Συρία: Εμμένουν στην στήριξη των Κούρδων οι ΗΠΑ – Τριγμοί στο PKK

Σε τηλεοπτική του συνέντευξη στο τουρκικό κανάλι NTV στις 2 Ιουνίου, ο Αμερικανός πρέσβης στην Άγκυρα, Τομ Μπάρακ, δήλωσε ότι «η SDF είναι σύμμαχός μας. Η στήριξη που παρέχουμε είναι στήριξη σε έναν σύμμαχο. Είναι εξαιρετικά σημαντικό για το Κογκρέσο μας να ενσωματωθούν οι SDF στη νέα κυβέρνηση της Συρίας». Ερωτηθείς πότε οι ΗΠΑ θα σταματήσουν να στηρίζουν τη YPG, ο Μπάρακ απάντησε ότι «πρέπει να είμαστε ρεαλιστές στις προσδοκίες μας», υπονοώντας ότι δεν πρόκειται να υπάρξει αλλαγή στην πολιτική της Ουάσιγκτον.

Παρότι πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ θα μειώσουν τις στρατιωτικές τους βάσεις στη Συρία από οκτώ σε μία, δεν άφησε κανένα περιθώριο για πλήρη αποχώρηση. Ο Τραμπ είχε δηλώσει ότι ήθελε να αποσύρει πλήρως τις δυνάμεις, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν φαίνεται, επί του παρόντος, πιθανό.

Μια μέρα μετά, στις 3 Ιουνίου, ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν μίλησε στην κρατική τηλεόραση TRT επεσήμανε: «Το βασικό μας πρόβλημα δεν είναι η παρουσία των ΗΠΑ στη Συρία, αλλά η συνεργασία τους με το PKK. Ζητάμε τον τερματισμό αυτής της υποστήριξης».

Ο Φιντάν αναφέρθηκε και σε συνομιλίες με Δαμασκό και Ουάσιγκτον, λέγοντας πως προσπαθούν να διαμορφώσουν κοινό έδαφος, ενώ τόνισε ότι έχει ενεργοποιηθεί μονάδα πληροφοριών και επιχειρήσεων για τη μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους (ISIS). Ωστόσο, η παραδοχή του πως «πρακτικά δεν έχουν γίνει πολλά» και ότι «πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να ξεπεράσουμε αυτό το πρόβλημα» δείχνει τη δυσκολία της Άγκυρας να επιβάλει τις θέσεις της στο συριακό πεδίο.

Ενεργειακά deals και αμήχανη σιωπή

Αξιοσημείωτο είναι ότι μόλις λίγες μέρες νωρίτερα, στις 30 Μαΐου, το YetkinReport είχε αποκαλύψει συμφωνία-μαμούθ ύψους 7 δισ. δολαρίων για ενεργειακές επενδύσεις στη Συρία, με συμμετοχή και τουρκικών εταιρειών όπως η Cengiz και η Kalyon, υπό την αιγίδα των ΗΠΑ. Μάλιστα, μέρος των πεδίων φυσικού αερίου βρίσκεται σε περιοχές ελεγχόμενες από τη SDG/YPG.

Η εξέλιξη αυτή, που θα μπορούσε να είναι πρωτοσέλιδο στα μέσα, αντιμετωπίστηκε με ιδιαίτερη φειδώ, σχεδόν αποσιώπηση – γεγονός που ενισχύει τις εσωτερικές αντιφάσεις της τουρκικής πλευράς.

Τριγμοί και στην ηγεσία του PKK

Παράλληλα, το κουρδικό στρατόπεδο μοιάζει διχασμένο. Τουρκικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι, ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν φέρεται να απέστειλε μήνυμα στο συνέδριο του PKK στις 4-5 Μαΐου, ζητώντας την ολοκλήρωση της διάλυσης της οργάνωσης και το τέλος της ένοπλης δράσης.

Το μήνυμα, που προοριζόταν να δημοσιευτεί στο περιοδικό του PKK “Serxwebûn”, τελικώς αποσύρθηκε και διέρρευσε στον Τύπο. Ο Οτσαλάν φέρεται να κατηγορεί την ηγεσία στο Καντίλ ότι δεν τον καταλαβαίνει, αποδομώντας την ως «ανεπαρκή» και «αποσυνδεδεμένη από τον λαό».

Ωστόσο, στελέχη του PKK που αρχικά εμφανίστηκαν έτοιμα να υπακούσουν στο κάλεσμα Οτσαλάν, στη συνέχεια άλλαξαν στάση, υποστηρίζοντας πως βρίσκονται στην ισχυρότερη φάση τους και πρέπει να συνεχίσουν τον ένοπλο αγώνα. Χαρακτηριστικό της σύγχυσης είναι και το γεγονός ότι ακόμη και στελέχη του φιλοκουρδικού Κόμματος Δημοκρατίας των Λαών (DEM) τονίζουν ότι οι αποφάσεις αυτές δεν δεσμεύουν τις δυνάμεις στη Συρία.

Προς ομοσπονδιακή Συρία;

Οι εξελίξεις επαναφέρουν στο τραπέζι τη συζήτηση περί ομοσπονδιοποίησης της Συρίας, κατά τα πρότυπα του Ιράκ μετά την αμερικανική επέμβαση. Αν και οι ΗΠΑ δηλώνουν πως δεν επιθυμούν αλλαγή συνόρων, η διαρκής στήριξη προς την SDF μπορεί να οδηγήσει de facto σε κουρδική αυτόνομη περιοχή με διεθνή αναγνώριση.

Υπενθυμίζεται, ότι η Ρωσία –όχι οι ΗΠΑ– ήταν η πρώτη χώρα που είχε επισήμως προτείνει ομοσπονδιακή λύση για τη Συρία, που θα περιλάμβανε και κουρδική οντότητα. Η Άγκυρα, αν και στρατηγικός εταίρος της Ουάσιγκτον, έρχεται σε αντιπαράθεση με την πολιτική της στη Συρία. Η εσωτερική ασάφεια στους κόλπους του PKK και η εμπλοκή του σε συμφωνίες για επενδύσεις, ενισχύει τις υποψίες για βαθύτερα σχέδια στο βόρειο τμήμα της χώρας.

Η κυβέρνηση έχει επενδύσει στην «Τουρκία χωρίς τρομοκρατία» εντός του καλοκαιριού, αλλά όλα δείχνουν πως η πορεία προς τον στόχο αυτό, ενδεχομένως, θα είναι ακανθώδης.