι: Θα νικήσει εκείνο το αφήγημα που θα κάνει τους ψηφοφόρους να ντρέπονται να μην το προσυπογράψουν. Μια βασισμένη στο αίσθημα ντροπής επιλογή των ψηφοφόρων που αντανακλάει, σε τελική ανάλυση, τις αρχές, τις αξίες και τη στάση ζωή τους.