Ψηφιδωτό του 4ου π.Χ. αιώνα βρέθηκε στην Ερέτρια σκάβοντας για αγωγό ύδρευσης
03/08/2024Κατά τις εργασίες τοποθέτησης του νέου ενιαίου αγωγού ύδρευσης Ερέτριας, εντοπίστηκε τμήμα οικίας της υστεροκλασικής περιόδου (μέσα 4ου αι. π.Χ.), όπου σώζεται βοτσαλωτό δάπεδο με κεντρική παράσταση δύο Σατύρων.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, το εν λόγω κτήριο βρίσκεται στον πυρήνα του αστικού ιστού της αρχαίας πόλης, κοντά στο ιερό του Δαφνηφόρου Απόλλωνα, της “Συνοικίας των Παναθηναϊκών Αμφορέων” και της “Οικίας των Μωσαϊκών”, όπου έχουν βρεθεί κατά το παρελθόν οικίες του 4ου αι. π.Χ., που κοσμούνται σε πολλές περιπτώσεις με περίτεχνα βοτσαλωτά ψηφιδωτά δάπεδα.
Κατά την ανασκαφική έρευνα αποκαλύφθηκε ένα τετράπλευρο δωμάτιο σχεδόν τετράγωνης κάτοψης, με εσωτερικές διαστάσεις 3,50μ. x 3,55μ. Στο εσωτερικό του δωματίου βρέθηκε ψηφιδωτό δάπεδο κατασκευασμένο από φυσικά βότσαλα, μικρού μεγέθους και λευκού χρώματος, το οποίο σώζει ένα κεντρικό μετάλλιο, διαμέτρου 1,13μ., με παράσταση Σατύρων.
Απεικονίζονται δυο ανδρικές μορφές με ζωόμορφα χαρακτηριστικά (ουρά, κέρατα, μυτερά αυτιά). Ο ένας είναι νεαρής ηλικίας και παίζει διπλό αυλό, ενώ ο άλλος είναι γενειοφόρος, μεγαλύτερης ηλικίας, και πιθανότατα χορεύει στους ρυθμούς της μουσικής. «Για την απόδοση των χαρακτηριστικών του προσώπου ή λεπτομερειών του σώματος έχουν χρησιμοποιηθεί βότσαλα διαφόρων χρωμάτων (λευκό, μαύρο, κόκκινο, κίτρινο) με χαρακτηριστικότερη την απόδοση των μαλλιών με βότσαλα κίτρινου χρώματος, που προσδίδουν ρεαλισμό και ζωντάνια στις μορφές της παράστασης», αναφέρει η ανακοίνωση.
Κατά μήκος της βόρειας, ανατολικής και δυτικής πλευράς του δωματίου, αποκαλύφθηκε υπερυψωμένο δάπεδο που παραπέμπει σε ανδρώνα. Η κατασκευή κατά πάσα πιθανότητα χρησίμευε για την τοποθέτηση κλινών ή ανακλίντρων, στοιχείο το οποίο βρίσκεται συχνά σε κατοικίες της ίδιας περιόδου στην Ερέτρια και οδηγεί στην ταύτιση του χώρου με ανδρώνα, όπου τελούνταν συνεστιάσεις και συμπόσια. Μάλιστα, η παράσταση των Σατύρων που βρίσκονται σε εύθυμη διάθεση, διασκεδάζοντας υπό τους ήχους της μουσικής, συνδέεται και νοηματικά με τη χρήση του χώρου, ο οποίος προοριζόταν για τις γιορτές που λάμβαναν χώρα στην οικία.
Μετά την εγκατάλειψή του, στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες (5ος-6ος αιώνας μ.Χ.), ο χώρος χρησιμοποιήθηκε ως νεκροταφείο, όπως συνάγεται από τον εντοπισμό πέντε τάφων, οι τέσσερις εκ των οποίων είναι κεραμοσκεπείς και ο ένας είναι απλός λάκκος. Η οικία και το βοτσαλωτό ψηφιδωτό δάπεδο πιθανότατα χρονολογούνται μετά τα μέσα του 4ο αι. π.Χ., την εποχή που εμφανίζονται οι πολυτελείς ιδιωτικές οικίες στην αρχαία Ερέτρια και ακολουθούν τον ίδιο αρχιτεκτονικό τύπο με κεντρική περίστυλη αυλή, γύρω από την οποία αναπτύσσονται οι ιδιωτικοί χώροι της οικογένειας και οι δημόσιοι χώροι για τις επίσημες περιστάσεις και την πραγματοποίηση συμποσίων. Παρόμοια βοτσαλωτά δάπεδα από την “Οικία των Μωσαϊκών” έχουν χρονολογηθεί περί το 360-350 π.Χ.
Μετά την ολοκλήρωση της ανασκαφικής έρευνας και την πρώτη εκτίμηση των αρχαιολογικών δεδομένων, το δάπεδο για να προστατευθεί θα καλυφθεί κατάλληλα μέχρις ότου ο αγωγός ύδρευσης διέλθει από άλλο σημείο. Όταν περατωθούν οι αναγκαίες εργασίες, το αρχαιολογικό εύρημα θα αναδειχθεί.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ