Ήρθε η ώρα των κυρώσεων στην Τουρκία – Ή τώρα ή ποτέ

Καμία δικαιολογία δεν υπάρχει πλέον για καθυστέρηση των κυρώσεων στην Τουρκία, όχι μόνο για τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο, αλλά πρωτίστως για τον Μητσοτάκη και τον Αναστασιάδη. Μετά τις νέες προκλητικές ενέργειες του Ερντογάν κατά της Ελλάδας και της Κύπρου, οι οποίες παραβιάζουν κάθε έννοια διεθνούς νομιμότητας, η ΕΕ οφείλει να πει στην Άγκυρα ένα ξεκάθαρο “ως εδώ”. Αν δεν το κάνει, τότε Αθήνα και Λευκωσία πρέπει επίσης να πράξουν αναλόγως.

Η Τουρκία διάλεξε τον δρόμο των κυρώσεων ανέφερε ο πρωθυπουργός μετά την συνάντηση που είχε με τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών. Μια συνάντηση στην οποία ξεκαθάρισε ότι «προφανώς δεν θα προχωρήσουμε σε συζητήσεις» με την Άγκυρα, μετά τη νέα έξοδο του Oruc Reis. Υπενθύμισε επίσης, ότι η επιλογή που δόθηκε στην Τουρκία, στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ήταν ξεκάθαρη:«είτε την ανανέωση των σχέσεων της με την Ευρώπη είτε συνέπειες, αν συνεχίσει την επιθετική συμπεριφορά».

«Δυστυχώς, φαίνεται πως, προς το παρόν, η Τουρκία έχει επιλέξει τον δεύτερο δρόμο», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και επισήμανε ότι στο Κείμενο Συμπερασμάτων, στην παράγραφο 21, αναφέρεται ρητά ότι, αν συνεχιστούν οι μονομερείς ενέργειες, τότε η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία που διαθέτει. «Παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις και θα λάβουμε τις κατάλληλες αποφάσεις το αργότερο ως τον Δεκέμβριο» είπε.

Πιο κοντα οι κυρώσεις στην Τουρκία 

Ο πρωθυπουργός, με το «προς το παρόν», δείχνει όμως να αφήνει, ακόμα και τώρα, ένα περιθώριο, ενώ ο Δεκέμβριος είναι πολύ μακριά και κυρίως μετά τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, στις οποίες, παρά τις δημοσκοπήσεις, τίποτε δεν έχει κριθεί ακόμα. Το “παρακολουθούμε και το αργότερο τον Δεκέμβριο”, δηλαδή στην εκπνοή της γερμανικής προεδρίας, δεν λειτουργεί πιεστικά προς την άλλη πλευρά. Αντιθέτως την αποθρασύνει. Ειδικά όταν, όπως έχει δείξει η μέχρι τώρα πορεία, ο Ερντογάν έχει αβάντες από την Μέρκελ και μπορεί να πατά με επιδέξιο τρόπο πάνω στα αντικρουόμενα συμφέροντα των κρατών μελών της ΕΕ.

Η μετάθεση των «κατάλληλων αποφάσεων» για τον Δεκέμβριο δεν λειτουργεί προς το συμφέρον της Ελλάδας και της Κύπρου, στην οποία ο πρωθυπουργός επίσης αναφέρθηκε αυτή τη φορά, τονίζοντας την κατάφορη παραβίαση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ στο θέμα των Βαρωσίων. Η μετάθεση συμφέρει μόνο την Τουρκία και το Βερολίνο που έχει δείξει, ότι επιθυμεί, με κάθε τρόπο, να αποφύγει την επιβολή κυρώσεων και τη ρήξη με την Άγκυρα. Παραλλήλως όμως, το Βερολίνο, προωθεί τις επιλογές του για τη Λευκορωσία και ήδη άνοιξε και το θέμα των κυρώσεων σε Ρώσους αξιωματούχους για την γνωστή υπόθεση Ναβάλνι.

Οι κυρώσεις στην Τουρκία, οι οποίες σέρνονται μήνες, έπρεπε να επιβληθούν χθες και να αίρονται τμηματικά, κάθε φορά που ο Ερντογάν θα κάνει ένα βήμα προς την αποκλιμάκωση. Αυτή είναι η μόνη γλώσσα που καταλαβαίνει η Άγκυρα. Και την καταλαβαίνει πάντα, όχι μόνο «προς το παρόν». Αυτό κάνουν τα κράτη ή οι συνασπισμοί κρατών που διαθέτουν ισχύ και θέλουν να την επιβάλουν.

Στο πέρασμά του από την Αθήνα και τη Λευκωσία, όχι όμως και από την Άγκυρα, ο Χάικο Μάας επιχείρησε να δείξει που βρίσκεται το Βερολίνο. Μετά την συνάντησή του με τον πρωθυπουργό και τον Νίκο Δένδια δήλωσε, άλλωστε, ότι έκανε το ταξίδι για δείξει «έμπρακτα την αλληλεγγύη και τη στήριξη που έχει η Ελλάδα από όλους εμάς στην ΕΕ και τη Γερμανία». Εξάλλου, ήδη από την προηγούμενη ημέρα, οι δηλώσεις του δεν θύμιζαν την πολιτική ίσων αποστάσεων που κρατούσε η Μέρκελ, όλο το προηγούμενο διάστημα, με το πρόσχημα της διαμεσολάβησης για έναν εποικοδομητικό διάλογο.

Λίγο πριν τη Σύνοδο

Αθήνα και η Λευκωσία έδειξαν προθυμία για διάλογο, κάτι που τονίστηκε από τον Μάας. Όχι όμως και η Άγκυρα, οι τελευταίες προκλήσεις της οποίας δεν απειλούν απλώς την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά προσβάλουν πλέον ευθέως την ΕΕ, το Βερολίνο και την ίδια τη Μέρκελ. Η διάσταση αυτή έχει γίνει αντιληπτή στη Γερμανία και υπήρξαν σχόλια στον γερμανικό Τύπο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα η Handelsblatt που έκανε λόγο για «δουλοπρεπή πολιτική έναντι της Τουρκίας» και η Süddeutsche Zeitung για «έναν απειλητικό εταίρο». Αμφότερες στηρίζουν βεβαίως τη μεσολαβητική προσπάθεια της Μέρκελ.

«Είμαστε ιδιαίτερα ενοχλημένοι από τις άμεσες προκλήσεις της Τουρκίας με τον απόπλου του Όρουτς Ρέις» δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών προσθέτοντας, ότι κατανοεί όχι μόνο την έκπληξη, αλλά και τον θυμό της Αθήνας. Επέμεινε, ωστόσο, ότι «χρειαζόμαστε απευθείας συνομιλίες». Σημείωσε τέλος, ότι τα θέματα αυτά θα απασχολήσουν και το επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, καθώς και ότι το αντικείμενο των συζητήσεών του με τους δύο εταίρους (Ελλάδα και Κύπρο) είναι τα επόμενα βήματα, τα οποία θα πράξουν.

Μητσοτάκης και Αναστασιάδης θα θέσουν τις νέες τουρκικές προκλήσεις στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης, όπου βεβαίως οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα εκφράσουν και πάλι την πλήρη αλληλεγγύη και τη στήριξή τους. Αυτή τη φορά όμως δεν πρέπει να μείνουν μόνο σε αυτό. Μέχρι στιγμής οι Ευρωπαίοι περιορίζονται στο να εκφράζουν τη θλίψη τους και να καλούν την Άγκυρα να μην προβαίνει σε ενέργειες αντίθετες με την αποκλιμάκωση.

Αθήνα και Λευκωσία πρέπει να απαιτήσουν από το Συμβούλιο μια ξεκάθαρη καταδίκη, ανάλογη με αυτή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, τόσο για τα Βαρώσια (ανάκληση της απόφασης και σεβασμό στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας) όσο και για το Oruc Reis (άμεσο τερματισμό της εσκεμμένης πρόκλησης). Πρέπει επίσης να καταστήσουν σαφές ότι δεν υπάρχει άλλο “αν” για την Τουρκία προκειμένου η ΕΕ να δείξει επιτέλους και το “μαστίγιο”. Να απαιτήσουν δηλαδή την άμεση επιβολή κυρώσεων με ό,τι αυτό συνεπαγέται για την Σύνοδο.