Καλό το ομόλογο, αλλά κάτι να φτάνει και στον πολίτη

Ξεπέρασε κάθε προσδοκία η ζήτηση για το δεκαπενταετές ομόλογο που εξέδωσε σήμερα ο ΟΔΔΗΧ, για πρώτη φορά στην ιστορία του. Παρά το αρνητικό κλίμα που επικρατεί στις χρηματαγορές και τα χρηματιστήρια, εξαιτίας της αύξησης της επικινδυνότητας σε παγκόσμιο επίπεδο από τον κορονοϊό της Κίνας, οι επενδυτές επιβεβαίωσαν την εμπιστοσύνη τους στην ικανότητα του Ελληνικού Δημοσίου να αποπληρώνει τα χρέη του. Μια εμπιστοσύνη που άρχισε να εκδηλώνεται μετά την ρύθμιση του χρέους, το 2018, και ενισχύεται διαρκώς.

Το βιβλίο προσφορών για το δεκαπενταετές ομόλογο άνοιξε το πρωί και έκλεισε στις 14:00 ώρα Ελλάδος. Το Ελληνικό Δημόσιο ζητούσε 2,5 δισ. ευρώ και οι προσφορές έφτασαν, σύμφωνα με πληροφορίες, στα 18,8 δισ. ευρώ. Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα το επιτόκιο να διαμορφωθεί στο 1,87%, την ώρα που το αρχικό επιτόκιο ήταν κοντά στο 1,97%.

Πέρα πάντως από την διαρκή μείωση του κόστους δανεισμού, η επιτυχής έκδοση του νέου 15ετούς ομολόγου έχει και μία συμβολική διάσταση. Και αυτό γιατί, με την υψηλή ζήτηση που καταγράφηκε, οι επενδυτές έδειξαν ότι αποδέχονται εμπράκτως πως το Ελληνικό Δημόσιο θα είναι σε θέση να εξυπηρετεί τις δανειακές υποχρεώσεις του και μετά το 2032. Μια χρονιά που αποτελεί το απώτατο χρονικό όριο βιωσιμότητας του Ελληνικού Χρέους.

Ψήφος εμπιστοσύνης 

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το ΔΝΤ και ο ESM έχουν δεσμευτεί, από το 2018, να επανεξετάσουν το ζήτημα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους στο τέλος της περιόδου χάριτος των δανείων του EFSF, προκειμένου να προχωρήσουν σε πρόσθετη απαλλαγή, αν κάτι τέτοιο κριθεί αναγκαίο. Αυτή η περίοδος λήγει το 2032, ενώ το ομόλογο που εμπιστεύτηκαν σήμερα οι αγορές το 2035.

Σχολιάζοντας την εξέλιξη, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μίλησε για «ψήφο εμπιστοσύνης» στην ελληνική οικονομία και τη χώρα. Ο ίδιος τόνισε ότι με την συγκεκριμένη έκδοση χτίζεται «μακροπρόθεσμο επενδυτικό προφίλ» και ενισχύεται η βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους ακόμη και «πέραν της περιόδου που εκπνέουν τα μέτρα διευθέτησης που συμφωνήθηκαν με τους δανειστές».

Η έκδοση του 15ετούς ομολόγου αποτελεί αδιαμφισβήτητα άλλη μία απόδειξη της εδραίωσης χαμηλότερου κόστους δανεισμού για την χώρα, κάτι που είχε διαφανεί και στα μηδενικά επιτόκια των έντοκων γραμματίων. Η έκδοση έρχεται βέβαια, μόλις λίγες ημέρες μετά την αναβάθμιση της χώρας από τον οίκο Fitch και την ώρα που η Ιταλία γνωρίζει μια νέα πολιτική αναταραχή, μετά και το εκλογικό αποτέλεσμα στην Καλαβρία. Τα γεγονότα αυτά εκτιμάται ότι επηρέασαν τις εξελίξεις και κατέστησαν ανθεκτικά τα ελληνικά ομόλογα έναντι των επενδυτών. Και αυτό συνέβη, παρά την γενική δυστοκία που έχει προκαλέσει στις αγορές ο κορονοϊός της Κίνας.

Υποσχέσεις για φοροαπαλλαγές

Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι με την δημοπρασία του 15ετούς ομολόγου  εγκαινιάζεται, με επιτυχία, το δανειακό πρόγραμμα του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους για το 2020, ο οποίος έχει ανακοινώσει ότι σκοπεύει να δανειστεί από τις αγορές, μέσα στον χρόνο, από 4 έως 8 δισ. ευρώ.

Ο σχεδιασμός του ΟΔΔΗΧ, όπως έχει ανακοινωθεί, στηρίζεται σε δύο βασικά σενάρια: Το ένα συνδέεται με τη μείωση του αποθέματος των Εντόκων Γραμματίων των 12,6 δισ. ευρώ και την μερική αντικατάσταση τους με πιο μακροπρόθεσμους τίτλους του Ελληνικού Δημοσίου. Το άλλο λαμβάνει υπόψη του πιθανές πρόωρες αποπληρωμές δημόσιου χρέους, κυρίως προς το ΔΝΤ.

Ζητούμενο παραμένει, ωστόσο, τι από όλα αυτά φτάνει στο τέλος στον φορολογούμενο πολίτη. Ο υπουργός Οικονομικών επανέλαβε και χθες, στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, ότι όσο βελτιώνεται η πορεία της οικονομίας θα υπάρχουν άμεσες θετικές επιπτώσεις στη μείωση της φορολογίας. Αναφερόμενος ειδικά στην μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης και του ΕΝΦΙΑ είπε ότι αυτό θα γίνει όταν δημιουργηθεί ο κατάλληλος δημοσιονομικός χώρος. Προσδιόρισε μάλιστα το άνοιγμα της σχετικής συζήτησης προς τον Απρίλιο, καθώς μετά το πρώτο τρίμηνο θα υπάρχει μια πρώτη ασφαλής εκτίμηση για τον φετινό προϋπολογισμό.

Την ίδια ώρα πάντως, η αξιωματική αντιπολίτευση  κατηγορεί την κυβέρνηση ότι δεν επενδύει στην οικονομία και στις υποδομές και επικεντρώνει την κριτική της στη μείωση της βιομηχανικής παραγωγής και στην υποεκτέλεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Προτάσσει επίσης την επανεμφάνιση των απολύσεων και την αύξηση της ανεργίας.