Αντάρτικο από τον Μπολσονάρο κατά του εμβολίου – Το παράδοξο της Βραζιλίας

Ο αμφιλεγόμενος λαϊκιστής πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαίρ Μπολσονάρο, συνεχίζει το ιδιότυπο “αντάρτικο” που έχει κηρύξει από την έναρξη της πανδημίας, αντιπολιτευόμενος μέχρι και την ίδια του την κυβέρνηση! Με ανάρτηση του στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook, ο Μπολσονάρο ανακοίνωσε την ακύρωση της παραγγελίας των 46 εκατομμυρίων δόσεων του κινεζικού εμβολίου, που είχε προηγουμένως αποφασίσει το υπουργείο Υγείας.

Σχεδόν έντρομος ο Βραζιλιάνος υπουργός Υγείας έσπευσε να πειθαρχήσει στην απόφαση του Μπολσονάρο, δηλώνοντας πως «παρερμηνεύτηκαν» οι δηλώσεις στην τηλεδιάσκεψη που οργανώθηκε για την παραγγελία του κινέζικου εμβολίου, αναφέροντας πως είχε περιοριστεί σε ένα «πρωτόκολλο προθέσεων» και όχι σε κάποια «συγκεκριμένη δέσμευση» για την προμήθεια του επίμαχου εμβολίου.

Προφανώς ο Εντουάρντο Παζουέλο φοβάται πως θα έχει την τύχη των προκατόχων του, οι οποίοι αποπέμφθηκαν κακήν κακώς από τον Βραζιλιάνο πρόεδρο, όταν επέμεναν στην επιβολή περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας, κάτι που αντιτάσσονταν σθεναρά ο πολιτικός τους προϊστάμενος, προκρίνοντας «την σωτηρία της οικονομίας». Φαίνεται πως μάλλον ο υπουργός Υγείας θα γλιτώσει από την οργή του Μπολσονάρο.

Ο Βραζιλιάνος πρόεδρος ξέσπασε δημοσίως κατά του κυβερνήτη του Σάο Πάολο Ζοάο Ντόρια, έναν προσφιλή “σάκο του μποξ” των ρητορικών επιθέσεων του Μπολσονάρο, καθώς ο αξιωματούχος έχει μετατραπεί σε σθεναρό επικριτή του. Ο Μπολσονάρο στην επίμαχη ανάρτηση του χρησιμοποίησε υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς, αναφερόμενος στο «κινέζικο εμβόλιο του Ζάο Ντόρια», επισημαίνοντας εμφατικά πως «ο βραζιλιανικός λαός δεν θα γίνει πειραματόζωο κανενός».

Το “αντάρτικο” του Μπολσονάρο

Από όταν ξέσπασαν τα πρώτα κρούσματα κορονοϊού στην λατινοαμερικανική χώρα, η Βραζιλία ζει μία σχεδόν σουρεαλιστική κατάσταση, με τον Μπολσονάρο να οργανώνει μαζικές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας κατά των «δολοφόνων της οικονομίας», όπως αποκαλούσε την επιστημονική κοινότητα, τους (δεξιούς) κυβερνήτες του Σάο Πάολο και του Ρίο Ντε Τζανέιρο, ακόμα και τους υπουργούς του, που πρόκριναν μέτρα περιορισμού.

Η στάση του είχε προκαλέσει σωρεία αντιδράσεων, με δημοσιεύματα λατινοαμερικανικών μέσων ενημέρωσης να αναφέρουν τον περασμένο Απρίλιο, πως οι ένοπλες δυνάμεις τον είχαν θέσει σε “πολιτική καραντίνα”, ψαλιδίζοντας τις αρμοδιότητες του. Τελικώς ο Μπολσονάρο (μέχρι στιγμής) μοιάζει να βγαίνει νικητής στο ιδιότυπο “αντάρτικο” που έχει ξεκινήσει κατά του ίδιου του βραζιλιάνικου κράτους. Πρώτη “νίκη” του ήταν η αποπομπή του δημοφιλούς υπουργού Υγείας και αξιοσέβαστου ιατρού Λουίς Ενρίκε Μαντέτα, που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Μάιο.

Ήταν κοινό μυστικό πως ο Μαντέτα, σθεναρός υποστηρικτής των τοπικών lockdown, προαλείφονταν για “δελφίνος” του Μπολσονάρο, καθώς ήταν ο πιο δημοφιλής υπουργός της κυβέρνησης του. Επιπλέον, η αποπομπή του Μαντέτα διέψευσε τα σενάρια του “βελούδινου” πραξικοπήματος που διακινούσαν τα λατινοαμερικανικά μέσα ενημέρωσης, καθώς ο τέως υπουργός φέρονταν ως πρόσωπο της απολύτου εμπιστοσύνης των ενόπλων δυνάμεων της χώρας.

Τα παράδοξο του κορονοϊού

Ίσως το μεγαλύτερο παράδοξο του κορονοϊου, είναι πως όσο αυξάνονται τα κρούσματα και οι θάνατοι, τόσο πολλαπλασιάζονται οι αρνητές του. Η Βραζιλία αποτελεί ίσως το μεγαλύτερο πολιτικό παράδοξο των καιρών της πανδημίας, καθώς τον περασμένο Απρίλιο η δημοτικότητα του Μπολσονάρο είχε σχεδόν καταποντιστεί, όταν τα κρούσματα και οι θάνατοι στην χώρα ήταν σχετικά ελεγχόμενοι.

Στον αντίποδα, οι δημοσκοπήσεις του περασμένου Σεπτεμβρίου έδειξαν σημαντική ενίσχυση της δημοτικότητας του Μπολσονάρο, την ίδια στιγμή που οι θάνατοι είχαν ξεπεράσει τους 120000, με τα κρούσματα να πολλαπλασιάζονται σε αριθμούς ρεκόρ, μέχρι και τις μέρες μας. Αποδείχτηκε πως πολλοί ψηφοφόροι του Μπολσονάρο, ιδίως από τα μικρομεσαία στρώματα, τρέμουν τις οικονομικές συνέπειες των lockdown, περισσότερο από τον ίδιο τον ιό.

Επιπλέον, το γεγονός ότι ο ίδιος ο Μπολσονάρο νόσησε τελικώς από τον ιό το περασμένο καλοκαίρι, δεν αποκλείεται τελικώς να λειτούργησε θετικά για την δημόσια εικόνα του, όπως είχε κερδίσει την λαϊκή συμπάθεια μετά την δολοφονική επίθεση που είχε δεχτεί με μαχαίρι κατά την διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας το 2018. Το σίγουρο είναι πως οι πολιτικές αντοχές που εμφανίζει ο Μπολσονάρο, παρά την ανεύθυνη συμπεριφορά που ο ίδιος επέδειξε σε όλη την διάρκεια της πανδημίας, δείχνουν πως αποτελεί ένα πολιτικό φαινόμενο της λατινοαμερικανικής πολιτικής ζωής, που οι αντίπαλοι του θα κάνουν λάθος αν υποτιμήσουν.