Πρώτη δήλωση Άσαντ μετά την επέλαση των τζιχαντιστών – Αναφορές για πραξικόπημα

«Η Συρία συνεχίζει να υπερασπίζεται τη σταθερότητα και την εδαφική της ακεραιότητα ενάντια σε όλους τους τρομοκράτες και τους υποστηρικτές τους και είναι σε θέση, με τη βοήθεια των συμμάχων και φίλων της, να τους νικήσει και να τους εξαλείψει, ανεξάρτητα από την ένταση των επιθέσεων τους», τόνισε ο πρόεδρος Άσαντ σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον ομόλογό του των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, σύμφωνα με την ανακοίνωση της συριακής προεδρίας.

Την ίδια στιγμή διακινούνται τις τελευταίες ώρες αναφορές σε μέσα ενημέρωσης, τις οποίες μεταδίδουμε με κάθε επιφύλαξη, που κάνουν λόγω για πιθανή απόπειρα πραξικοπήματος κατά του προέδρου της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ από μέλη των ενόπλων δυνάμεων. Οι ίδιες αναφορές κάνουν λόγο για ισχυρούς πυροβολισμούς στην Δαμασκό και πως οι κινήσεις κατά του Άσαντ δρομολογούνται από τον ανώτατο αξιωματικό των μυστικών υπηρεσιών Χουσάμ Λούκα και τους συμμάχους του. Αναφορές κάνουν λόγο ότι το επίσημο κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο του Συριακού Αραβικού Πρακτορείου Ειδήσεων (SANA) είναι εκτός μετάδοσης και οι ιστότοποι του ειδησεογραφικού πρακτορείου στην αραβική και αγγλική γλώσσα απρόσιτες. Τις μεταδίδουμε με κάθε επιφύλαξη, όπως και το βίντεο που κυκλοφορεί:

 

Με βάση τις νεότερες πληροφορίες το καθεστώ φαίνεται να κρατά τη θέση του στην Χάμα. Ο δε Σύρος πρόεδρος επέστρεψε από την Μόσχα, εν μέσω των μη επιβεβαιωμένων αναφορών για πραξικόπημα. Πληροφορίες φέρουν να σημειώνονται διαδηλώσεις κατά του καθεστώτος στα περίχωρα της Δαμασκού, ενώ ο αριθμός των αναφερόμενων ρωσικών αεροπορικών επιθέσεων κοντά στην Ιντλίμπ και τα περίχωρα του Χαλεπίου να έχει αυξηθεί απόψε.

Κατάληψη του Χαλεπίου

Η Ρωσία εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές σε τμήματα του Χαλεπιού κατά τη διάρκεια τα ξημερώματα του Σαββάτου για πρώτη φορά από το 2016. Η Ρωσία στηρίζει τον Σύρο πρόεδρο Άσαντ, από την αρχή του εμφυλίου.

Ισλαμιστές αντάρτες κατέλαβαν το αεροδρόμιο στο Χαλέπι, στη βόρεια Συρία, καθώς και στρατηγικές τοποθεσίες στις γειτονικές επαρχίες Ιντλίμπ και Χάμα σήμερα, τόνισε το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Τζιχαντιστές της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), ένας συνασπισμός ομάδων στον οποίο κυριαρχεί το συριακό παρακλάδι της αλ Κάιντα, και σύμμαχοί τους, Σύροι αντάρτες, «κατέλαβαν τον έλεγχο του διεθνούς αεροδρομίου του Χαλεπιού», στα νοτιοανατολικά προάστια της πόλης, μετά την «υποχώρηση» των κυβερνητικών δυνάμεων», ανέφερε το Παρατηρητήριο.

Πρόσθεσε ότι οι αντάρτες κερδίζουν επιπλέον εδάφη στις επαρχίες Ιντλίμπ και Χάμα, παίρνοντας τον έλεγχο «δεκάδων στρατηγικών τοποθεσιών χωρίς να συναντήσουν καμία αντίσταση». Προηγουμένως, υπήρχαν αναφορές πως δυνάμεις των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), στις οποίες πρωτοστατούν οι Κούρδοι της Συρίας, προωθούνται προς το Χαλέπι και έχουν ήδη καταλάβει το αεροδρόμιο της πόλης, όπως και οικισμούς και βιομηχανικές περιοχές στα βόρεια προάστια.

Ο συριακός στρατός

Την “προσωρινή απόσυρση” των δυνάμεών του από το Χαλέπι, το οποίο έχουν κατακλύσει δυνάμεις των τζιχαντιστών της οργάνωσης HTS, ανακοίνωσε προηγουμένως ο Συριακός Αραβικός Στρατός. Ο στρατός ανέφερε πως η απόσυρση λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο μιας προσπάθειας ανασύνταξης ενόψει της άφιξης της ενισχύσεων, προκειμένου να πραγματοποιηθεί η σχεδιαζόμενη αντεπίθεση του. Πρόσθεσε επίσης ότι δεκάδες στρατιώτες έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί σε σφοδρές μάχες με τους αντάρτες στο Χαλέπι και την Ιντλίμπ τις τελευταίες ημέρες.

«Η HTS και οι συμμαχικές της ομάδες ανταρτών έχουν θέσει υπό τον έλεγχό τους το μεγαλύτερο μέρος της πόλης, κυβερνητικά κτήρια και φυλακές», διευκρίνισε το Συριακό Παρατηρητήριο. Ο Ράμι Άμπντελ Ραχμάν, ο διευθυντής του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Συρίας, διευκρίνισε πως στη δεύτερη φάση των εχθροπραξιών στο Χαλέπι, τα στρατεύματα της Συρίας αποσύρθηκαν δίχως να πέσει ούτε τουφεκιά, χωρίς μάχη.

Οι τζιχαντιστές μπήκαν στο Χαλέπι, στο πλαίσιο εφόδου που διαρκεί πλέον τέσσερις ημέρες κι έβαλε τέλος στα χρόνια ηρεμίας στη βορειοδυτική Συρία. Στις μάχες έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 277 άνθρωποι, σύμφωνα με απολογισμό που έδωσε μη κυβερνητική οργάνωση, που έχει έδρα τη Βρετανία και βασίζεται σε ευρύ δίκτυο πηγών στη Συρία. Σύμφωνα με την Νταρίν Χαλίφα, ειδικό του International Crisis Group, η επιχείρηση προετοιμαζόταν εδώ και πολλούς μήνες.

«Παρουσιάστηκε σαν μια αμυντική εκστρατεία μπροστά στην κλιμάκωση του καθεστώτος», εξήγησε, αναφερόμενη σε προηγούμενους σφοδρούς βομβαρδισμούς του συριακού και του ρωσικού στρατού εναντίον περιοχών που ελέγχουν οι αντάρτες στη βορειοδυτική Συρία. Όμως, υπογράμμισε η Χαλίφα, η HTS και οι σύμμαχοί της «παρακολουθούν επίσης τις περιφερειακές και γεωστρατηγικές αλλαγές». Η επιχείρησή τους ξεκίνησε την ίδια ημέρα που τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία εκεχειρίας μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ στον Λίβανο. «Πιστεύουν ότι τώρα οι Ιρανοί έχουν αποδυναμωθεί και το καθεστώς έχει κλυδωνιστεί», εξήγησε η ίδια.

Ο David Carden, βοηθός περιφερειακού συντονιστή ανθρωπιστικής βοήθειας του ΟΗΕ στην Συρία, δήλωσε πως τουλάχιστον 27 άμαχοι έχουν σκοτωθεί, μεταξύ τους και παιδιά μέχρι οκτώ ετών. Το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της Συρίας SANA ανέφερε τον θάνατο τεσσάρων πολιτών, μεταξύ των οποίων δύο φοιτητές που χτυπήθηκαν από πυρά πυροβολικού στις φοιτητικές εστίες του πανεπιστημίου. Δεν είναι σαφές εάν αυτοί οι τέσσερις νεκροί συμπεριλαμβάνονται στους 27 που υπολογίζει ο ΟΗΕ.

Ιρανικά μέσα μεταδίδουν πως στις μάχες σκοτώθηκε και ο Kioumars Pourhashemi, ταξίαρχος των Φρουρών της Επανάστασης.

Πρόκειται για τις πιο αιματηρές συγκρούσεις από το 2020 στον τομέα της Συρίας όπου η επαρχία του Χαλεπίου, που ελέγχει κατά το μεγαλύτερο μέρος της το καθεστώς Άσαντ, γειτονεύει με την Ιντλίμπ, το τελευταίο μεγάλο προπύργιο των τζιχαντιστών και των ανταρτών. Επίσης χθες, τζιχαντιστές κυρίευσαν την πόλη στρατηγικής σημασίας Σαρακέμπ, νότια του Χαλεπίου, όπου τέμνονται δυο αυτοκινητόδρομοι που συνδέουν τη Δαμασκό αντίστοιχα με το Χαλέπι και με τη Λαττάκεια, πάντα κατά τις πληροφορίες του Συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Αυτόπτες μάρτυρες είπαν στο Γαλλικό Πρακτορείο πως είδαν ενόπλους στο Χαλέπι και είδαν σκηνές πανικού στο αστικό κέντρο. Ανταποκριτής του έκανε λόγο για μάχες ανάμεσα σε τζιχαντιστές από τη μία και τον στρατό και συμμαχικές του πολιτοφυλακές από την άλλη. Νωρίς το πρωί του Σαββάτου το Reuters μετέδωσε πως οι συριακές ένοπλες δυνάμεις έκλεισαν βασικούς δρόμους προς και από το Χαλέπι, καθώς μονάδες του διατάχθηκαν να προχωρήσουν σε ασφαλή απόσυρση από συνοικίες που υπερφαλάγγισαν με ταχύτητα οι τζιχαντιστές, επικαλούμενο τρεις πηγές του στον στρατό. Νωρίτερα, το Reuters ανέφερε πως έκλεισε το αεροδρόμιο και ακυρώθηκαν όλες οι πτήσεις.

Η κίνηση μοιάζει σχεδιασμένη για να σφραγιστεί η πόλη, καθώς όπως είπαν οι πηγές του πρακτορείου οι στρατιώτες που επανδρώνουν φυλάκια ελέγχου γύρω από το Χαλέπι έλαβαν διαταγή να επιτρέπουν τη διέλευση μόνο σε μέλη των ενόπλων δυνάμεων. Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέφερε πως οι τζιχαντιστές και οργανώσεις υποστηριζόμενες από την Τουρκία, μπόρεσαν να φθάσουν χθες Παρασκευή προ των πυλών του Χαλεπιού έπειτα από δυο επιθέσεις βομβιστών-καμικάζι που επέβαιναν σε οχήματα παγιδευμένα με εκρηκτικά. Κατόπιν κατέλαβαν αρκετές συνοικίες, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο. Ο συριακός στρατός έστειλε ενισχύσεις στο Χαλέπι, σύμφωνα με αξιωματούχο, και διαβεβαίωσε πως απώθησε μεγάλη επίθεση τρομοκρατικών οργανώσεων και ανέκτησε πολλές θέσεις.

Η αδυναμία του καθεστώτος Άσαντ

Για την Κάρολαϊν Ρόουζ, του Institute Newlines με έδρα την Ουάσινγκτον, η μετρημένη αντίδραση των συμμάχων της Δαμασκού ενδέχεται να είναι «ένας τρόπος να αναγκάσουν το καθεστώς να διαπραγματευθεί από μια πιο αδύναμη θέση, απουσία κάθε ένδειξης στήριξης από τους Ρώσους και τους Ιρανούς», όπως έγραψε στο Χ. Η Τουρκία, που στηρίζει ομάδες ανταρτών στο βόρειο τμήμα της Συρίας, ζήτησε να τερματιστούν οι επιθέσεις του καθεστώτος εναντίον της Ιντλίμπ, του τελευταίου προπυργίου των ανταρτών και τζιχαντιστών.

Τις επόμενες ημέρες, αν οι αντάρτες καταφέρουν να διατηρήσουν τα (εδαφικά) κέρδη τους, αυτό θα αποτελέσει τεστ που θα αποκαλύψει το μέγεθος της τουρκικής εμπλοκής. Η επιχείρηση των τζιχαντιστών αποτελεί ισχυρό πλήγμα για τη Δαμασκό. Οι γραμμές του καθεστώτος κατέρρευσαν με απίστευτο ρυθμό, που εξέπληξε τους πάντες. Οι τζιχαντιστές απέκοψαν τον στρατηγικής σημασίας αυτοκινητόδρομο Μ5 που συνδέει τη Δαμασκό με το Χαλέπι και έναν οδικό κόμβο που συνδέει το Χαλέπι με τη Λαττάκεια.

Από την πλευρά του ο επικεφαλής του Συριακού Παρατηρητηρίου, Ράμι Άμπντελ Ράχμαν, δήλωσε ότι οι τζιχαντιστές προέλασαν χωρίς να αντιμετωπίσουν καμία σοβαρή αντίσταση από τον συριακό στρατό. Στο παρελθόν η Δαμασκός μπορούσε να βασιστεί στη στήριξη της ρωσικής πολεμικής αεροπορίας και στη Χεζμπολάχ, οι δυνάμεις της οποίας όμως απορροφήθηκαν τους τελευταίους μήνες στον πόλεμο με το Ισραήλ. Εξάλλου «η ρωσική παρουσία έχει μειωθεί σημαντικά», εξήγησε ο αναλυτής Άαρον Στάιν. Η ταχύτητα της επιχείρησης υπενθύμισε σε ποιο βαθμό είναι αδύναμο το καθεστώς, εκτίμησε ο ίδιος, προσθέτοντας ότι οι φιλοκυβερνητικές δυνάμεις μάλλον είχαν επαναπαυθεί λόγω της ηρεμίας που επικρατούσε τα τελευταία χρόνια στην περιοχή.

Ρωσικές ενισχύσεις σπεύδουν στο Χαλέπι

Ο ρωσικός στρατός ανακοίνωσε πως η αεροπορία του έπληξε θέσεις εξτρεμιστικών οργανώσεων στη Συρία, υποστηρίζοντας τις κυβερνητικές δυνάμεις, σύμφωνα με ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων. Η συριακή αεροπορία προχώρησε επίσης σε επιδρομές στην επαρχία Ιντλίμπ, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η Μόσχα υποσχέθηκε στη Δαμασκό επιπλέον στρατιωτική βοήθεια για να αποκρουστεί η επίθεση, σύμφωνα με πηγές του Reuters στις συριακές ένοπλες δυνάμεις. Ρωσικό επιπλέον στρατιωτικό υλικό αναμένεται στην αεροπορική βάση Χμάιμιμ, κοντά στην παραθαλάσσια πόλη Λαττάκεια, μέσα στις επόμενες 72 ώρες.

Στην πορεία του εμφυλίου πολέμου στη Συρία, που ξέσπασε το 2011, έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από μισό εκατομμύριο ανθρώπους και έχει μετατρέψει εκατομμύρια άλλους σε εσωτερικά εκτοπισμένους και πρόσφυγες. Οι τζιχαντιστές με κυρίαρχο στοιχείο τον συριακό κλάδο της Αλ Κάιντα, κατέλαβε το μεγαλύτερο μέρος της επαρχίας Ιντλίμπ, καθώς και τομείς των γειτονικών επαρχιών του Χαλεπίου, της Χάμας και της Λαττάκειας.

Οι δυνάμεις του συριακού καθεστώτος, με τη βοήθεια των συμμάχων τους, της Ρωσίας, του Ιράν και οργανώσεων προσκείμενων σε αυτό, όπως η Χεζμπολά του Λιβάνου, ανέκτησαν τον έλεγχο της χώρας και το 2016 μπόρεσαν να εκδιώξουν τους αντικαθεστωτικούς από το Χαλέπι, έπειτα από καταστροφικούς βομβαρδισμούς. Στη βόρεια Συρία επικρατούσε τα τελευταία χρόνια ανήσυχη ηρεμία, έπειτα από ανακωχή που συμφωνήθηκε ύστερα από επίθεση των δυνάμεων του καθεστώτος τον Μάρτιο του 2020. Για τη σύναψή της μεσολάβησαν η Ρωσία και η Τουρκία – αυτή η τελευταία είναι ο βασικός προστάτης κάποιων τζιχαντιστικών οργανώσεων στα σύνορά της με τη Συρία.

Κατάπαυση του πυρός ζητά η Τουρκία

Η Άγκυρα ζήτησε σήμερα τον τερματισμό των επιθέσεων στην πόλη Ιντλίμπ και την περιφέρειά της, τελευταίο προπύργιο των τζιχαντιστών και των ανταρτών στη βορειοδυτική Συρία, έπειτα από σειρά επιδρομών της ρωσικής και της συριακής πολεμικής αεροπορίας. «Ζητήσαμε να μπει τέλος στις επιθέσεις. Οι πρόσφατες συγκρούσεις προκάλεσαν μια ανεπιθύμητη κλιμάκωση των εντάσεων στη συνοριακή περιοχή», δήλωσε στην πλατφόρμα Χ ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών Οντσού Κετσελί επικαλούμενος «τις εξελίξεις στην Ιντλίμπ και τη συνοριακή περιοχή της».

Πρόκειται για την πρώτη επίσημη αντίδραση της Τουρκίας από τότε που άρχισε η επίθεση-αστραπή των τζιχαντιστών κατά του συριακού καθεστώτος, η οποία τους οδήγησε σε διάστημα δύο ημερών μέσα στο Χαλέπι, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας. «Είναι μείζονος σημασίας για την Τουρκία να αποφευχθεί μια νέα φάση ακόμη μεγαλύτερης αστάθειας και να μην πληγούν οι άμαχοι», δηλώνει το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.