Σε πόσους τελικούς Κυπέλλου Πρωταθλητριών έχουν συμμετάσχει οι ομάδες κάθε χώρας

Οι διοργανώσεις στην αγωνιστική περίοδο 2019-20 διεκόπησαν λόγω της πανδημίας του Covid-19 σε μπάσκετ, βόλεϊ και πόλο, αλλά έφτασαν μέχρι το τέλος σε ποδόσφαιρο και χάντμπολ. Στον πίνακα 1 καταγράφονται οι επιδόσεις όλων των χωρών, με βάση τον αριθμό των συμμετοχών των σωματείων τους στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης στα πέντε προαναφερθέντα ομαδικά σπορ. Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, που τώρα δεν υφίστανται, αναφέρονται στο τέλος του πίνακα 1.

Ανάλυση των στοιχείων στον πίνακα 1

Είκοσι επτά (27) υφιστάμενες χώρες έχουν τουλάχιστον μία συμμετοχή σε τελικό Champions League ανδρών, σε κάποιο από τα πέντε ομαδικά αθλήματα. Οι πέντε από τις δέκα πρώτες χώρες στην κατάταξη στον πίνακα 1 είναι μεσογειακές, όπως και στις κατακτήσεις όλων των Κυπέλλων Ευρώπης συνολικά. Η Ιταλία και η Ισπανία είναι μακράν οι κορυφαίες χώρες της Ευρώπης στη σημαντικότερη διασυλλογική διοργάνωση σε επίπεδο ανδρών.

Η Ιταλία, με 122 συμμετοχές στον τελικό του Πρωταθλητριών, είναι με διαφορά πρώτη στη σχετική κατάταξη, ενώ η δεύτερη, Ισπανία, έχει 20 προκρίσεις λιγότερες. Η Γερμανία (με 59) απέχει πολύ από τις δύο πρώτες στην κατάταξη, αλλά προηγείται με διαφορά της τέταρτης Ελλάδας, της οποίας οι σύλλογοι έχουν συμμετάσχει 29 φορές στον τελικό του Champions League.

Η Ισπανία είναι η μόνη χώρα με συμμετοχή στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών και στα πέντε σπορ. Αυτό το είχαν πετύχει και τα σωματεία της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας. Πέραν της Ισπανίας, άλλες 4 από τις υφιστάμενες χώρες (Ελλάδα, Ιταλία, Γερμανία και Γαλλία) έχουν συμμετοχή στον τελικό του Champions League σε τέσσερα αθλήματα. Συμμετοχή σε τελικό Πρωταθλητριών σε τρία σπορ έχουν η Ρουμανία και η Ολλανδία. Οι ρωσικοί σύλλογοι έχουν συμμετάσχει σε τελικό Πρωταθλητριών μόνο σε δύο αθλήματα (μπάσκετ, βόλεϊ).

Η Ισπανία είναι πρώτη στο ποδόσφαιρο (με 31), το μπάσκετ (33) και το χάντμπολ (31), ενώ η Ιταλία προηγείται σε βόλεϊ (39) και πόλο (27). Στο ποδόσφαιρο η Ιταλία (30) υπολείπεται μόλις ενός τελικού της Ισπανίας (η Αγγλία είναι τρίτη με 26 τελικούς), ενώ στο χάντμπολ η Γερμανία (29) έχει συμμετάσχει μόλις σε δύο τελικούς Πρωταθλητριών λιγότερους από την Ισπανία. Η Ελλάδα είναι τρίτη στην Ευρώπη στο μπάσκετ, όπου υπολείπεται οκτώ τελικών της δεύτερης Ιταλίας (26). Το Ισραήλ βρίσκεται στην τέταρτη θέση στην καλαθόσφαιρα (με 15 τελικούς) χάρις σε μία μόνο ομάδα, τη Μακκάμπι Τελ Αβίβ.

Η Ελλάδα έχει παίξει σε 18 τελικούς στο μπάσκετ, έναν λιγότερο από ότι η Γερμανία στο ποδόσφαιρο (19). Επίσης, η Ελλάδα είναι 5η στο βόλεϊ μαζί με τη Γαλλία (από 5 τελικούς έκαστη), και 6η στο πόλο μαζί με τη Σερβία (από 5 τελικούς η κάθε μία). Στο ποδόσφαιρο, η Πορτογαλία (9) έχει συμμετάσχει σε περισσότερους τελικούς Champions League από την Ολλανδία (8). Στο βόλεϊ, δεύτερη στην κατάταξη είναι η Ρουμανία (με 15).

Όλες οι σκανδιναβικές χώρες μαζί έχουν συμμετοχή μόλις σε οκτώ τελικούς Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Η Σουηδία είναι η μόνη σκανδιναβική χώρα, που έχει παίξει σε τελικό σε δύο αθλήματα (ποδόσφαιρο, χάντμπολ). Μέχρι σήμερα, η Ουκρανία, η Αυστρία, η Νορβηγία και η Φινλανδία δεν έχουν καμία ομάδα τους σε τελικό Champions League. Παρότι η πρώην Τσεχοσλοβακία είχε 15 συμμετοχές στον τελικό, η Τσεχία και η Σλοβακία ακόμη δεν έχουν παίξει σε τελικό Πρωταθλητριών. Η Ρουμανία είναι η μόνη χώρα της Ανατολικής Ευρώπης, που έχει συμμετάσχει σε τελικό Champions League στο ποδόσφαιρο και μάλιστα δύο φορές. Αυτό το είχαν πετύχει και οι σύλλογοι της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας (επίσης δύο φορές).

Η Ελλάδα έχει υπερδιπλάσια επίδοση από την Ολλανδία (12 τελικοί) και υπερτριπλάσια από την Τουρκία (8), ενώ προηγείται της Γαλλίας με διαφορά δέκα τελικών (29 έναντι 19), αλλά και της Αγγλίας (26) η οποία είναι τέταρτη στις κατακτήσεις Πρωταθλητριών. Από τις δέκα (10) πρώτες χώρες στον πίνακα 1, εκτός από την Αγγλία που έχει συμμετοχές στον τελικό της μεγαλύτερης διασυλλογικής διοργάνωσης μόνο στο ποδόσφαιρο, άλλες τρεις χώρες (Ρωσία, Κροατία, Ουγγαρία) συμμετείχαν στον τελικό μόνο σε δύο σπορ. Η Γαλλία ενώ είναι πανίσχυρη, ιδίως τα τελευταία χρόνια, σε επίπεδο εθνικών ομάδων, υστερεί σημαντικά σε επίπεδο συλλόγων εάν συνυπολογισθεί το πληθυσμιακό της μέγεθος. Είναι εντυπωσιακό ότι οι ισπανικές και ιταλικές ομάδες συμμετείχαν σε τελικό Champions League 83 και 103 φορές αντίστοιχα περισσότερες από ό,τι τα σωματεία της Γαλλίας.

Προκρίσεις από τους “4” στον τελικό

Η Ελλάδα έχει 49,1% επιτυχία σε προκρίσεις από τους “4” στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών (29/59), ενώ η αντίστοιχη επίδοση της Γαλλίας είναι 31,1% (19/61), της Πολωνίας 40% (16/40), της Ουγγαρίας 40,8% (20/49), της Ρωσίας 42% (21/50), της Γερμανίας 49,1% (59/120), της Ισπανίας 51,2% (102/199), της Κροατίας 52,3% (22/42), της Αγγλίας 54,1% (26/48), της Ρουμανίας 60,5% (23/38), και της Ιταλίας 64,8% (122/188).

Η Γαλλία έχει μακράν τη χειρότερη επίδοση, ενώ η Ελλάδα έχει την ίδια ποσοστιαία επίδοση με τη Γερμανία. Η Ιταλία και η Ρουμανία είναι οι μόνες χώρες που ξεπερνούν το 60%. Η ενιαία Γιουγκοσλαβία είχε ποσοστό επιτυχίας 50% (38/76) από τα ημιτελικά στον τελικό του Πρωταθλητριών, ενώ την καλύτερη ποσοστιαία επίδοση στην ιστορία του Κυπέλλου Πρωταθλητριών εμφανίζει η Σοβιετική Ένωση με 68,5% (48/70).

Ομάδες ξένων χωρών

Η Μακκάμπι Τελ Αβίβ έχει παίξει μόλις σε 4 τελικούς λιγότερους, από ό,τι όλοι οι γαλλικοί σύλλογοι αθροιστικά στα πέντε σπορ (19). Επίσης, χάρις στη Μακκάμπι το Ισραήλ βρίσκεται στη 12η θέση στη σχετική κατάταξη των χωρών, όπως φαίνεται στον πίνακα 1. Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας οφείλει και τις οκτώ συμμετοχές της στον τελικό στην υδατοσφαίριση στη Σπαντάου 04 Βερολίνου.

Η Ρεάλ και η Μπαρτσελόνα έχουν 26 από τις 31 συμμετοχές της Ισπανίας στον τελικό του Πρωταθλητριών στο ποδόσφαιρο, και 29 από τις 33 συμμετοχές της Ισπανίας στον τελικό στο μπάσκετ. Η Ρεάλ έχει προκριθεί στον τελικό του Champions League και στο ποδόσφαιρο και στο μπάσκετ την ίδια χρονιά, 6 φορές. Είχε όμως κενό μη ταυτόχρονης πρόκρισης 50 ετών (1964-2014).

Η Μπάγερν έχει αντιμετωπίσει στον τελικό του Champions League στο ποδόσφαιρο μόνο τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, από τις έξι πρώτες ομάδες (επτά με την Μπάγερν) στην κατάταξη των συνολικών προκρίσεων στους «4» στην πιο σημαντική διασυλλογική διοργάνωση (Ρεάλ 33 φορές, Μπάγερν 21, Μπαρτσελόνα 18, Μίλαν 14, Λίβερπουλ 12, Γιουβέντους 12, Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ 12), παρά το ότι οι επτά παραπάνω σύλλογοι έχουν συμμετάσχει στα ημιτελικά του Πρωταθλητριών συνολικά 122 φορές. Η Ρεάλ και ο Παναθηναϊκός, ενώ έχουν κατακτήσει 11 και 7 φορές αντίστοιχα το Κύπελλο Πρωταθλητριών στο μπάσκετ, συναντήθηκαν μόλις το 2024 στον τελικό, ενώ δεν συναντήθηκαν ποτέ μέχρι σήμερα στα ημιτελικά.

Οι ελληνικοί σύλλογοι

Οι ελληνικές ομάδες προκρίθηκαν για πρώτη φορά στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, στο ποδόσφαιρο το 1971, στο μπάσκετ το 1994, στο βόλεϊ το 1992, και στο πόλο το 2001. Το 2001, η Ελλάδα έγινε η τέταρτη χρονικά χώρα στην ιστορία – μετά την Ιταλία, την Ισπανία, και την πρώην Γιουγκοσλαβία που τότε όμως δεν υφίστατο, αλλά συμμετείχε στις διεθνείς διοργανώσεις ως Σερβία & Μαυροβούνιο (1993-2006) – που προκρίθηκε στον τελικό στα τέσσερα σπορ (ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλεϊ, πόλο). Μέχρι σήμερα καμία άλλη χώρα δεν το έχει πετύχει.

Από τις ελληνικές ομάδες, τις περισσότερες συμμετοχές στον τελικό του Πρωταθλητριών έχει ο Ολυμπιακός με 16, και ακολουθούν ο Παναθηναϊκός με 9, και ο Ηρακλής με 3. Μία συμμετοχή σε τελικό έχει και η ΑΕΚ. Ο Ολυμπιακός είναι ο μόνος ελληνικός σύλλογος που έπαιξε σε τελικό Πρωταθλητριών σε τρία ομαδικά σπορ. O Ηρακλής στο βόλεϊ και ο Ολυμπιακός στο μπάσκετ, όσες φορές προκρίθηκαν σε ευρωπαϊκό τελικό, ήταν όλες στο Κύπελλο Πρωταθλητριών (!).

Στην ιστορία του Κυπέλλου Πρωταθλητριών η καλύτερη σεζόν για την Ελλάδα ήταν η αγωνιστική περίοδος 2001-02, αφού ο Παναθηναϊκός κατέκτησε το χρυσό στο μπάσκετ, ο Ολυμπιακός στο πόλο, ενώ ο Ολυμπιακός ήταν φιναλίστ και στο βόλεϊ.

Ο Παναθηναϊκός έχει συμμετοχή σε 9 τελικούς Champions League, ενώ έχει προκριθεί 17 φορές στα ημιτελικά (ποσοστό επιτυχίας 52,9%). Η Ελλάδα είναι τέταρτη σε τελικούς κυρίως χάρις στον Ολυμπιακό, αλλά και λόγω του Ολυμπιακού πέφτει πολύ ποσοστιαία στις κατακτήσεις Πρωταθλητριών. Ο Ολυμπιακός, ενώ από τους “4” στον τελικό έχει ποσοστό επιτυχίας 57,1% (16/28), έχει χάσει όμως 11 από τους 16 τελικούς, στους οποίους συμμετείχε στην κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση της Ευρώπης, δηλαδή έχει ποσοστό επιτυχίας στους τελικούς μόλις 31,2% (5/16). Η χαμηλή αυτή επίδοση του Ολυμπιακού, στο κορυφαίο βέβαια επίπεδο, είναι ο κύριος λόγος που ρίχνει πολύ την Ελλάδα στην αναλογία τρόπαια Champions League/τελικοί (12/29 = 41,3%).