Μα είναι σωστό να βάλει μάσκα το παιδί;

Ενόψει της έναρξης των σχολικών δραστηριοτήτων, ακούγεται τελευταία, συχνά, το ερώτημα «Μα είναι σωστό να βάλει μάσκα το παιδί;». Άραγε εγκυμονεί κινδύνους η μάσκα για την ψυχολογία παιδιού;. Στην τελική «μπορεί ο Spiderman να βοηθήσει το παιδί για τη μάσκα;». Σύμφωνα με την ψυχολόγο-παιδοψυχολόγο κα Αλεξάνδρα Καππάτου «το παιδί δεν πρόκειται να υποστεί ψυχικό τραύμα από τη μάσκα και μπορεί να προσαρμοστεί στη χρήση της χωρίς δυσκολίες, ειδικά αν ο ίδιος ο γονιός δεν είναι αμφιθυμικός στο όλο ζήτημα».

Μιλώντας η κα Αλεξάνδρα Καππάτου στο SLpress.gr για την προοπτική της χρήσης μάσκας στο δημοτικό αναφέρει: «Ξέρουμε ότι το παιδί είναι συχνά πιο ευέλικτο και ευπροσάρμοστο από τους ενήλικες», λέει, επισημαίνοντας όμως την ιδιαίτερη σημασία της στάσης των γονέων ή των μεγαλύτερων αδελφών. Η δική τους αντίδραση θα παίξει καθοριστικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπίσει τη μάσκα το παιδί, αν χρειαστεί να τη φορά στο σχολείο. «Τα μάτια των παιδιών είναι πραγματικά στραμμένα πάνω στους γονείς σε όλα τα ζητήματα, όπως φυσικά και στης μάσκας», τονίζει.

Χρειάζονται εξηγήσεις και όχι επιβολή

«Προτού μιλήσει ο γονιός ή ο εκπαιδευτικός στο παιδί, καλό είναι να διαπιστώσει τι αισθάνεται εκείνο για τη μάσκα. Τι σκέφτεται, για ποιο λόγο πιστεύει ότι τη φορούν οι άλλοι, πώς νιώθει εκείνο. Ανάλογα με την απάντησή του, θα κινηθεί στις εξηγήσεις του και ο γονιός ή ο δάσκαλος. Κάποιες φορές οι γονείς είναι απαισιόδοξοι και πιστεύουν ότι δεν θα καταφέρουν να πείσουν το παιδί. Όμως στη πράξη δεν ισχύει αυτό», λέει η ψυχολόγος.

«Είναι σημαντικό για να πειστεί το παιδί να του δώσουμε τις απαραίτητες εξηγήσεις για ποιους λόγους φοράμε μάσκα, γιατί πλένουμε τα χέρια μας πριν την βάλουμε, με τι τρόπο την αφαιρούμε κ.λπ. Να του εξηγήσουμε απλά και ήρεμα και κατανοητά, ανάλογα με την φάση ανάπτυξής του, ότι έτσι προστατευόμαστε από τον ιό», λέει η ψυχολόγος. «Ακόμα και στο μικρό παιδί 4-6 χρονών, ο γονιός μπορεί να δημιουργήσει στο παιδί την αίσθηση ότι του δίνει πρωτοβουλία. Ας του ζητήσει να ζωγραφίσει μόνο του μια μάσκα ή έναν άνθρωπο που φορά μάσκα ή ακόμη να του δοθεί η ιδέα να φορέσει τη μάσκα στην αγαπημένη του κούκλα. Να βάλει μάσκα και στον μπαμπά ή στη μαμά και στη θεία», συνεχίζει η κα Καππάτου.

Μάσκα και το “ταξίδι” της αναπνοής

«Τα παιδιά θέλουν κάτι πιο χειροπιαστό από μια θεωρητική, αφηρημένη εντολή, ακατανόητη και εξωπραγματική», λέει η κα Καππάτου. «Αν για παράδειγμα τοποθετηθούν μπροστά του στο τραπέζι δύο μικρούς λοφίσκους από ζάχαρη και του ζητηθεί πρώτα να φυσήξει χωρίς μάσκα και μετά με μάσκα, το παιδί θα δει με τα μάτια του τη διαφορά και θα καταλάβει ότι με τη μάσκα αλλάζει κάτι πραγματικά».

Επίσης συνιστά οι γονείς να αφήσουν το παιδί να επιλέξει μάσκα, χρώμα, σχέδιο, ανάλογα με τα γούστα του αλλά και με το ποιος τύπος μάσκας το βολεύει. Μερικά παιδιά θέλουν μάσκες σαν κώνο, που δεν ακουμπούν στο στόμα τους. Άλλα προτιμούν απαλές υφασμάτινες. Άλλα θα τα βοηθήσει ο παραλληλισμός με μάσκες ηρώων σε κόμικς όπως του Spiderman.

«Καλό είναι να μη νιώθει το παιδί ότι η μάσκα κρύβει κάτι κακό. Ο γονιός μπορεί να καλύψει με ένα κομμάτι χαρτί σε σχήμα μάσκας το πρόσωπο του παππού ή της γιαγιάς σε μια φωτογραφία και να ζητήσει από το παιδί να αναγνωρίσει ποιος είναι κάτω από τη μάσκα. Ακόμα και οι ίδιοι οι γονείς, φορώντας τη μάσκα τους, ας παίξουν με το παιδί το παιχνίδι των εκφράσεων και των συναισθημάτων. Το παιδί θα αισθανθεί σιγουριά όταν δει ότι ακόμα και κάτω από τη μάσκα, πάλι αναγνωρίζει τους αγαπημένους του και τα συναισθήματά τους», λέει η κα Καππάτου.

Η μάσκα όντως εμποδίζει την επικοινωνία, γιατί το παιδί δεν μπορεί να δει το χαμόγελο ή άλλα συναισθήματα που εκφράζονται στο πρόσωπο των συμμαθητών του ή του δασκάλου. Όμως στην πράξη τα παιδιά θα μάθουν να διαβάζουν καλύτερα τον τόνο της φωνής των άλλων, τα φρύδια, το βλέμμα και τη γλώσσα του σώματος. Εξάλλου οι δάσκαλοι δεν στηρίζονται μόνον στα λόγια τους και συχνά δείχνουν αυτά που θέλουν σε εικόνες σε βιβλία ή στον πίνακα ή σε πόστερ.

Μάσκα και μιμητισμός

Οι γονείς μπορούν να δείξουν στο παιδί βίντεο ή φωτογραφίες όπου «όλοι φοράνε μάσκες», οπότε το παιδί θα θελήσει να μιμηθεί, ειδικά αν οι φωτογραφίες δείχνουν παιδιά με μάσκες. Πολύ γρήγορα το παιδί θα λέει μάλιστα σε όποιο συμμαθητή ή συμμαθήτρια βγάζει τη μάσκα «γιατί την έβγαλες; Βάλε την γρήγορα!», δηλαδή θα εφαρμόζει τον κανόνα. Θα νιώθει επίσης ότι κάνει κάτι “σαν μεγάλος” και όχι σαν μωρό.

Κάποια παιδιά θα βάλουν τη μάσκα σωστά αμέσως και κάποια θα αντιδράσουν ή απλά θα δυσκολευτούν. Δεν είναι ίδια όλα τα παιδιά σε κανέναν τομέα. Όσο πιο σωστά φοράει τη μάσκα ο γονιός, τόσο πιο σωστά θα τη φοράει και το παιδί. «Ο ρόλος τους σχολείου και των εκπαιδευτικών είναι πολύ σημαντικός γιατί καλούνται ουσιαστικά να μάθουν στα παιδιά να τηρούν τους νέους κανόνες μέσα στη σχολική τάξη αλλά και στο διάλειμμα. Ωστόσο πιθανά να δυσκολευτούν να πείσουν κάποια παιδιά για την χρησιμότητα και την αναγκαιότητα της μάσκας, αν δεν υπάρχει συμμαχία με τους γονείς, αν δηλαδή η στάση των γονιών απέναντι στο θέμα μάσκα είναι αμφιθυμική ή αρνητική, γιατί τότε το μήνυμα δεν είναι ξεκάθαρο», επισημαίνει η κα Καππάτου.

«Σε γενικές γραμμές ωστόσο τα παιδιά προσαρμόζονται. Όπως μαθαίνουν να βάζουν τη ζώνη ασφαλείας στο αυτοκίνητο ή να μην τρέχουν όταν το φανάρι είναι κόκκινο ή να πλένουν τα χέρια μόλις γυρίζουν στο σπίτι, έτσι θα μάθουν και τη χρήση της μάσκας. Όλα αυτά όμως καλό είναι να γίνουν πριν από την πρώτη μέρα στο σχολείο, αν τελικά οι μάσκες καθιερωθούν στο μάθημα, ώστε το παιδί να μη βρεθεί ξαφνικά υποχρεωμένο να φοράει διαρκώς μάσκα χωρίς να έχει ξαναβάλει. Πρέπει δηλαδή να την έχει ήδη συνηθίσει κάπως», καταλήγει η ψυχολόγος.