Επιχείρηση ΚΕΦΑΛΕΣ: “Κυνήγι κεφαλών” γκεσταπιτών και SS από τους…

Η επιχείρηση «Κεφαλές» ήταν ένα πραγματικό κυνήγι κεφαλών της πολωνικής αντίστασης κατά Γερμανών εγκληματιών της Gestapo (Geheime Staatspolizei) των SS και άλλων υπηρεσιών στην κατεχόμενη Πολωνία στο διάστημα 1943-44. Η επιχείρηση αποτελούσε την απάντηση των Πολωνών στις γερμανικές θηριωδίες. Καθημερινά στην Πολωνία, στο διάστημα αυτό 400 τουλάχιστον Πολωνοί την ημέρα συλλαμβάνονταν από τους Γερμανούς κατακτητές.

Από τους συλλαμβανόμενους χιλιάδες δολοφονούνταν με συνοπτικές διαδικασίες, όπως οι 37.000 που εκτελέστηκαν στην φυλακή Παβιάκ. Έτσι η κύρια πολωνική αντιστασιακή οργάνωση ΑΚ (Εσωτερικός Στρατός) αποφάσισε να απαντήσει. Στόχοι θα ήταν Γερμανοί των SS, των SA, της Gestapo πράκτορες και διοικητικό προσωπικό. Οι Πολωνοί χτύπησαν τον διοικητή της φυλακής Πάβιακ Φραντς Μπιρλκ και τον σκότωσαν στις 7 Σεπτεμβρίου 1943. Οι Πολωνοί έστησαν ενέδρα στον Μπιρλκ μέρα μεσημέρι σε κεντρικό δρόμο της Βαρσοβίας.

Πέντε άνδρες της ΑΚ οπλισμένοι με υποπολυβόλα Sten και χειροβομβίδες επιτέθηκαν στο Μπιρλκ και στους επτά άνδρες που τον συνόδευαν. Η όλη επιχείρηση κράτησε μόλις 90 δευτερόλεπτα και όλοι οι Γερμανοί σκοτώθηκαν χωρίς πολωνικές απώλειες. Σε αντίποινα οι Γερμανοί εκτέλεσαν 20 Πολωνούς ομήρους.

Στις 24 Σεπτεμβρίου σκότωσαν τον διοικητή του στρατοπέδου συγκέντρωσης Γκεσιόβκα, λοχαγό των SS Κρέτσμαν. Ακολούθησε η εκτέλεση σειράς αξιωματικών των SS σε καίριες θέσεις με σημαντικότερη αυτή του υποστρατήγου των SS Φραντς Κούτσερα, την 1η Φεβρουαρίου 1944. Την εξόντωση του Αυστριακού αυτού δημίου ανέλαβε το Τάγμα «Παρασόλ» της ΑΚ, μια από τις ειδικές μονάδες «Agat» (αντί-Gestapo) της πολωνικής αντίστασης.

Οι Πολωνοί επιχείρησαν να σκοτώσουν τον Κούτσερα στις 28 Ιανουαρίου 1944 αλλά η επιχείρηση ματαιώθηκε διότι ο «στόχος» δεν βγήκε από το σπίτι του εκείνη την ημέρα. Την 1η Φεβρουαρίου όμως όλα πήγαν βάσει του σχεδίου. Ομάδα 12 ανδρών και γυναικών της 1ης Διμοιρίας του Τάγματος «Παρασόλ» υπό τον Μπρόνισλαβ Πιετραζέβιτς, περίμεναν τον δήμιο να βγει από το σπίτι του.

Μια γυναίκα της ομάδας στεκόταν κοντά και παρακολουθούσε. Μόλις ο Κούτσερα βγήκε αυτή έδωσε το σύνθημα πως η επιχείρηση μπορούσε να ξεκινήσει. Ο Κούτσερα εισήλθε στη λιμουζίνα του και κατευθύνθηκε προς το αρχηγείο των SS. Πριν όμως φτάσει ένα αυτοκίνητο του έκλεισε τον δρόμο. Από αυτό κατέβηκαν δύο Πολωνοί και από μικρή απόσταση άδειασαν τους γεμιστήρες των υποπολυβόλων τους στον Κούτσερα και τον οδηγό του. Μάλιστα έβαλλαν και χαριστική βολή κατά του στόχου και άρπαξαν έγγραφα από τον χαρτοφύλακά του.

Οι Γερμανοί φρουροί SS άρχισαν και αυτοί να βάλλουν κατά των δύο Πολωνών. Τα λοιπά μέλη της πολωνικής ομάδας απάντησαν στα πυρά. Αν και τρεις Πολωνοί τραυματίσθηκαν η ομάδα κατάφερε να ξεφύγει. Ωστόσο δύο από τους τραυματίες, μεταξύ τους και ο Πιετραζέβιτς, πέθαναν μερικές ημέρες αργότερα.

Άλλα δύο μέλη της ομάδας καταδιώχθηκαν και σκοτώθηκαν καθώς πήδηξαν από γέφυρα στον ποταμό Βιστούλα επιχειρώντας να ξεφύγουν. Οι Γερμανοί εκτέλεσαν και μέλη της οικογένειας του ενός νεκρού τον οποίο αναγνώρισαν. Οι Γερμανοί δολοφόνησαν 300 Πολωνούς ομήρους σε αντίποινα της εκτέλεσης του Κούτσερα.

Άλλοι Γερμανοί που εξοντώθηκαν ήταν το στέλεχος των SS Ερνστ Βέφελς, διαβόητος δήμιος γυναικών στη φυλακή Παβιάκ, ο πράκτορας της Abwher Άλμπρεχτ Άιτνερ, ο Βίλι Λίμπερτ, υπεύθυνος για την διά της βίας αποστολή Πολωνών ως εργατών σε γερμανικά εργοστάσια ή ο Καρλ Φρεντεντάλ υπεύθυνος για εκτοπίσεις και δολοφονίες Πολωνών και Εβραίων. Οι Πολωνοί είχαν δημιουργήσει κατάλογο με 100 περίπου ονόματα προς εκτέλεση Γερμανών. Παράλληλα συνεχίζονταν και οι κοινές επιθέσεις κατά των κατακτητών. Τουλάχιστον 10 Γερμανοί έχαναν τη ζωή τους ημερησίως, κατά μέσο όρο, μόνο στην περιοχή της Βαρσοβίας.