Δέκα χρόνια στο μικροσκόπιο της ΕΕ οι κινέζικες εισαγωγές στον Πειραιά

Ο πρώτος μεγάλος κύκλος ερευνών έγινε, από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), από την 1η Ιανουαρίου 2015 μέχρι και την 31η Μαΐου 2018 και όπως είχε αποκαλύψει το POLITICO κατέληξε με την έκδοση σύστασης προς τα ελληνικά Τελωνεία για την επιβολή προστίμου της τάξης των 200 εκατομμυρίων ευρώ. Η κατηγορία ήταν ότι οι τελωνειακοί υπάλληλοι δεν ενήργησαν αποτελεσματικά για την αποτροπή ενός δικτύου, που πραγματοποιούσε εισαγωγές στην ΕΕ υποτιμημένων ειδών ρουχισμού και υπόδησης, αποφεύγοντας με διάφορα τεχνάσματα την καταβολή εισαγωγικών δασμών και του ΦΠΑ.

Για τον ίδιο λόγο η OLAF είχε επιβάλει το 2017 στο Ηνωμένο Βασίλειο πρόστιμο 2,7 δισεκατομμύρια €, το οποίο αμφισβήτησε δικαστικά το Λονδίνο μέχρι την οριστική αποχώρηση του κράτους από την ΕΕ. Τα αποτελέσματα της δεύτερης έρευνας έγιναν προ ημερών γνωστά μετά από μια μεγάλη ταυτόχρονη επιχείρηση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας με την κωδική ονομασία «Καλυψώ» στον Πειραιά, στη Μαδρίτη, στο Παρίσι και στη Σόφια.

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας η επιχείρηση στόχευσε σε διάφορα δίκτυα, που ελέγχονται κυρίως από Κινέζους και κατακλύζουν την αγορά της ΕΕ με εμπορεύματα, όπως υφάσματα, υποδήματα, ηλεκτρικά σκούτερ, ηλεκτρικά ποδήλατα κ.α., που εισάγονται από την Κίνα, αποφεύγοντας, με διάφορους τρόπους, να καταβάλλουν τους δασμούς και τον ΦΠΑ. Το συνολικό ύψος της ζημιάς που προκλήθηκε υπολογίζεται περίπου σε 700 εκατομμύρια ευρώ, από τα οποία πάνω από 250 εκατομμύρια € είναι οι τελωνειακοί δασμοί και σχεδόν 460 εκατομμύρια από τον διαφυγόντα ΦΠΑ.

Στη διάρκεια της μεγάλης επιχείρησης πραγματοποιήθηκαν στις τέσσερις πόλεις 101 έρευνες στα γραφεία τελωνειακών μεσιτών, σε εταιρείες που ελέγχονται από τις υπό έρευνα οργανωμένες εγκληματικές ομάδες, στις εγκαταστάσεις των υπόπτων και στα γραφεία φορολογικών συμβούλων και εκπροσώπων, δικηγόρων, λογιστών και εταιρειών μεταφορών. Συνολικά, συνελήφθησαν 11 ύποπτοι, από τους οποίους οι έξι στην Ισπανία και πέντε στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων δύο τελωνειακών υπαλλήλων.

Η έρευνα για τις εισαγωγές

Σύμφωνα με αναλυτική ανακοίνωση του ισπανικού Υπουργείου Εσωτερικών η έρευνα ξεκίνησε το 2023 όταν μια εταιρεία με έδρα στην Αλμερία διαπίστωσε ότι η φορολογική ταυτότητα της είχε κλαπεί και εμφανιζόταν να χρησιμοποιείται σε ενδοκοινοτικές συναλλαγές για αγορές προϊόντων, στις οποίες δεν είχε συμμετάσχει. Κατά την πρόοδο της έρευνας βρέθηκαν περισσότερες από 100 ισπανικές εταιρείες να εμφανίζονται να έχουν κάνει ενδοκοινοτικές συναλλαγές αγοράς προϊόντων, που δεν είχαν κάνει. Αυτό είναι μέρος της πρακτικής, που ακολούθησαν τα δίκτυα για να «χάνονται» τα εμπορεύματα, να μη καταβάλλεται ΦΠΑ και τελικά να διοχετεύονται σε διάφορες κινέζικες αγορές σε ευρωπαϊκές πόλεις.

Από ελληνικής πλευράς δεν υπήρξε αναλυτική ανακοίνωση για την υπόθεση παρότι στην επιχείρηση της 25ης Ιουνίου πήραν μέρος Έλληνες αστυνομικοί. Πάντως, από ενημέρωση που έγινε από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) γνωστοποιήθηκε ότι οι ελληνικές αρχές έμαθαν, τον Ιούλιο του 2024, για την υπόθεση, από πληροφοριακό δελτίο της OLAF. Σε αυτό αναφερόταν πιθανή πανευρωπαϊκή απάτη, που αφορούσε εισαγωγή ηλεκτρικών ποδηλάτων χωρίς την καταβολή συμβατικών δασμών (αντιντάμπινγκ και αντισταθμιστικών) και ΦΠΑ καθώς και διαφυγής δασμών λόγω υποτιμολόγησης. Ακολούθησαν διάφορες συναντήσεις και επιτόπιοι έλεγχοι στον Πειραιά μέχρι να γίνει η τελική επιχείρηση.

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία επισημαίνει στην ανακοίνωσή της την υποστήριξη που έχει από την ΑΑΔΕ για την περαιτέρω αξιολόγηση της έκτασης της ζημίας σε διαφυγόντες τελωνειακούς δασμούς. Πάντως, η αποκάλυψη της υπόθεσης- όπως επισημαίνουν διάφορες πηγές- δεν ήταν «κεραυνός εν αιθρία». Οι έλεγχοι, που είχαν γίνει στα τέλη Δεκεμβρίου του 2024, σε γραφεία εκτελωνιστών, μεταφορικές εταιρείες και θαλάσσιους μεταφορείς, υπεύθυνους για εισαγωγή εμπορευμάτων από την Κίνα στον Πειραιά (με τελικό προορισμό διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ), και με δεδομένες τις προηγούμενες έρευνες, είχαν προκαλέσει πολλές συζητήσεις.

Μάλιστα, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά (ΕΒΕΠ) σε μια ανακοίνωση, που εκδόθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο, με αφορμή τις δηλώσεις του Ντόναλτ Τραμπ για την επιβολή πρόσθετων δασμών σε εισαγόμενα προϊόντα από την ΕΕ, επεσήμαινε ότι «η ελληνική κυβέρνηση δεν πρέπει να επιτρέψει να θεωρηθεί ο Πειραιάς, ως άλλη μια «κερκόπορτα» των κινεζικών εξαγωγών προς την Ευρώπη και τις ΗΠΑ». Το ερώτημα που μένει αναπάντητο είναι πως θα διαμορφωθεί η «επόμενη μέρα»….