Άσχημα τα μαντάτα από τα λύματα της Αττικής

Κατακόρυφη αύξηση του ιικού φορτίου στα λύματα της Αττικής δείχνουν τα αποτελέσματα που ανακοίνωσε ο ΕΟΔΥ την Τρίτη 20 Απριλίου, γεγονός που αποδεικνύει πως υπάρχει μεγάλη διασπορά των κρουσμάτων κορονοϊού. Εκείνο που άλλαξε στο διάστημα αυτό ήταν η κινητικότητα στα Σαββατοκύριακα με το πιλοτικό “ελευθέρας” μεταξύ δήμων,  αλλά και η κινητικότητα  από το λιανεμπόριο και από το άνοιγμα των λυκείων.

Συγκεκριμένα, ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε πως το ιικό φορτίο στα λύματα της Αττικής αυξήθηκε κατά 171%. Στον Άγιο Νικόλαο της Κρήτης αυξήθηκε κατά 360%. Μεγάλη αύξηση 120% σημειώνεται και στο Ρέθυμνο. Αντιθέτως, μείωση ιικού φορτίου παρατηρείται στην Πάτρα, Θεσσαλονίκη και Βόλο. Έχει αποδειχθεί από πολλές μελέτες σε διεθνές επίπεδο ότι ο ιός εμφανίζεται στα λύματα 7 έως 10 μέρες πριν από την εμφάνιση συμπτωμάτων και κρουσμάτων στον πληθυσμό. Αποτυπώνει δε τόσο τους ασυμπτωματικούς όσο και τους συμπτωματικούς φορείς στην κοινότητα. Έχουν υπάρξει όμως και επιστημονικές αναφορές από την  Ολλανδία, Ιταλία και Ισπανία όπου η εμφάνιση του ιού στα λύματα παρατηρείται από 21 έως 64 ημέρες προτού εμφανιστούν τα κρούσματα στον πληθυσμό.

Αναλυτικότερα ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα των εργαστηριακών ελέγχων του Εθνικού Δικτύου Επιδημιολογίας Λυμάτων για την επιδημιολογική επιτήρηση του ιού SARS-CoV-2 σε αστικά λύματα. Τα αποτελέσματα αφορούν στην περίοδο από 12 έως 18 Απριλίου 2021. Στον πίνακα παρατίθεται η ποσοστιαία μεταβολή στη μέση εβδομαδιαία συγκέντρωση του ιϊκού φορτίου του SARS-CoV-2 στα αστικά λύματα ανά 100.000 κατοίκους, την εβδομάδα από 12 έως 18 Απριλίου 2021 συγκρινόμενη με την εβδομάδα 5 έως 11 Απριλίου 2021.

Τα δείγματα προέρχονται από την Περιφέρεια Αττικής και τις πόλεις της Θεσσαλονίκης, της Λάρισας, του Βόλου, του Ηρακλείου, των Χανίων, του Ρεθύμνου, του Αγίου Νικολάου Λασιθίου, της Πάτρας, της Ξάνθης και της Αλεξανδρούπολης. Λαμβάνονται από τις εισόδους της κάθε Μονάδας Επεξεργασίας Λυμάτων και αντιστοιχούν στον πληθυσμό που εξυπηρετείται από αυτές.

Πριν και μετά

Την εβδομάδα 12-18 Απριλίου παρατηρήθηκαν σταθεροποιητικές ή οριακές μεταβολές σε σχέση με την εβδομάδα 5-11 Απριλίου 2021 στο ιικό φορτίο του SARS-CoV-2 στα αστικά λύματα των 8 από τις 11 περιοχές που ελέγχονται από το Εθνικό Δίκτυο Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΕΟΔΥ. Μεταβολές της τάξης μέχρι του 30% δεν λαμβάνονται υπ΄ όψιν.

Στην Περιφέρεια Αττικής ενώ στο αμέσως προηγούμενο διάστημα είχε παρατηρηθεί ελαφρά πτωτική τάση, τελικά όχι μόνον αυξήθηκε το ιικό φορτίο, αλλά αυξήθηκε κατακόρυφα κατά 171%. Αυτό δεν σημαίνει και ανάλογη αύξηση των κρουσμάτων στο άμεσο μέλλον. Αλλά  σημαίνει αύξηση με βεβαιότητα έστω και σε πολύ μικρότερο ποσοστό. Ο ΕΟΔΥ δεν αναλύει το γιατί, αλλά εκείνο που άλλαξε σε αυτό το διάστημα ήταν η κινητικότητα καθώς άνοιξε το λιανεμπόριο και τα λύκεια και επιτράπηκαν μετακινήσεις με ΙΧ σε άλλους δήμους τα Σαββατοκύριακα. Η Θεσσαλονίκη είναι σταθεροποιημένη, αλλά σε υψηλά επίπεδα.  Η Λάρισα και ο Βόλος επίσης θεωρούνται σταθεροποιημένες πόλεις ως προς το ιικό φορτίο των λυμάτων τους.

Στο Ρέθυμνο είχε αρχίσει μια αυξητική τάση κατά +70% την περασμένη εβδομάδα και αυτή συνεχίζεται, φθάνοντας την τελευταία εβδομάδα στο +120%. Ενώ το φορτίο της πόλης “πήγαινε καλά” από άποψη λυμάτων, τώρα επανήλθε σε υψηλά επίπεδα. Η μεγαλύτερη αύξηση (+360%) καταγράφεται στον Άγιο Νικόλαο, όπου τις προηγούμενες δύο εβδομάδες αντιθέτως παρατηρήθηκε πτωτική τάση.

Τι είχε γίνει στη Θεσσαλονίκη τον Οκτώβρη

Την εβδομάδα, ανάμεσα στις 12 και 14 Οκτωβρίου, η διεπιστημονική ομάδα ερευνητών του ΑΠΘ υπολόγισε ξαφνικά μια αύξηση των φορέων του κορονοϊού στην πόλη και, συγκεκριμένα, της τάξης του 290% στο ιικό φορτίο των λυμάτων. Η τάση αυτή αποτυπώθηκε μετά από έξι ημέρες στα επιβεβαιωμένα κρούσματα για τη Θεσσαλονίκη που ανακοινώθηκαν από τον ΕΟΔΥ.

Υπενθυμίζεται ότι όλο τον Σεπτέμβριο η συγκέντρωση του γονιδιώματος του SARS-CoV-2 στα αστικά υγρά απόβλητα της Θεσσαλονίκης ήταν οριακά ανιχνεύσιμη από την ομάδα του ΑΠΘ. Μάλιστα, στις 5 Οκτωβρίου η Θεσσαλονίκη κατέγραφε τη θετικότερη επίδοση με μόλις δύο ανακοινωθέντα κρούσματα σε σύνολο 303 πανελλαδικά, ενώ μια εβδομάδα αργότερα στις 12 Οκτωβρίου ανακοινώθηκαν επίσης ελάχιστα κρούσματα, 6 για την ακρίβεια. Στις 21 Οκτωβρίου η αύξηση ήταν της τάξης του 500% στα λύματα σε σύγκριση με μόλις 10 ημέρες πριν. Και ακολούθησε ο μαύρος Νοέμβρης…