Τα ψέματα του Τραμπ, το ναυάγιο της διπλωματίας και οι νέοι πόλεμοι

Ο Τραμπ, μάλιστα, έδινε στο Ιράν διορία δύο εβδομάδων για να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Όλα αυτά όμως αποδείχθηκαν παραπλανητικοί ελιγμοί. Την ώρα που η ΕΕ και τρεις μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις (Γαλλία, Γερμανία, Βρετανία) καλούσαν την Τεχεράνη στη Γενεύη για τέσσερις ώρες διαβουλεύσεων, η απόφαση της Ουάσιγκτον είχε ήδη ληφθεί. Το ίδιο και στην Κωνσταντινούπολη, όπου ο Ιρανός ΥΠΕΞ συναντούσε τον Ερντογάν και τον Φιντάν για να αναζητήσουν διπλωματική διέξοδο, την ώρα που τα αμερικανικά βομβαρδιστικά πετούσαν προς τον στόχο τους.

Οι συνομιλίες ναυάγησαν όχι επειδή απέτυχαν, αλλά επειδή είχαν ήδη ακυρωθεί στην πράξη από τον ίδιο τον Τραμπ, που είχε παραδώσει τα κλειδιά της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, λειτουργώντας ως πειθήνιο δεκανίκι του Νετανιάχου και του ισχυρού εβραϊκού λόμπι στις ΗΠΑ. Όσοι πίστεψαν ότι ο Τραμπ θέλει να αποσυρθεί από τη Μέση Ανατολή και να απεξαρτηθεί η αμερικανική εξωτερική πολιτική από το Ισραήλ, σήμερα διαψεύδονται. Με την επίθεση στο Ιράν, απέδειξε ότι όχι μόνο δεν αποχωρεί, αλλά χρησιμοποιεί την περιοχή για επίδειξη παγκόσμιας ισχύος.

«Στον κόσμο δεν υπάρχει στρατός που να μπορεί να κάνει αυτό που κάναμε εμείς απόψε, ούτε να το πλησιάσει», δήλωσε με έπαρση στο τηλεοπτικό του διάγγελμα, καλώντας παράλληλα το Ιράν σε ειρήνη! Μια ειρήνη όμως όχι μέσω διαπραγμάτευσης, αλλά μέσω παράδοσης. Το μήνυμα ήταν σαφές: όποιος χτυπά το Ισραήλ, είναι σαν να χτυπά τις ΗΠΑ. Και η παγκόσμια κοινότητα οφείλει να διαβάσει πίσω από τις γραμμές: Ο Τραμπ δεν πολεμά μόνο κατά του Ιράν· προειδοποιεί και την Κίνα, και τη Ρωσία, και κάθε δύναμη που αμφισβητεί το μονοπώλιο της αμερικανικής ισχύος.

Ο πόλεμος του Τραμπ

Η εποχή που οι πολεμικές επιχειρήσεις συζητούνταν πρώτα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και έπειτα εφαρμόζονταν, έχει παρέλθει. Ο νέος παγκόσμιος κανόνας είναι πως οι επιθέσεις προετοιμάζονται κρυφά και ανακοινώνονται μέσω των social media ή ενός live διαγγέλματος, χωρίς χρόνο αντίδρασης, χωρίς διαβούλευση. Η πληροφορία διαχέεται με ρυθμό viral, όχι διπλωματίας. Το αποτέλεσμα είναι να περιορίζεται κάθε δυνατότητα αποτροπής και να μετατρέπεται η κοινή γνώμη σε απλό θεατή ενός γεωπολιτικού σόου με βομβαρδισμούς και βίντεο από δορυφόρους.

Όλα αυτά σε έναν κόσμο όπου, ακόμα και χωρίς πόλεμο, οι σύγχρονες τεχνολογίες επικοινωνίας χρησιμοποιούνται κυρίως για τη διάδοση μίσους, διχασμού και εκδίκησης. Η δυναμική των social media τα μετατρέπει σε όπλο. Στην Ευρώπη δεν υπάρχει ομοφωνία, ούτε καν συντονισμός. Ζούμε σε έναν αλλόκοτο κόσμο, τον κόσμο των κοινωνικών δικτύων, όπου ο καθένας γράφει ό,τι μπούρδα του κατέβει στο μυαλό, με tweets και posts που δεν στοχεύουν στην κατανόηση ή την ενημέρωση, αλλά στην αλίευση likes και την επιβεβαίωση της προσωπικής αυταπάτης.

Η τιμή του πετρελαίου ανέβηκε μέσα σε λίγες ώρες από τα 75 στα 77 δολάρια το βαρέλι. Κι αν το Ιράν αποφασίσει να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ –από εκεί περνά σχεδόν το 25% της παγκόσμιας πετρελαϊκής ροής– το ράλι τιμών θα είναι ανεξέλεγκτο. Αυτό αφορά κάθε κράτος του πλανήτη που στηρίζεται στις αγορές ενέργειας και εισάγει καύσιμα: από την Ινδία και την Ιαπωνία μέχρι τις ευρωπαϊκές χώρες που ακόμη ψάχνουν εναλλακτικές μετά το εμπάργκο τους κατά της Ρωσίας. Η αμερικανική στρατιωτική επίθεση δεν είναι μόνο πράξη πολέμου, είναι και μηχανισμός ελέγχου της παγκόσμιας οικονομίας.