Τι προέκυψε από την συνάντηση Χριστοδουλίδη και Έρχιουρμαν
23/11/2025
Ο Έρχιουρμαν δεν είναι Τατάρ, αλλά η Τουρκία παραμένει η ίδια. Αυτό είναι δεδομένο, που δεν αλλάζει, παρά το καλό κλίμα, που υπήρξε στην πρώτη συνάντηση του Προέδρου Χριστοδουλίδη με τον κατοχικό ηγέτη, Τουφάν Έρχιουρμαν, την περασμένη Πέμπτη. Εκείνο, που επίσης, καθίσταται σαφές είναι πως ο ηγέτης του κατοχικού καθεστώτος δεν είναι σε θέση να συζητήσει θέματα, που αφορούν ευθέως την Τουρκία και την παρουσία της στο νησί.
Είναι ακόμη προφανές ότι η Άγκυρα δεν έχει πρόβλημα να γίνονται επαφές, ωστόσο, είναι ξεκάθαρο ότι δεν έχει αλλάξει πολιτική, ούτε και έχει διάθεση να διαφοροποιηθεί από τις πάγιες θέσεις της στο Κυπριακό. Σημειώνεται ότι οι αναφορές από πλευράς της Άγκυρας για δυο κράτη έχουν πυκνώσει την τελευταία περίοδο και φαίνεται να μην ήταν άσχετες με το γεγονός ότι αναμενόταν η συνάντηση Χριστοδουλίδη και Έρχιουρμαν. Και οι τοποθετήσεις αυτές, κυρίως των Ερντογάν και Φιντάν, είχαν πολλαπλούς αποδέκτες. Όσους εν πολλοίς ασχολούνται με το Κυπριακό, περιλαμβανομένου και του Έρχιουρμαν.
Όπως σημειώνουν ενημερωμένες πηγές, το καθεστώς Ερντογάν είναι έτοιμο να συζητήσει ένα μοντέλο συνομοσπονδίας και θα το παρουσιάσει τούτο και ως «υποχώρηση». Μόνιμος, γνωστός στόχος, είναι άλλωστε ο έλεγχος του νησιού.
Τα μέτρα Έρχιουρμαν
Είναι πρόδηλο ότι ο Τουφάν Έρχιουρμαν παρουσιάζοντας, στη διάρκεια της συνάντησης με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, λίστα δέκα μέτρων, απέφυγε επιμελώς να ασχοληθεί με θέματα ουσίας. Κι αυτό γιατί στην Άγκυρα είναι δόγμα και διαχρονική οδηγία, πως αυτά τα ζητήματα δεν μπορούν να τα αγγίζουν οι κατοχικοί ηγέτες. Ούτε ο Έρχιουρμαν ούτε οι προκάτοχοί του. Σε σχέση με τα μέτρα, που έχει παρουσιάσει, αυτά αφορούν τη «συνεργασία δυο οντοτήτων», με στόχο τη διευκόλυνση της καθημερινότητας και τη βελτίωση των σχέσεων «καλής γειτονίας».
Είναι σαφές ότι οι Τουρκοκύπριοι όποια προσέγγιση και να έχουν στο Κυπριακό, δεν εγκαταλείπουν το «κράτος» τους. Αναφορικά με το ζήτημα αυτό, πρέπει να αναφερθεί και η επιμονή της για την πολιτική ισότητα. Η Λευκωσία έχει ξεκαθαρίσει πως αποδέχεται την πολιτική ισότητα, όπως περιγράφεται από τα Ηνωμένα Έθνη. Ωστόσο, αυτό που εννοεί η κατοχική πλευρά είναι η κυριαρχική ισότητα και το ίσο διεθνές καθεστώς. Κι αυτό είναι ξεκάθαρο και διαμηνύεται προς κάθε κατεύθυνση ενώ είναι στις προϋποθέσεις που θέτει τόσο η Άγκυρα όσο και ο κατοχικός ηγέτης, για να προχωρήσει η διαδικασία.
Από τα μέτρα, που έχει παρουσιάσει ο κατοχικός ηγέτης, πέραν από τα γνωστά για τα οδοφράγματα, έχει προτάξει- πρώτο στη λίστα- και το θέμα των μικτών γάμων (Τουρκοκυπρίων και εποίκων). Είναι ένα θέμα, το οποίο ανέδειξε και πριν την παράνομη ψηφοφορία της 19ης Οκτωβρίου, κάνοντας ανοίγματα στους εποίκους και διεκδικώντας τις ψήφους τους. Σημειώνεται πως ο σύζυγος της αδελφής του κ. Έρχιουρμαν είναι έποικος. Επί του θέματος τούτου, η Κυπριακή Δημοκρατία, με βάση κριτήρια που έχει θέσει, παραχώρησε υπηκοότητα της σε 235 περιπτώσεις. Ωστόσο, είναι σαφές πως δεν μπορεί για προφανείς λόγους να ικανοποιήσει το τουρκικό αίτημα.
Η αναφορά για δημιουργία διαύλου επικοινωνίας μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας Ελληνοκυπρίων (σ.σ. εννοούν την Εθνική Φρουρά) και των Τουρκοκυπρίων, «εξαφανίζει» τον κατοχικό στρατό, που είναι κυρίαρχος στα κατεχόμενα. Περαιτέρω, όπως για χρόνια γίνεται, επιχειρείται εξίσωση της Εθνικής Φρουράς με τις Τουρκοκυπριακές Δυνάμεις Ασφαλείας.
Πρέπει να σημειωθεί και η συμπερίληψη στη λίστα και της γνωστής απαίτησης για τερματισμό συλλήψεων και κινήσεων που δημιουργούν αρνητικό κλίμα, παραπέμποντας στις διώξεις σφετεριστών. Θέμα που είχε τεθεί επανειλημμένως και από τον προκάτοχό του, Ερσίν Τατάρ, ακόμη και ενώπιον του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ. Και στην περίπτωση του νυν ηγέτη της κατοχικής δύναμης Έρχιουρμαν, είναι σαφές ότι δεν τίθεται η ουσία, που είναι ο σφετερισμός των ελληνοκυπριακών περιουσιών, αλλά το γεγονός ότι επηρεάζεται η οικονομία των κατεχομένων. Αυτό είναι, σύμφωνα με την τουρκική πλευρά, που «δημιουργεί αρνητικό κλίμα»!
Θέλει Πενταμερή
Στη συνάντηση της περασμένης Πέμπτης, η πρώτη του Προέδρου Χριστοδουλίδη με τον κατοχικό ηγέτη Έρχιουρμαν, το κλίμα ήταν πολύ καλό, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως έχουν γίνει βήματα προς τα εμπρός, πλην του γεγονότος ότι συμφωνήθηκε ότι θα υπάρξει συνέχεια. Κι αυτό είναι θετικό σε σχέση με την ακινησία των προηγούμενων χρόνων.
Το θέμα ήταν και παραμένει η Τουρκία, η οποία προτάσσει αυτή την περίοδο είναι αναβαθμισμένη και το Κυπριακό δεν είναι στις προτεραιότητες. Έχει, ωστόσο, λόγους να διασφαλίσει τα συμφέροντα της στην Κύπρο κι αυτό δεν θα αφήσει να αλλάξει. Η Άγκυρα φαίνεται, πάντως, να δίνει περιθώρια κινήσεων στον Έρχιουρμαν, μέχρι του σημείου που του επιτρέπεται και δεν επηρεάζονται τα συμφέροντά της.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ζήτησε και από την Προσωπική Απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Μαρία Άνχελ Ολγκίν, η οποία έκανε διαδικτυακή παρέμβαση στη συνάντηση, να εργαστεί για την πραγματοποίηση της άτυπης Πενταμερούς Διάσκεψης, που εξήγγειλε ο Αντόνιο Γκουτέρες. Η κ. Ολγκίν ανέλαβε να διερευνήσει το ενδεχόμενο αυτό ενόψει και του ταξιδιού της σε Αθήνα και Άγκυρα, στις αρχές Δεκεμβρίου.





