Ο Μπάιντεν εξαιρεί την Τουρκία από κυρώσεις για το Συριακό – Προβληματισμός στην Άγκυρα για τον Rubio

Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης κινούνται σε μια γραμμή αμφιθυμίας, προσπαθώντας να ισορροπήσουν ανάμεσα σε ενδείξεις βελτίωσης των σχέσεων με τις ΗΠΑ και σε συνεχιζόμενες ανησυχίες για τη στάση της νέας αμερικανικής ηγεσίας, ειδικά μετά τις τελευταίες δηλώσεις Rubio.

Η απόφαση Biden για την αναθεώρηση του εκτελεστικού διατάγματος του 2019, που επιβάλλει κυρώσεις στην Τουρκία λόγω της επιχείρησης “Ειρηνική Άνοιξη”, παρουσιάζεται ως σημαντική νίκη από φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ όπως η Sabah και η Milliyet. Αναφέρεται πως η αλλαγή αντικατοπτρίζει τη «βελτιωμένη κατάσταση στη Συρία», ενώ τονίζεται η νομική σημασία της κίνησης αυτής για την Άγκυρα.

Συγκεκριμένα, ο Μπάιντεν αναθεώρησε το εκτελεστικό διάταγμα που είχε εκδοθεί κατά τη διάρκεια της Επιχείρησης “Πηγή Ειρήνης” της Τουρκίας στη Συρία το 2019, αφαιρώντας όλες τις αναφορές στην Τουρκία. Το αρχικό Εκτελεστικό Διάταγμα, που υπογράφηκε από τον τότε Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στις 14 Οκτωβρίου 2019, επέβαλε κυρώσεις στην Τουρκία λόγω της στρατιωτικής της επιχείρησης στη βόρεια Συρία. Οι κυρώσεις στόχευαν:

• Το υπουργείο Εθνικής Άμυνας και το Υπουργείο Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Τουρκίας.
• Ανώτατους αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένων του Υπουργού Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, του Υπουργού Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ και του Υπουργού Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού.

Μετά την ολοκλήρωση της επιχείρησης, ο Τραμπ ήρε αυτές τις κυρώσεις στις 23 Οκτωβρίου 2019. Ωστόσο, η πλήρης αφαίρεση της Τουρκίας από το εκτελεστικό διάταγμα αποτελούσε διαχρονικό αίτημα της Άγκυρας, το οποίο πλέον ικανοποιήθηκε με την αναθεώρηση του Μπάιντεν. Η κίνηση αυτή ενδεχομένως σηματοδοτεί αλλαγή της στάσης της αμερικανικής κυβέρνησης απέναντι στην Τουρκία, ή μια προσπάθεια να περιοριστεί η χρήση του συγκεκριμένου διατάγματος εναντίον Τούρκων αξιωματούχων στο μέλλον.

Οι δε δηλώσεις του απερχόμενου υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Antony Blinken, που αναγνωρίζουν τον ρόλο του Erdogan στην κατάπαυση του πυρός Ισραήλ-Hamas, κερδίζουν ευρεία κάλυψη. Τίτλοι όπως «Ο Erdogan έπεισε τη Hamas να επιστρέψει στο τραπέζι» εμφανίζονται σε Hurriyet, Daily Sabah και άλλα ΜΜΕ.

Επιφυλάξεις για τον Rubio

Αντίθετα, οι δηλώσεις του υποψήφιου ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Marco Rubio για τη στάση της Τουρκίας στη Συρία προβληματίζουν. Ο Rubio, κατά την ακρόασή του στη Γερουσία, υπογράμμισε την ανάγκη διατήρησης της εκεχειρίας με τις κουρδικές δυνάμεις SDF και ζήτησε σαφή μηνύματα προς τον Erdogan, ώστε να αποτραπούν παραβιάσεις.

Η δήλωση Rubio συνδέεται έμμεσα με την κριτική του τούρκικου υπουργείου Εξωτερικών για την απόφαση Biden να εντάξει την Κυπριακή Δημοκρατία σε αμυντικά προγράμματα των ΗΠΑ, με την Άγκυρα να ελπίζει ότι η νέα κυβέρνηση θα αναθεωρήσει αυτή την επιλογή. Το τουρκικό ΥΠΕΞ εξέδωσε την εξής ανακοίνωση: «Καταδικάζουμε την απόφαση που ανακοίνωσαν εχθές (15 Ιανουαρίου) οι ΗΠΑ, ορίζοντας την Ελληνοκυπριακή Διοίκηση ως επιλέξιμη χώρα για πωλήσεις όπλων και στρατιωτική εκπαίδευση.

Συμμεριζόμαστε τις απόψεις που εκφράζονται στην ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών της ‘Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου’ (ΤΔΒΚ, πρόκειται για το ψευδοκράτος, η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία) για το θέμα αυτό. Θεωρούμε ότι η απόφαση αυτή, η οποία θα αυξήσει τις εξοπλιστικές δραστηριότητες στο νησί, αποτελεί σοβαρό λάθος.

Δεδομένου ότι η περιοχή μας διανύει μια εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο, όλα τα σχετιζόμενα μέρη θα πρέπει να απέχουν από προκλητικά βήματα και να ενεργούν με κοινή λογική. Αναμένουμε από την επερχόμενη Αμερικανική Κυβέρνηση, η οποία θα αναλάβει σύντομα καθήκοντα, να ανατρέψει αυτό το άστοχο βήμα του απερχόμενου Προέδρου. Ως Μητέρα Πατρίδα και Εγγυήτρια χώρα, η Τουρκική Δημοκρατία θα συνεχίσει να υποστηρίζει τις προσπάθειες της ‘ΤΔΒΚ’ να ενισχύσει τις αμυντικές και αποτρεπτικές της ικανότητες», αναφέρει η ανακοίνωση.