Ιράν: Οι ΗΠΑ φέρουν μέρος της ευθύνης για την τραγωδία με το Boeing 737

Οι ΗΠΑ φέρουν μέρος της ευθύνης για την τραγωδία με το ουκρανικό Μπόινγκ, δήλωσε σήμερα ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ από το Νέο Δελχί, αναφερόμενος στο ουκρανικό επιβατικό αεροσκάφος που καταρρίφθηκε “από λάθος” από το Ιράν την περασμένη Τετάρτη προκαλώντας τον θάνατο των 176 ανθρώπων που επέβαιναν σε αυτό. “Η άγνοια και η αλαζονεία” των ΗΠΑ “πυροδοτεί χάος στην περιοχή”, σημείωσε ο Ζαρίφ κατά τις δηλώσεις που έκανε στη διάρκεια επίσκεψής του στο Νέο Δελχί, όπου μετέχει σε διάσκεψη για την ασφάλεια.

Η καταστροφή αυτή είναι “ένα ασυγχώρητο λάθος” για το οποίο πρέπει να εξασφαλιστεί ότι δεν θα ξανασυμβεί ποτέ, πρόσθεσε, αναφερόμενος στο ουκρανικό αεροσκάφος. Ωστόσο κατηγόρησε την κυβέρνηση Τραμπ ότι κοιτάζει μόνο τα δικά της συμφέροντα στη Μέση Ανατολή. Ο Ζαρίφ έχει υιοθετήσει σκληρότερο ύφος από την υπόλοιπη ιρανική ηγεσία μετά την τραγωδία με το ουκρανικό αεροσκάφος. Το Σάββατο, μετά την παραδοχή από τις ιρανικές ένοπλες δυνάμεις ότι το κατέρριψαν “από λάθος”, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών κατηγόρησε “τον αμερικανικό τυχοδιωκτισμό” στην περιοχή.

Αναφερόμενος παράλληλα στην συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν με τις παγκόσμιες δυνάμεις, ο Ζαρίφ τόνισε ότι “δεν είναι νεκρή” και είναι από τις “καλύτερες συμφωνίες” που θα μπορούσε να οραματιστεί, εκφράζοντας αμφιβολίες για το πόσο θα μπορούσε να διαρκέσει μια νέα “συμφωνία Τραμπ”.

“Οι ΗΠΑ δεν εφάρμοσαν (…) τις δεσμεύσεις τους (από την υπάρχουσα συμφωνία) και τώρα έχουν αποσυρθεί (…) Είχα μια συμφωνία με τις ΗΠΑ και οι ΗΠΑ την έσπασαν. Αν έχω μια συμφωνία Τραμπ, πόσο καιρό θα διαρκέσει;”, υπογράμμισε ο Ζαρίφ. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον κάλεσε χθες, Τρίτη, τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να αντικαταστήσει την πυρηνική συμφωνία του 2015 με μια δική του νέα συμφωνία που θα εξασφαλίζει ότι το Ιράν δεν θα αποκτήσει πυρηνικά όπλα.

Η κυβέρνηση Τραμπ εγκατέλειψε το 2018 την διεθνή αυτή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και έκτοτε έχει επιβάλει εκ νέου κυρώσεις στην Τεχεράνη. Ο Τραμπ σημείωσε σε μήνυμά του στο Twitter ότι συμφωνεί με τον Τζόνσον πως υπάρχει ανάγκη για μια “συμφωνία Τραμπ”. Το Ιράν ενδιαφέρεται για τη διπλωματία, αλλά όχι για να διαπραγματευτεί με τις ΗΠΑ, πρόσθεσε ο Ζαρίφ, σημειώνοντας σε αυτό το πλαίσιο ότι η υπάρχουσα είναι από τις “καλύτερες συμφωνίες” που θα μπορούσε να οραματιστεί.

Χθες, Τρίτη, οι τρεις ευρωπαϊκές δυνάμεις που συνυπογράφουν τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενεργοποίησαν τον μηχανισμό επίλυσης διαφορών που προβλέπεται από το κείμενο για να πείσουν το Ιράν να επιστρέψει στην τήρηση των δεσμεύσεών του που απορρέουν από την συμφωνία, σε μια κίνηση που θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει εντέλει στην επαναφορά των κυρώσεων του ΟΗΕ κατά της Τεχεράνης.

Ο Ζαρίφ δήλωσε σχετικά ότι θα απαντήσει σε επιστολή που απέστειλαν οι τρεις ευρωπαϊκές χώρες και τόνισε ότι το μέλλον της συμφωνίας του 2015, η οποία, όπως δήλωσε, “δεν είναι νεκρή”, εξαρτάται από την Ευρώπη. Το Ιράν άρχισε να υποχωρεί σταδιακά από τις δεσμεύσεις του που απορρέουν από την συμφωνία αυτή μετά την απόσυρση των ΗΠΑ, επιχειρηματολογώντας ότι οι ενέργειες της Ουάσινγκτον αιτιολογούν μια τέτοια κίνηση.

Οι εντάσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Ιράν αυξήθηκαν μετά τον φόνο του ιρανού υποστράτηγου Κασέμ Σουλεϊμανί από τις ΗΠΑ και την πυραυλική επίθεση που εξαπέλυσε σε αντίποινα το Ιράν εναντίον αμερικανικών δυνάμεων στο Ιράκ.

Ο Ζαρίφ δήλωσε σχετικά ότι είχε στείλει μήνυμα στην Ουάσινγκτον μέσω Ελβετών μεσολαβητών τη νύχτα που έγινε η πυραυλική επίθεση, την οποία χαρακτήρισε πράξη αυτοάμυνας σε απάντηση για τον φόνο του Σουλεϊμανί. Ο θάνατος του Ιρανού υποστράτηγου αποτελεί μεγάλο πλήγμα στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους, υπογράμμισε τέλος ο Ζαρίφ. Πολλοί στην περιοχή θεωρούσαν ήρωα τον Σουλεϊμανί για τον ρόλο του στην ήττα της τζιχαντιστικής οργάνωσης.