Κυβερνητικό shutdown στις ΗΠΑ: Τι σημαίνει και ποιοί τομείς επηρεάζονται

Αυτό σημαίνει ότι για πρώτη φορά μετά το 2018-2019, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση πρέπει να αντιμετωπίσει το λεγόμενο shutdown, ελπίζοντας ότι θα καταφέρει να βγει το συντομότερο από αυτό. Οι Ρεπουμπλικανοί επιμένουν ότι οι Δημοκρατικοί πρέπει να συμφωνήσουν σε παράταση της υπάρχουσας χρηματοδότησης για επτά εβδομάδες, ενώ οι Δημοκρατικοί αρνούνται χωρίς μεγάλες πολιτικές παραχωρήσεις.

Ειδικότερα, οι Δημοκρατικοί του Κογκρέσου και ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ συνέχισαν χθες (Τρίτη, 30/09) την αντιπαράθεση σχετικά με τις δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη, τροφοδοτώντας το επικείμενο κίνδυνο κλεισίματος (shutdown) που φαίνεται βέβαιο ότι θα διαταράξει τις εθνικές υπηρεσίες, θα θέσει σε άνεργο ομοσπονδιακούς υπαλλήλους και θα διακόψει τη ροή κρίσιμων δεδομένων σε μια θολή οικονομία. Μία τελική ψηφοφορία για ένα νομοσχέδιο για προσωρινές δαπάνες απέτυχε με 55 ψήφους υπέρ έναντι 45 κατά το βράδυ της Τρίτης, με τους Ρεπουμπλικάνους να μην έχουν τους 60 γερουσιαστές που απαιτούνται για να ξεπεραστεί το Δημοκρατικό μπλοκάρισμα. Η κυβερνητική χρηματοδότηση λήγει τα μεσάνυχτα. Οι εργαζόμενοι σε βασικούς τομείς, όπως τα στρατεύματα, θα εργάζονται άνευ αποδοχών, ενώ οι μη βασικοί ομοσπονδιακοί υπάλληλοι πρόκειται να τεθούν σε προσωρινή άδεια άνευ αποδοχών.

Τι είναι το shutdown

Η διακοπή λειτουργίας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, το λεγόμενο shutdown, συμβαίνει όταν το Κογκρέσο δεν εγκρίνει τη χρηματοδότηση για ορισμένες ή όλες τις υπηρεσίες, οι οποίες δεν μπορούν να δαπανήσουν χρήματα που δεν έχουν εγκριθεί από τους νομοθέτες. Από το 1980 έχουν σημειωθεί 14 shutdowns, με την πιο πρόσφατη να είναι το 2018, διακοπή που διήρκεσε 34 ημέρες. Οι περισσότερες ομοσπονδιακές κυβερνητικές υπηρεσίες χρηματοδοτούνται ετησίως από μια σειρά νομοσχεδίων για την έγκριση πιστώσεων, τα οποία πρέπει να ψηφιστούν από το Κογκρέσο και να υπογραφούν από τον πρόεδρο πριν από την έναρξη του νέου οικονομικού έτους, την 1η Οκτωβρίου.

Αυτά, συχνά ομαδοποιούνται σε ένα μεγάλο νομοθετικό κείμενο, προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία όταν το Κογκρέσο αναγκαστικά πρέπει να ψηφίσει πολλά από αυτά την τελευταία στιγμή. Έως και 750.000 ομοσπονδιακοί υπάλληλοι θα μπορούσαν να τεθούν σε προσωρινή άδεια άνευ αποδοχών, ακόμη και αν ο Τραμπ δεν προχωρήσει σε μόνιμες απολύσεις, εκτίμησε το μη κομματικό Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου.

Τα πρώτα θύματα ενός shutdown είναι οι ομοσπονδιακοί υπάλληλοι. Στην τελευταία μεγάλη διακοπή λειτουργίας, το 2018 – 2019, περίπου 340.000 εργαζόμενοι τέθηκαν σε υποχρεωτική άδεια. Τώρα, οι εκτιμήσεις ανεβάζουν τον αριθμό στις 800.000, με τις αμοιβές τους να «παγώνουν» έως ότου ανοίξει ξανά η κυβέρνηση. Ακόμα και οι εργαζόμενοι που θα συνεχίσουν να δουλεύουν σε κρίσιμες υπηρεσίες – όπως οι στρ ατιωτικοί – δεν θα πληρώνονται κανονικά. Η διοίκηση Τραμπ, μάλιστα, έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο μαζικών απολύσεων, κάτι που η αντιπολίτευση καταγγέλλει ως «εκφοβισμό» με αμφίβολη νομική βάση.

Ορισμένες υπηρεσίες έλαβαν χρηματοδότηση από το «ένα μεγάλο, όμορφο νομοσχέδιο» που ψήφισαν οι Ρεπουμπλικανοί νωρίτερα φέτος, πράγμα που σημαίνει ότι ορισμένα προγράμματα και λειτουργίες σε κάποια υπουργεία θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται σε περίπτωση διακοπής λειτουργίας, κυρίως το Υπουργείο Άμυνας και το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας.

Το Σύνταγμα ορίζει ότι το Υπουργείο Οικονομικών δεν μπορεί να δαπανήσει χρήματα χωρίς να υπάρχει νόμος που να το επιτρέπει. Σύμφωνα με ένα νόμο γνωστό ως Antideficiency Act, οι υπηρεσίες υποχρεούνται να διακόψουν τις δραστηριότητές τους -με ορισμένες εξαιρέσεις- σε περίπτωση που δεν υπάρχει χρηματοδότηση που να έχει εγκριθεί από το Κογκρέσο.

Ο νόμος απαγορεύει επίσης στην κυβέρνηση να αναλάβει οικονομικές υποχρεώσεις χωρίς την έγκριση του Κογκρέσου. Σε περίπτωση κλεισίματος, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση πρέπει να σταματήσει όλες τις μη απαραίτητες λειτουργίες, με εξαίρεση τα προγράμματα που χρηματοδοτούνται με άλλα μέσα, όπως τέλη ή άλλη νομοθεσία. Κάθε υπηρεσία καθορίζει ποια εργασία είναι απαραίτητη και ποια όχι, ενώ τα μέλη του Κογκρέσου λαμβάνουν την ίδια απόφαση και για το προσωπικό τους.

Πηγή: CNN, AFP