Στέλιος Κυριακίδης: Ο Κύπριος μαραθωνοδρόμος που έτρεξε για την Ελλάδα

Ο Στυλιανός Κυριακίδης ξεκίνησε τις πρώτες του αθλητικές δοκιμασίες στο σχολείο και την ύπαιθρο του Στατού. Στο ορεινό όμορφο τοπίο χαιρόταν να τρέχει, να δοκιμάζει, να επιχειρεί μεγάλες και μικρές διαδρομές. Με τον καιρό κατακτώντας τις μεγάλες αποστάσεις χωρίς να νοιώθει την αναμενόμενη κόπωση ή εξουθένωση συνειδητοποιεί τα θεόσδοτα προσόντα που έκρυβε το λεπτό και ευλύγιστο σώμα του.

Ακολουθώντας τα βήματα της βιοπάλης θα οδηγηθεί στη Λεμεσό όπου ακμάζει εκείνη την περίοδο ο αθλητισμός και τα ιδεώδη της κλασσικής Ελληνικής Παιδείας και της Πατερικής Ορθόδοξης σοφίας. Τα παιδιά της βιοπάλης και της μάθησης συγκεντρώνονται στο Γ.Σ.Ο. για άθληση και δοκιμασία.

Εδώ στη Λεμεσό ο Στέλιος Κυριακίδης ο δικός μας άνθρωπος από το Στατό της Πάφου που θα στηριχθεί ως αθλητής θα στηριχθεί στην αθλητομάνα Λεμεσό στο Γ.Σ.Ο. και τους ανθρώπους του και κυρίως στα αθλητική απογεύματα του ευγενούς Βρετανού ιατρού Τσέβερτον. Ο ευγενικός αθλητής στο ντεμπούτο του ως δρομέας του Γ.Σ. Ολύμπια το 1933 θα νικήσει στα 5000 και 10000 μέτρα. Την ίδια χρονιά είναι δεύτερος στους Πανελλήνιους αγώνες και κερδίζει δικαία την προσοχή και τη στήριξη του μεγάλου προπονητή της Εθνικής Ελλάδος Σίμιτσεκ, του μεγάλου αγωνιστικού του ευεργέτη.

Η συνέχεια θα είναι λαμπρή…

Ο Στέλιος Κυριακίδης ήρθε τέσσερις φορές πρώτος Βαλκανιονίκης στον Μαραθώνιο (1934, 1936, 1937, 1939). Δύο φορές Βαλκανιονίκης στα 10000 μέτρα (1934, 1936). Κάτοχος Πανελλήνιων ρεκόρ στο Μαραθώνιο στα 10000 και στα 5000 μέτρα. Δυο συμμετοχές στους Ολυμπιακούς αγώνες (11ος στο Βερολίνο το 1936 και 18ος στο Λονδίνο το 1948). Δεκάδες φορές πρωταθλητής Κύπρου και Ελλάδος σε πέντε αγωνίσματα. Κάτοχος για δεκαετίες του ρεκόρ Ευρώπης στο Μαραθώνιο.

Μα πάνω από όλα εκείνη η ξερακιανή θυσιαστική νίκη στο Μαραθώνιο της Βοστώνης του 1946 με τη βοήθεια του Θεού και για το χατίρι της Ελλάδας, του λαού της και των πεινασμένων αθλητών της. Όταν οι αθλητικογράφοι και οι υπεύθυνοι του Μαραθωνίου του πρότειναν να μην τρέξει λόγω της ισχνής σωματικής του κατάστασης, ο Στέλιος Κυριακίδης απάντησε.

«Νομίζω πως έχω αρκετή δύναμη, αν όχι στα πόδια … τότε εδώ τουλάχιστο, στην ψυχή μου. Ήρθα με σκοπό να τρέξω για την Ελλάδα, την πατρίδα μου. Θα τρέξω πάει τελείωσε, ότι θέλει ο Θεός, εύχομαι να έρθω πρώτος, να νικήσω». Στον τερματισμό μετά τις πρώτες ανάσες της νίκης μίλησε με τη φωνή της καρδιάς και του φιλότιμου των Ελλήνων της Κύπρου, με τη δύναμη που βίωσε εδώ στο Στατό, στην ορεινή Πάφο.

«Έδωσα τον καλύτερο εαυτό μου για την Ελλάδα. Και αυτό που έδωσα σήμερα ήταν ακόμα καλύτερο από ότι πίστευα. Ο αγώνας τελείωσε αλλά η δική μου δουλειά τώρα αρχίζει. Θα γυρίσω τη χώρα για να εκπληρώσω την αποστολή μου, να μαζέψω όση περισσότερη βοήθεια μπορώ για τους συμπατριώτες μου. Ευτυχώς που κέρδισα και τώρα μπορώ να αναλάβω αυτή την αποστολή. Αν δεν είχα κερδίσει θα είχα πεθάνει».

«Έχω δει ανθρώπους να πεθαίνουν, έχω δει αθλητές να πεθαίνουν γιατί δεν είχαν την κατάλληλη διατροφή και τα φάρμακα που χρειάζονταν. Θα το λέω όπου σταθώ κι΄όπου βρεθώ. Μέρα νύκτα, δεν έχει σημασία. Δεν θα κοιμάμαι αν αυτό θα βοηθήσει. Περισσότερο και από τη νίκη επιθυμώ να επιστρέψω στη πατρίδα μου με ένα καράβι γεμάτο τρόφιμα, φάρμακα, ρουχισμό, ακόμα και αθλητικό εξοπλισμό για τους νέους».

Στέλιος Κυριακίδης: Για την Ελλάδα!

Αυτός ήταν ο παππούς μας Στυλιανός Κυριακίδης γεννηθείς το 1910 στο Στατό της Πάφου. Αυτό ήταν, το εκλεκτό τέκνο του Στατού, το μεγάλο αγκωνάρι του Γ.Σ.Ο. και της Εθνικής Ελλάδος από το 1934 μέχρι το 1950. Αυτή είναι μια μεγάλη καύχηση της κοινότητας μας, της φιλάδελφης και πονετικής Λεμεσού, της ρωμαλέας Πάφου.

Εκείνη τη φωτεινή ημέρα της Βοστώνης του 1946 την περιγράφει γλαφυρά το αμερικανικό δημοσίευμα της εποχής. «Ήταν εκεί ο Clarence DeMar πενήντα επτά ετών που κέρδισε επτά φορές από το 1911. Ήταν ο John Kelley που κέρδισε δύο φορές προηγουμένως και ο Gerard Cote ένας Γαλλοκαναδός που κέρδισε τρεις φορές μέχρι τώρα το Μαραθώνιο της Βοστώνης. Αλλά από όλους τους δρομείς η πλέον δραματική φιγούρα στη κούρσα ήταν ένας συναισθηματικός, εκφραστικός Έλληνας, τριάντα πέντε ετών με το όνομα Στυλιανός Κυριακίδης.

Ο Κυριακίδης είναι ο πρωταθλητής μαραθωνίου της Ελλάδας, των Βαλκανίων, της Ουγγαρίας και της Αιγύπτου και κατέχει το ρεκόρ για την κλασσική διαδρομή από το Μαραθώνα στην Αθήνα. Ταξίδεψε από την Αθήνα για να κερδίσει το Μαραθώνιο της Βοστώνης ελπίζοντας να δημοσιοποιήσει την τραγωδία της πεινασμένης του χώρας και να συγκεντρώσει ένα φορτίο τροφίμων. Στην αρχή ξεκίνησε όγδοος και ανέβαινε θέσεις αργά, αργά. Κοντά στο τέλος ακολουθούσε τον John Kelley. Με ένα γρήγορο σπριντ προσπέρασε τον Kelley και φωνάζοντας «Για την Ελλάδα» έκοψε νήμα του τερματισμού, κερδίζοντας με χρόνο 2 ώρες 29 λεπτά και 27 δευτερόλεπτα».

Η μεγάλη νίκη του Στέλιου Κυριακίδη, μεγάλου αθλητή του Στατού και της Πάφου ταξίδεψε σε πάμπολλα περιοδικά και εφημερίδες σε ολόκληρη την Αμερικανική Ήπειρο. Ήταν η νίκη του ήθους και της θυσίας για την πατρίδα. Ένας Έλληνας αθλητής βασανισμένος από την πείνα στην Κατοχή κέρδισε τους άρτια προπονημένους αμερικανούς αθλητές και ιδιαίτερα τον χαρισματικό δρομέα John Kellye, αδιαφιλονίκητο φαβορί εκείνης της κούρσας, και κατόπιν δρομέα του αιώνα για τις Ηνωμένες Πολιτείες, Αμερικής και το έγκριτο περιοδικό Runner.

Μνήμη φωτεινή σε σκοτεινούς καιρούς

Ταξιδεύει και σήμερα στις δύσκολες μέρες μας η μεγάλη νίκη και το παράδειγμα του Στυλιανού Κυριακίδη. Ταξιδεύει η μαρτυρία του βιοπαλαιστή από το Στατό της Πάφου, του ευγενικού αθλητή, του υποδειγματικού οικογενειάρχη του φωτεινού σκαπανέα του Ελληνικού αθλητισμού. Ταξιδεύουν οι εικόνες του μαχητή της Παφιακής γης οι ταινίες επικαίρων ,επικαίρων από τις μεγάλες του διαδρομές και ιδιαίτερα από το μυθικό πρώτο μεταπολεμικό Μαραθώνιο της Βοστώνης του 1946. Η άφιξη του στην Αθήνα, η ελπίδα που πρόσφερε η παρουσία του σε χιλιάδες λαού.

Το μνημόσυνο αυτής της ηρωϊκής αθλητικής μορφής οργανωμένο ευγενικά από ανθρώπους που αγαπούν τον τόπο και την ηρωοτόκο ετούτη γη ας είναι μια αρχή για έναν αγώνα ελπίδας για το χειμαζώμενο νησί μας και τους ανθρώπους του. Ας είναι και μια υπόμνηση της μεγάλης αλήθειας που θέλει μικρές ορεινές κοινότητες να αιμοδοτούν το Γένος με μορφές γιγάντιες και πρωτόγνωρα φωτεινές.

 

---

 

Ο Γιάννης Πεγειώτης είναι Κύπριος εκπαιδευτικός και ερευνητής