Ένα βήμα πριν τον εμφύλιο η Βενεζουέλα

Η Βενεζουέλα μοιάζει να βρίσκεται ένα βήμα πριν τον εμφύλιο σπαραγμό. Τόσο φιλοκυβερνητικές όσο και αντικυβερνητικές διαδηλώσεις πραγματοποιούνται στο Καράκας, ενώ σε ακόμα 64 πόλεις της χώρας καταγράφονται μαζικές συγκεντρώσεις και των δύο πλευρών. Παράλληλα με τις συρράξεις που λαμβάνουν χώρα στους δρόμους της Ταχίρα, της Μονάγκας, της Φαλκόν, της Μπαρίνας, της Αμαζόνας, της Αράγουα και δεκάδων άλλων πόλεων, οξύνεται η διπλωματική αντιπαράθεση Ουάσιγκτον-Μόσχας.

Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ μίλησε για «καταστροφική επιρροή» των ΗΠΑ στην Βενεζουέλα κατά την διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας του με τον Αμερικανό ομόλογό του, που έγινε με πρωτοβουλία του δεύτερου. Την ίδια στιγμή, ο Μάικ Πομπέο, σε συνέντευξή του, ξεκαθάρισε ότι η ανάληψη στρατιωτικής δράσης είναι πιθανή. «Αν αυτό απαιτείται, αυτό θα κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες».

Για του λόγου το αληθές, ο ασκών χρέη υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ Πάτρι Σάναχαν, ακύρωσε την προγραμματισμένη περιοδεία του στην Ευρώπη, προκειμένου να παραμείνει στην Ουάσιγκτον και να «συντονίσει καλύτερα το έργο της κυβέρνησης Τραμπ στη Βενεζουέλα αλλά και την ανάπτυξη στρατευμάτων στα σύνορα με το Μεξικό», όπως ανακοίνωσε το Πεντάγωνο.

Σύμφωνα με δηλώσεις ενός υψηλόβαθμου αξιωματούχου του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας, όμως, οι ένοπλες δυνάμεις δεν έχουν λάβει εντολή να προετοιμαστούν για στρατιωτική επέμβαση στη Βενεζουέλα, όπως για παράδειγμα να αναδιατάξουν τις δυνάμεις τους. Στον διπλωματικό πόλεμο με φόντο την Βενεζουέλα μπαίνει και η Κούβα. Ο Αμερικάνος πρόεδρος την απείλησε με «ολοκληρωτικό» εμπάργκο, λόγω της στήριξης που παρέχει στο καθεστώς Μαδούρο.

Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος των ΗΠΑ κατηγόρησε εκ νέου την κυβέρνηση της Κούβας ότι διεξάγει στρατιωτικές επιχειρήσεις για να υποστηρίξει τον πρόεδρο Μαδούρο και απείλησε να γενικεύσει το αμερικανικό εμπάργκο και να επιβάλει επιπλέον κυρώσεις στην Κούβα εάν δεν αποσύρει τις δυνάμεις που –όπως διατείνεται ο Λευκός Οίκος–  έχει αναπτύξει στη Βενεζουέλα.

Ο Μαδούρο κατήγγειλε πραξικόπημα

Ο πρόεδρος Μαδούρο, σε μία προσπάθεια να εδραιώσει την θέση του και να αναπτερώσει το ηθικό των υποστηρικτών του, ανακοίνωσε ότι το πραξικόπημα απέτυχε, προαναγγέλλοντας μάλιστα και διώξεις. Η ομιλία του μεταδόθηκε από την δημόσια ραδιοφωνία και τηλεόραση και διήρκεσε κάτι λιγότερο από μία ώρα. Κατά την διάρκειά της συνεχάρη τις ένοπλες δυνάμεις, διότι κατάφεραν να «αποτύχει η μικρή ομάδα που επιδίωκε να ξεσπάσουν βίαια επεισόδια».

Χθες, μέσω Twitter, εξέφρασε την υποστήριξή του στην εργατική τάξη, με αφορμή τους εορτασμούς της πρωτομαγιάς. Η πρόσβαση των πολιτών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φαίνεται να δυσκολεύει. Έχει ήδη αποκλειστεί το Twitter, το YouTube, το Facebook και το Instagram. Οι πολίτες φοβούνται ότι σύντομα δεν θα έχουν πρόσβαση ούτε στο Διαδίκτυο.

Σφοδρές ήταν πάντως και χθες οι συγκρούσεις  στο Καράκας ανάμεσα σε υποστηρικτές του Χουάν Γκουαϊδό και σε δυνάμεις της Μπολιβαριανής Εθνικής Φρουράς, ενός σώματος που είναι επιφορτισμένο με την τήρηση της τάξης. Οι διαδηλωτές προσπάθησαν να αποκλείσουν αυτοκινητόδρομο που περνά μπροστά από την αεροπορική βάση La Carlota.

“Επιχείρηση Ελευθερία”

Το γραφείο του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα εξέφρασε την εξαιρετικά μεγάλη ανησυχία του για την υπερβολική χρήση βίας κατά διαδηλωτών σε ολόκληρη τη Βενεζουέλα. «Εν όψει των μαζικών διαμαρτυριών που οργανώνονται σήμερα, απευθύνουμε έκκληση προς όλες τις πλευρές να επιδείξουν την μέγιστη αυτοσυγκράτηση και προς τις αρχές να σεβαστούν το δικαίωμα της ειρηνικής συνάθροισης. Επίσης απευθύνουμε προειδοποίηση για την χρήση γλώσσας που υποκινεί την βία», αναφέρεται στην ανακοίνωση που εκδόθηκε στην Γενεύη.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι η  «τελική φάση της Επιχείρησης Ελευθερία», όπως την ονόμασε ο Χουάν Γκουαϊδο στο διαδικτυακό κάλεσμα του, δεν πρόκειται να τελειώσει ούτε σύντομα, ούτε ειρηνικά. Ο στρατός παραμένει πιστός στο καθεστώς Μαδούρο, αλλά εμφανίζεται ρήγματα. Από βίντεο που έχουν κυκλοφορήσει, στρατιώτες με μπλε περιβραχιόνια (δείχνουν ότι έχουν προσχωρήσει στην αντιπολίτευση) συλλαμβάνουν συναδέλφους τους, οι οποίοι είναι πιστοί στην κυβέρνηση.

Προφανώς αυτά είναι μεμονωμένα περιστατικά. Εάν ήταν μαζική η προσχώρηση του στρατού στην αντιπολίτευση, το καθεστώς θα είχε ήδη ανατραπεί. Οι διαδηλώσεις παίζουν αναμφισβήτητα σοβαρό πολιτικό ρόλο στην εν εξελίξει σύγκρουση, αλλά η έκβασή της θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό από τη μάχη για τον έλεγχο του στρατού.