Η Δύση κάνει πως δεν βλέπει τα εγκλήματα πολέμου της Τουρκίας στη Συρία
27/08/2020
Μπορεί στην Ελλάδα και την Κύπρο το ενδιαφέρον να είναι στραμμένο στην έντονη δραστηριοποίηση της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο, όμως, η Άγκυρα έχει πολλά ανοιχτά μέτωπα στην ευρύτερη περιοχή. Ένα από αυτά, το οποίο δεν τυγχάνει της δέουσας προσοχής από τα δυτικά μέσα, είναι αυτό στη Συρία.
Από το 2016, κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου, η Τουρκία έχει παραβιάσει ευθέως την εθνική κυριαρχία της γειτονικής της χώρας, καταλαμβάνοντας κι ασκώντας τον de facto έλεγχο σε περιοχές εκτάσεως περίπου 9.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων στο βόρειο τμήμα της Συρίας. Το πρόσχημα των στρατιωτικών εισβολών ήταν η διασφάλιση της τουρκικής εδαφικής ακεραιότητας (αν και ουδεμία δύναμη την είχε απειλήσει) και η καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Στην πραγματικότητα, όμως, οι κινήσεις της εδράζονται στον ευρύτερο νεο-οθωμανικό αναθεωρητισμό, στην εν τοις πράγμασι αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λωζάννης και την προσπάθεια αναδιάταξης συνόρων σε ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή, καθώς και στο σχέδιο εξόντωσης του κουρδικού στοιχείου.
Πληθώρα διεθνών οργανισμών, ακόμη και η ερευνητική επιτροπή του ΟΗΕ καταγγέλλουν ότι οι τουρκικές δυνάμεις και οι υποστηριζόμενες και χρηματοδοτούμενες από την Τουρκία ένοπλες ομάδες, που αποτελούνται κατά κύριο λόγο από μέλη του Ισλαμικού Κράτους και της Αλ Κάιντα κaι άλλους εξτρεμιστές, διαπράττουν σωρεία εγκλημάτων πολέμου κι επιδεικνύουν μια «ντροπιαστική περιφρόνηση της ανθρώπινης ζωής», όπως αναφέρεται.
Κατά τους διεξαχθέντες αεροπορικούς βομβαρδισμούς, δεκάδες άμαχοι έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί. Υπάρχουν καταγγελίες και για χρήση λευκού φωσφόρου σε κάποιες επιθέσεις, γεγονός που, επίσης, συνιστά έγκλημα πολέμου. Παρά την εκεχειρία, οι βομβαρδισμοί και οι επιθέσεις συνεχίζονται ακόμη και σήμερα.
Έγκλημα κατά της ανθρωπότητας
Πολλοί κάνουν λόγο για εθνική, θρησκευτική και δημογραφική καταστροφή της Βόρειας Συρίας εξαιτίας της τουρκικής επέμβασης. Από τον Μάρτιο του 2018, οπότε κι εγκαθιδρύθηκε η de facto τουρκική παρουσία στο Αφρίν, ξεκίνησε μια καταφανής προσπάθεια δημογραφικής αλλοίωσης μέσω του μαζικού εκτοπισμού πληθυσμών.
Η εξαναγκαστική μετακίνηση πληθυσμών συνιστά τόσο έγκλημα πολέμου όσο και έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Περίπου 300.000 Κούρδοι εκδιώχθηκαν μέσα σε λίγες ημέρες από την πόλη και μεταφέρθηκαν σε προσφυγικούς καταυλισμούς. Στις οικίες τους εγκαταστάθηκαν τουρκόφιλοι ισλαμιστές, Τουρκμένοι και Άραβες. Το ποσοστό των Κούρδων έχει πλέον συρρικνωθεί από το 90% στο 30%.
Η ίδια τακτική ακολουθείται και στις περιοχές που κατελήφθησαν μετά την εισβολή του Οκτωβρίου του 2019. Κούρδοι, Ασσύριοι, Αρμένιοι και Γιεζίντι απομακρύνονται, αντικαθιστάμενοι από τουρκόφιλους. «Η Τουρκία επιδιώκει να μας σκοτώσει και να ολοκληρώσει τη γενοκτονία εναντίον του λαού μας» αναφέρουν Χριστιανοί αξιωματούχοι.
Αμερικανός αξιωματούχος: Πρόκειται για εθνοκάθαρση
Ο Ερντογάν δηλώνει ότι σκοπεύει να εγκαταστήσει εκεί περίπου 2 εκατομμύρια φίλα προσκείμενους πρόσφυγες από τη Τουρκία. Στόχος του είναι να αποκόψει τους Κούρδους της Συρίας από τους Κούρδους της Τουρκίας ώστε να αποφευχθεί τυχόν μελλοντική συνένωσή τους και δημιουργία ανεξάρτητου κουρδικού κράτους. O πρώην απεσταλμένος των ΗΠΑ στη Συρία, Brett McGurk, τονίζει ότι η Άγκυρα έχει θέσει σε εφαρμογή ένα μεθοδευμένο σχέδιο εθνοκάθαρσης στη Βόρεια Συρία.
Syria, last 24 hours:
- US military returns in force from Iraq to guard oil fields
- Thousands of refugees stream in other direction into northern Iraq
- Erdogan threatens again to “do the cleansing work” in Kurdish areas US forces left to Russia and Assad
- Incoherent Brett McGurk (@brett_mcgurk) October 26, 2019
Ως όπλα δε χρησιμοποιούνται μόνο οι στρατιωτικές επιθέσεις και η εξαναγκαστική μεταφορά πληθυσμών αλλά και ψυχολογικά μέσα. Επενδύοντας στον φόβο που προκαλούν τα εγκλήματα που διενεργούν οι τουρκόφιλες τρομοκρατικές ομάδες και τα οποία τυγχάνουν ευρείας δημοσιότητας, ιδίως μέσω διαδικτύου, ποντάρει στην εκούσια απομάκρυνση μεγάλου ποσοστού των εναπομείναντων αμάχων.
Οι κάτοικοι των κατακτημένων περιοχών καταγγέλλουν ότι τα φαινόμενα βίας και παρενοχλήσεων, που παρατηρούνταν την εποχή της κυριαρχίας του Ισλαμικού Κράτους, μετά την έναρξη τής τουρκικής κατοχής αποτελούν και πάλι καθημερινό φαινόμενο. Ήδη, από τον Αύγουστο του 2018, σε αναφορές διεθνών οργανώσεων γίνεται λόγος για εγκλήματα όπως μαζικές εκτελέσεις αιχμαλώτων με συνοπτικές διαδικασίες, βασανιστήρια, απαγωγές, παράνομες φυλακίσεις, συστηματική βία κατά των γυναικών, εξαναγκαστικοί γάμοι ακόμη και ανηλίκων κοριτσιών, κλοπές και λεηλασίες ιδιοκτησιών.
Η καταδίωξη θρησκευτικών μειονοτήτων μέσω παρενοχλήσεων, απαγωγών και της καταστροφής ιερών χώρων είναι, επίσης, εμφανής. Επιπροσθέτως, πραγματοποιείται ευρεία πολιτισμική αλλοίωση μέσω της πολιτικής τής τουρκοποίησης. Η τουρκική γλώσσα διδάσκεται στα σχολεία, κουρδικές κι αραμαϊκές πινακίδες αντικαθίστανται από τουρκικές, η τουρκική λίρα γίνεται το επίσημο νόμισμα ενώ στα γραφεία των εγκάθετων αξιωματούχων οι τουρκικές σημαίες κατέχουν περίοπτη θέση.
Συλλογική τιμωρία
Ακόμη ένα διαπραττόμενο από την Άγκυρα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας είναι η εργαλειοποίηση βασικών αγαθών, όπως του νερού και της τροφής, και η συνεπαγόμενη συλλογική τιμωρία (collective punishment) του πληθυσμού. Από τον Οκτώβριο του 2019, η Τουρκία διακόπτει ανά διαστήματα την παροχή νερού στις περιοχές που κατοικούν Κούρδοι, Χριστιανοί και Γιεζίντι.
Πιο πρόσφατο παράδειγμα, η εδώ και περίπου 25 ημέρες διακοπή της λειτουργίας του σταθμού υδροδότησης που τροφοδοτεί πάνω από 1 εκ. κατοίκους της επαρχίας αλ Χασάκα εν μέσω καύσωνα και της πανδημίας του κορωνοϊού. Τοπικοί αξιωματούχοι, κόμματα και πολίτες απευθύνουν έκκληση στο Γ.Γ. του ΟΗΕ αλλά προσώρας χωρίς αποτέλεσμα.
Επίσης, μειώνει τη ροή των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη, επιτείνοντας την ανθρωπιστική και οικονομική κρίση και προκαλώντας προβλήματα στην ηλεκτροδότηση. Από την άλλη, τα τουρκόφιλα στρατεύματα αρπάζουν τις χιλιάδων τόνων σοδειές των κατοίκων και τις πωλούν στην Τουρκία, ενώ βάζουν φωτιές σε μεγάλο ποσοστό των εναπομεινασών.
Παρά τη γενική κατακραυγή, όμως, από τους τοπικούς πληθυσμούς και διεθνείς οργανώσεις, η Τουρκία παραμένει ατιμώρητη. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ έχει αποτύχει ακόμη και να εκδώσει ένα κοινό ανακοινωθέν στο οποίο να καταδικάζονται οι τουρκικές ενέργειες. Οι αρχικές εκκλήσεις Κούρδων και Χριστιανών στις ΗΠΑ να μην τους εγκαταλείψουν και να μην επιτρέψουν την τουρκική εισβολή δεν εισακούστηκαν.
Ο Τραμπ δεν ακούει
Μέρος του αμερικανικού πολιτικού συστήματος αντιτάσσεται στην τουρκική προκλητικότητα αλλά ο Αμερικανός πρόεδρος διατηρεί φιλικές σχέσεις με τον Τούρκο ομόλογό του. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, υπογράμμιζε στις αρχές του 2019 ότι οι ΗΠΑ δε θα άφηναν την Άγκυρα να σφάξει τους Κούρδους. Εντέλει, όμως, τα αμερικανικά στρατεύματα αποχώρησαν, δίνοντας ουσιαστικά το πράσινο φως για την έναρξη του δεύτερου μέρους των τουρκικών επιχειρήσεων.
Ο Υπουργός Αμύνης, Μαρκ Έσπερ, έχει δηλώσει ότι η Τουρκία φαίνεται πως έχει διαπράξει εγκλήματα πολέμου στη Συρία για τα οποία την πλήρη ευθύνη φέρει ο πρόεδρος Ερντογάν. Ωστόσο, δεν έχουν δρομολογηθεί οι απαιτούμενες ενέργειες προκειμένου να υπάρξει λογοδοσία. Όσο τεταμένες κι αν είναι οι διμερείς σχέσεις, η Ουάσιγκτον δε θα επιθυμούσε την πλήρη ρήξη με την Άγκυρα, που θεωρεί ως το σημαντικότερο εταίρο της στην περιοχή, και την περαιτέρω ρωσο-τουρκική προσέγγιση.
Η διακομματική επιτροπή για τις θρησκευτικές ελευθερίες κρούει τον κώδωνα κινδύνου, καλώντας την κυβέρνηση να αναλάβει δράση. Ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής σε ανακοίνωσή του τονίζει ότι «οι επιχειρήσεις της Τουρκίας στη Συρία καθιστούν σαφές ότι οι περιφερειακές φιλοδοξίες κι όχι η εσωτερική ασφάλεια καθοδηγούν τις ενέργειές της σήμερα, και δεν μπορεί να της επιτρέπεται να πράττει κατ’ αυτό τον τρόπο ατιμωρητί».
Τουρκικά εγκλήματα πολέμου και ΕΕ
Όσο για την ΕΕ, προκειμένου να μη διαταράξει τις σχέσεις της με την Τουρκία, τηρεί μια ιδιαιτέρως μετριοπαθή στάση κι αδυνατεί να υιοθετήσει μια ενιαία πολιτική. Κάποιες χώρες, με προεξάρχουσα τη Γαλλία, επέβαλαν εμπάργκο όπλων στην Τουρκία.
Ωστόσο, μολονότι το Βερολίνο διατυμπανίζει ότι δε θα εξάγει στρατιωτικό εξοπλισμό που θα χρησιμοποιηθεί σε ενέργειες που αντίκεινται στο Διεθνές Δίκαιο, σύμφωνα με έρευνα που είδε προσφάτως το φως της δημοσιότητας, η λειτουργία και άμεση παραγωγή των τουρκικών drones, που, μεταξύ άλλων, βομβαρδίζουν αμάχους στη Συρία στα πλαίσια μιας παράνομης στρατιωτικής εισβολής, κατέστη δυνατή χάρη στις γερμανικές εξαγωγές και τη μεταφορά της γερμανικής τεχνογνωσίας.
Η όποια στήριξη των θυμάτων τής τουρκικής επεκτατικής πολιτικής περιορίζεται σε ελάχιστες δηλώσεις συμπαράστασης που δε μετουσιώνονται σε κυρώσεις έναντι της Άγκυρας. Στον αντίποδα, το τελευταίο διάστημα το σύνολο των αξιωματούχων των Βρυξελλών επιδεικνύει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στη Λευκορωσία προχωρώντας στην άμεση επιβολή οικονομικών κυρώσεων.
Προφανώς, η εκλογική νοθεία και οι μαζικές διαδηλώσεις των κατοίκων συνεπεία αυτής λογίζονται ως πιο σημαντικές από την εδώ και περίπου δυο χρόνια παράνομη κατοχή εδαφών και αιματοχυσία του συριακού λαού. Βάσει των προαναφερθέντων, συνάγονται δυο συμπεράσματα. Αφενός, ότι η ανυπαρξία ουσιαστικής αντίδρασης από τη Δύση δίνει το θάρρος στην Άγκυρα να συνεχίζει τις έκνομες ενέργειες δημιουργώντας τετελεσμένα.
Αφετέρου, ότι αμφότερες ΗΠΑ και ΕΕ αδυνατούν να υιοθετήσουν μια σκληρή στάση έναντι της Τουρκίας, ακόμη κι αν αυτή διαπράττει εγκλήματα πολέμου, υπό το φόβο διατάραξης των διμερών σχέσεων. Αν δεν αλλάξει κάτι στην πολιτική τους, η ζωή εκατομμυρίων πολιτών στη Συρία θα εξακολουθήσει να βρίσκεται σε κίνδυνο ενώ οι τουρκικές διεκδικήσεις θα διευρύνονται συνεχώς όχι μόνο στη Συρία αλλά σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή και την ανατολική Μεσόγειο.
