Ποια βιταμίνη περιορίζει τη δράση του Covid-19

Με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D συνδέει τη νόσο του κορωνοϊού νέα έρευνα του βρετανικού πανεπιστημίου Anglia Ruskin. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Aging Clinical and Experimental Research και εξετάζει το μέσο όρο συγκέντρωσης της βιταμίνης D σε 20 ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με τα ευρήματα, ο αριθμός των κρουσμάτων αλλά και των θανάτων από Covid-19 είναι αντιστρόφως ανάλογος με τα επίπεδα της D, ιδίως σε ό,τι αφορά το γηραιότερο πληθυσμό.

Σύμφωνα με τον δρα Λι Σμιθ, τον επικεφαλής της έρευνας, «ανακαλύψαμε ότι υπάρχει σημαντική γενική σχέση με το μέσο όρο του επιπέδου βιταμίνης D και του αριθμού κρουσμάτων COVID-19, και ιδιαίτερα των ποσοστών θνησιμότητας της νόσου, κατά κεφαλή, στις 20 ευρωπαϊκές χώρες» που μελετήθηκαν (δεν συμπεριλαμβάνεται η Ελλάδα). «Η βιταμίνη D φαίνεται ότι προστατεύει από τις μολύνσεις του οξέος αναπνευστικού συνδρόμου», ενώ ταυτόχρονα, «οι γηραιότεροι ενήλικες, που είναι η ομάδα με τη μεγαλύτερη έλλειψη στη D, επηρεάζονται περισσότερο από τη νόσο».

Η σχέση μεταξύ της D και της νόσου πηγάζει από το γεγονός ότι η πρώτη ρυθμίζει την ανταπόκριση των λευκών αιμοκυττάρων, εμποδίζοντάς τα να εκκρίνουν υπερβολικά πολλές φλεγμονώδεις κυτοκίνες. Και ένα βασικό πρόβλημα που προκαλεί η νόσος του κορωνοϊού είναι ακριβώς η υπερβολική παρουσία αυτών των κυτοκινών. Τα ευρήματα της έρευνας εξηγούνται από «το ρόλο της βιταμίνης D στην πρόληψη κατά της μόλυνσης με Covid-19 ή, το πιθανότερο, σε μια πιθανή προστασία από τις πιο αρνητικές συνέπειες της μόλυνσης».

Παλαιότερες μελέτες, μάλιστα, είχαν διαπιστώσει ότι το 75% των ανθρώπων σε νοσοκομεία και οίκους ευγηρίας είχαν δραματικά χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D και γι’ αυτό «θεωρούμε ότι θα έπρεπε να γίνουν περαιτέρω μελέτες [πάνω στη βιταμίνη] σε ασθενείς με Covid-19, που παρουσιάζουν διαφορετική ένταση νόσησης», αναφέρει ο Σμιθ.

Ιταλία και Ισπανία στο “κόκκινο”

Ως γνωστόν, η Ιταλία και η Ισπανία ήταν από τις χώρες με αρκετά υψηλά ποσοστά θνησιμότητας από κορωνοϊό. Η έρευνα του Anglia Ruskin δείχνει ότι και στις δύο αυτές χώρες, ο πληθυσμός παρουσιάζει χαμηλότερο μέσο όρο επιπέδων βιταμίνης D από τις περισσότερες βόρειες χώρες.

Αυτό, σε ένα βαθμό, οφείλεται στο ότι οι κάτοικοι της νότιας Ευρώπης, ιδίως οι γηραιότεροι, αποφεύγουν την έκθεση στο δυνατό ήλιο, ενώ το χρώμα του δέρματός τους μειώνει τη φυσική σύνθεση της βιταμίνης. Η έλλειψη βιταμίνης D στον ορό αίματος ορίζεται επιστημονικά σε επίπεδα χαμηλότερα των 30 nmol ανά λίτρο. Στην Ισπανία η συγκέντρωση αυτή κυμαίνεται στα 26 nmol, στην Ιταλία στα 28 nmol και στην Ελβετία στα 23 nmol.

Τα υψηλότερα ποσοστά σε D παρατηρούνται στη βόρεια Ευρώπη, σε μεγάλο βαθμό λόγω της κατανάλωσης μουρουνέλαιου, και συμπληρωμάτων βιταμίνης D, καθώς και των εμπλουτισμένων γαλακτοκομικών, ενώ παράλληλα οι άνθρωποι αποφεύγουν λιγότερο τον ήλιο. Μάλιστα, κατά την αναφορά των ερευνητών, οι σκανδιναβικές χώρες, με συγκεντρώσεις βιταμίνης D περίπου 45 nmol στο λίτρο, είναι μεταξύ αυτών που έχουν το χαμηλότερο αριθμό κρουσμάτων και θανάτων αναλογικά με τον πληθυσμό τους.

Το πρόβλημα της έλλειψης βιταμίνης D παρατηρείται σε όλο τον κόσμο, σε όλες τις ηλικίες. Ωστόσο, η επάρκειά της «φθίνει με την ηλικία, ιδίως πάνω από τα 70 έτη, λόγω μειωμένης έκθεσης στον ήλιο και δερματικής παραγωγής. Είναι χαμηλή στα άτομα που είναι σε ίδρυμα [νοσοκομείο ή γηροκομείο], με το 75% να έχουν δραματική έλλειψη», κάτω των 25 nmol!

Πάντως, ο επικεφαλής τμήματος του νοσοκομείου Queen Elizabeth Hospital, Πέτρ Κρίστιαν Ίλι, που συμμετείχε στην έρευνα, ανέφερε ότι «τα ευρήματά μας φτάνουν ως ένα σημείο, τουλάχιστον λόγω του ότι ο αριθμός κρουσμάτων σε κάθε χώρα επηρεάζεται από το πόσα τεστ διενεργούνται, καθώς και από τα διαφορετικά μέτρα που λαμβάνει κάθε χώρα για να μειώσει την εξάπλωση της μόλυνσης. Τέλος, πρέπει να έχουμε κατά νου ότι συσχέτιση δεν σημαίνει αιτιακή σχέση».