Έτος παγκόσμιας ανασφάλειας το 2020

Στις πρόσφατες αξιολογήσεις του για την οικονομία της ΕΕ και της Ελλάδας, το ΔΝΤ αναθεώρησε τις εκτιμήσεις του επί τα χείρω. Το Ταμείο βλέπει για εφέτος ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας με ρυθμό 2%, ενώ για το έτος 2020 προβλέπει ανάπτυξη 2,2%. Να σημειωθεί πως τον περασμένο Απρίλιο μιλούσε για ανάπτυξη 2,4% το 2019 και 2,2% το 2020. Επίσης για το 2020 η πρόβλεψη είναι για αύξηση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών στο 3,3% του ΑΕΠ. Για το 2024 το ΔΝΤ εκτιμά πως το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδος θα είναι ελλειμματικό κατά 4,5%, δηλαδή προβλέπει επιδείνωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας μας.

Το ερώτημά μου για όλες τις παρόμοιες προβλέψεις διεθνών οργανισμών και ειδικευμένων οίκων είναι, αν σταθμίζουν σοβαρά τις πολιτικές εξελίξεις και τις αναταραχές που προκαλούνται στην παγκόσμια οικονομία από την πρωτοφανή κατάρρευση των εμπορικών κανόνων και του διεθνούς δικαίου, για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Έχει υπολογίσει ποτέ κανείς, τι θα συμβεί στο παγκόσμιο εμπόριο και τι μπορεί ακόμα να κάνει ο Αμερικανός πρόεδρος για να επανεκλεγεί; Υποθέτω πως κανείς δεν θα θέλει να σκέφτεται τι θα συμβεί αν καταφέρει να επανεκλεγεί για ακόμα τέσσερα χρόνια, χωρίς να έχει τον φόβο της επανεκλογής του. Κανείς, όμως, δεν μπορεί να αποκλείσει τι θα αποφασίσει η “μέση Αμερική”.

Για παράδειγμα, πως θα μπορούσε να γίνει εκτίμηση για την πορεία της βρετανικής οικονομίας όταν σύσσωμη η αντιπολίτευση, καθώς και το βόρειο ιρλανδικό DUP που είναι κυβερνητικός εταίρος των Τόρις, θεωρούν τη συμφωνία Τζόνσον-ΕΕ χειρότερη από εκείνη που είχε ανακοινώσει η Τερέζα Μέι και για την οποία υποχρεώθηκε να παραιτηθεί; Ποιος μπορεί να προβλέψει πως θα λειτουργήσει η βρετανική οικονομία στο νέο εμπορικό περιβάλλον, όταν ο φυσικός οικονομικός της χώρος θα επιβαρυνθεί με δασμούς;

Ποιος μπορεί να εκτιμήσει την διάθεση των μεγάλων ξένων αυτοκινητοβιομηχανιών, αν το νέο καθεστώς κριθεί ασύμφορο λόγω πολλαπλών δασμών. Δασμών στην εισαγωγή εξαρτημάτων των παραγόμενων αυτοκινήτων, δασμών και στην εξαγωγή του τελικού προϊόντος; Αλλά και εδώ, στη δική μας χώρα, ποιος μπορεί να ξέρει, όχι για το 2019 που ουσιαστικά εκτελείται ο προϋπολογισμός της προηγούμενης κυβέρνησης, αλλά τι θα συμβεί το 2020 αν οι αυταρχικές μεταρρυθμίσεις μιας δογματικά νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης δημιουργήσουν κοινωνική αναταραχή, όξυνση των ανισοτήτων και περιορισμό της αγοραστικής δύναμης;

Νεοφιλελευθερισμός και όπου βγει

Ποιο πρωταγωνιστικό όραμα μπορεί να στηριχθεί στην δια νόμου, συμπίεση του κόστους εργασίας, ταυτόχρονα με τον ασφυκτικό περιορισμό του συνδικαλισμού; Δηλαδή με τη δημοκρατική δυνατότητα των εργαζομένων να διαβουλεύονται ελεύθερα με τους εργοδότες για τις αμοιβές και τις συνθήκες εργασίας. Στον 21ο αιώνα βρισκόμαστε διάολε. Τι εναλλακτικά σχέδια υπάρχουν αν μειωθεί δραματικά ο εισερχόμενος τουρισμός και οι ελληνικές εξαγωγές, από την ύφεση που πλήττει τις μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες; Ποιο σχέδιο έχει προετοιμαστεί για δυναμική έξοδο της ελληνικής οικονομίας στα Βαλκάνια των 75 εκατομμυρίων κατοίκων;

Το μόνο σχέδιο που φαίνεται να υπάρχει είναι φτηνή εργασία και λιγότεροι φόροι. Ένα κυβερνητικό πρόγραμμα που επέβαλαν οι μεγάλοι χορηγοί της ΝΔ και οι εγχώριες ελίτ δια του ΣΕΒ. Τον “ελεύθερο ανταγωνισμό” δεν θα μπορεί να τον ελέγχει κανείς. Αυτοί αποφασίζουν τι είναι κανονικό και τι όχι. Αυτοί αποφασίζουν και ορίζουν τι φόρους θέλουν να πληρώνουν. Η κυβέρνηση απλώς θα εκτελεί.

Και μέσα στην πρεμούρα να γίνουν αρπαγές ακόμα και από τον τομέα της δημόσιας υγείας, οι μεγαλογιατροί, δια του Πανελληνίου Ιατρικού Συνδέσμου, πρότειναν την μετατροπή της νομικής μορφής των δημόσιων νοσοκομείων από Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου. Δηλαδή, προτείνουν κατάργηση της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης των νοσοκομειακών γιατρών, συγχωνεύεις νοσοκομείων και συμβάσεις με ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες.

Καιρός νεφελώδης το 2020

Κανείς δεν κάνει τον κόπο να υπολογίσει τις θύελλες που έρχονται. Δεν υπολογίζουν τις συνέπειες από την παρατεταμένη κρίση στη Μέση Ανατολή, με τον Τούρκο ηγέτη να σέρνει τον Αμερικανό πρόεδρο και να παραβιάζει την Συνθήκη της Λωζάννης, εισβάλλοντας σε μια ανεξάρτητη χώρα για να καταλάβει εδάφη της. Από έναν ηγέτη αποφασισμένο να εξουδετερώνει δια του επιθετικού εθνικισμού κάθε αντίδραση της αντιπολίτευσης. Από έναν ηγέτη ικανό να μεταφέρει την κρίση και στην κυπριακή ΑΟΖ, ακόμα και στο Αιγαίο.

Με λίγα λόγια, το προσεχές έτος θα είναι εξαιρετικά δύσκολο, καθώς δεν υπάρχουν ασφαλή πολιτικά και οικονομικά δεδομένα. Μια μεσαία χώρα σαν τη δική μας, που μόλις έχει εξέλθει από τα δεσμά των μνημονίων, για να καταφέρει να συνεχίσει με επιτυχία την πορεία προς την κανονικότητα χρειάζεται συναινέσεις. Κοινωνικές, ταξικές και πολιτικές συναινέσεις.

Πλην όμως, τα σχέδια της ΝΔ για κομματική κυριαρχία δεν περιλαμβάνουν τίποτα από όλα αυτά. Μετά από 100 μέρες εξουσίας και έχοντας την βοήθεια μιας ελάσσονος αντιπολίτευσης που εξακολουθεί να συμπεριφέρεται λες και είναι στην εξουσία ακόμα ο ΣΥΡΙΖΑ, αναζητά κόλπα για να κυριαρχήσει. Μέχρι και αλλαγές στην σύνθεση του εκλογικού σώματος μεθόδευσε. Τα συμφέροντα των ελίτ προηγούνται. Οι πολίτες θα ικανοποιούνται παρακολουθώντας τις “καλές” ειδήσεις στην τηλεόραση…