Μόνο πυρηνικό εργοστάσιο θα λύσει το ενεργειακό πρόβλημα της Ελλάδας

Στην Ευρώπη οι αυξήσεις στα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος είναι πλέον σαρωτικές και οι αντιδράσεις των πολιτών μεγάλες. Οι εκτιμήσεις μου είχαν καταγραφεί από πέρυσι με σειρά άρθρων στο SLpress, στα οποία έχουμε εξηγήσει γιατί στις ΗΠΑ είχαμε διακοπές ρεύματος σε μεγάλες Πολιτείες όπως η Καλιφόρνια και το Τέξας, ενώ πρόσφατα αναλύσαμε γιατί συνέβη όλο αυτό το χάος στην Βρετανία.

Η ενεργειακή κρίση είναι πλέον γεγονός στην Γηραιά Ήπειρο και σταδιακά μεταφέρεται και στις ΗΠΑ. Όλες οι κυβερνήσεις είναι σε εγρήγορση και τα κράτη ανησυχούν για το ενδεχόμενο ενός βαρύ χειμώνα που θα επιδεινώσει την κρίση. Μόνο η Γαλλία δεν δείχνει να ανησυχεί στον ίδιο βαθμό. O λόγος είναι απλός. Στον χάρτη βλέπουμε τις περιοχές όπου υπάρχουν στη Γαλλία 56 συνολικά πυρηνικοί αντιδραστήρες που λειτουργούν σήμερα, καθώς και όσοι έχουν κλείσει.

Η Γαλλία είναι πρωταθλήτρια τόσο σε αριθμό αντιδραστήρων όσο και σε ποσοστό παραγωγής ενέργειας από αυτούς. Συνολικά χρειάζεται ετησίως 540 Τεραβατώρες (TWh) ηλεκτρικής ενέργειας. Περίπου 380 TWh παράγονται ετησίως από τα 56 πυρηνικά της εργοστάσια, δηλαδή το 71%. Η κυριότερη εταιρία παραγωγής και διανομής ηλεκτρικού ρεύματος είναι η EDF, η οποία διαχειρίζεται και τους πυρηνικούς αντιδραστήρες. Το 85% της EDF ανήκει στο γαλλικό Δημόσιο, το οποίο αποφασίζει για τις εξαγωγές της χώρας. Μεσοσταθμικά η Γαλλία εξάγει ετησίως 40TWh ηλεκτρικού ρεύματος σε γειτονικές χώρες (π.χ. Βρετανία).

Στο παραπάνω σχεδιάγραμμα, βλέπουμε ότι το ενεργειακό μείγμα της Γαλλίας στηρίζεται σε πολύ μεγάλο ποσοστό στα πυρηνικά της εργοστάσια και μόλις την προηγούμενη δεκαετία μπήκε κι αυτή στη διαδικασία των ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας), καλύπτοντας όμως ένα πολύ μικρό ποσοστό των αναγκών της. Η Βρετανία έχει κι αυτή στο ενεργειακό της μείγμα πυρηνική εργοστάσια αλλά μπορεί να καλύπτει ως και 20% των αναγκών της από τους οκτώ αντιδραστήρες.

Οι παγκόσμιες πιέσεις υπέρ των ΑΠΕ έχουν γίνει αφόρητες και η Βρετανία υπέκυψε, αφού νομοθέτησε ότι ως το 2029, θα κλείσει 7 από τους 8 πυρηνικούς αντιδραστήρες, ενώ αύξησε υπέρμετρα την συμμετοχή των ανεμογεννητριών και κλείνει σταδιακά τις λιγνιτικές μονάδες της ως το 2023. Η Γαλλία δέχτηκε τεράστιες πιέσεις από τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ), αλλά αντέδρασε διαφορετικά. Παρά τις πιέσεις του Τούρκου διευθυντή της ΙΕΑ, δρ. Φατίχ Μπιρόλ, ναι μεν εισήγαγε ΑΠΕ στο μείγμα της, αλλά ανακοίνωσε ότι θα μειώσει την πυρηνική ενέργεια από το 71% που είναι σήμερα στο 50% κι αυτό θα το πράξει σταδιακά ως το 2049.

Τί ανάγκες έχει η Ελλάδα

Σε μια εποχή που τα στρατηγικά αποθέματα των κρατών μειώνονται σε επικίνδυνα επίπεδα λόγω της κρίσης και για να καταλάβει κάποιος την δυναμική της πυρηνικής ενέργειας, θα πάρουμε ως παράδειγμα την Ελλάδα! Η χώρα μας χρειάζεται ετησίως 60.000 Μεγαβατώρες (MWh) ηλεκτρικού ρεύματος.

Με το μείγμα που διαθέτουμε, το κόστος μιας μεγαβατώρας το 2020 στην Ελλάδα ήταν περίπου 100.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το συνολικό ετήσιο κόστος για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα είναι περίπου 6 δισ. Το κόστος παραγωγής μιας μεγαβατώρας από πυρηνικό εργοστάσιο είναι 10.000 ευρώ. Εάν υποθέσουμε ότι η χώρα μας κάλυπτε κατά 100% τις ανάγκες της από πυρηνικά εργοστάσια, το συνολικό ετήσιο κόστος θα ήταν αντί για 6 δισ. μόλις 600 εκατ. ευρώ. Υπογραμμίσω, όμως, ότι είναι λάθος να καλύπτει μια χώρα τις ανάγκες της από μία και μόνο πηγή. Και οι λόγοι είναι πολλοί αλλά δεν θα τους εξετάσουμε εδώ.

Ένα άλλο πλεονέκτημα της πυρηνικής ενέργειας σε σχέση με τις ΑΠΕ, είναι ότι παρέχεται αδιάλειπτα κι έχει μικρές απώλειες! Δεν εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες όπως οι Ανεμογεννήτριες και τα Ηλιακά! Ούτε από την στάθμη των υδάτων! Με αποτέλεσμα, σε περιόδους έντασης της ζήτησης, όπως τα καλοκαίρια και οι βαρύτατοι χειμώνες, να καλύπτει τις αυξημένες ανάγκες.

Επιπρόσθετα, η πυρηνική ενέργεια δεν επηρεάζεται από τις αλματώδεις αυξομειώσεις των τιμών των καυσίμων και συνεπώς παρέχει μια ικανότητα σχεδιασμού για νοικοκυριά και επιχειρήσεις σε μακροχρόνια βάση. Σχετικά με τους ρύπους, σύμφωνα με τους διεθνείς οργανισμούς, η πυρηνική ενέργεια είναι η πιο φιλική στο περιβάλλον από όλες τις υπόλοιπες μορφές ενέργειας και μάλιστα με διαφορά.

Έχει τους μικρότερους δείκτες ατυχημάτων, ακόμα κι αν συμπεριλάβουμε ατυχήματα όπως στη Φουκουσίμα και στο Τσερνομπίλ. Αυτό όμως που κάνει ασυναγώνιστη την πυρηνική ενέργεια είναι η ικανότητά της να παρέχει αδιάλειπτα την μάξιμουμ ισχύ που μπορεί να παράγει στο δίκτυο μιας χώρας ανά πάσα στιγμή. Στο παρακάτω σχεδιάγραμμα βλέπετε τον συντελεστή ικανότητας (capacity factor) κάθε μορφής παραγωγής ενέργειας!

Σύγκριση

Οι σταυροφόροι της κλιματικής αλλαγής αποκρύπτουν τα παραπάνω από τις αναλύσεις τους. Ένα τυπικός πυρηνικός αντιδραστήρας παράγει 1GW ηλεκτρικής ενέργειας. Το οποίο μπορεί να το αποδώσει στο δίκτυο κατά 92,5% έχοντας δηλαδή πάρα πολύ μικρές απώλειες. Στον αντίποδα, ένα ηλιακό πάρκο ισχύος 1GW, ίσα που καταφέρνει να αποδώσει στο δίκτυο, το ¼ της ισχύος του, αφού δεν έχουμε πάντοτε ήλιο και οι απώλειες στην μεταφορά είναι μεγάλες.

Επί της ουσίας, δηλαδή, σε πραγματικούς όρους, αν μια χώρα χρειάζεται μια δεδομένη χρονική στιγμή έξτρα ένα επιπλέον GW ενέργειας, τότε, είτε θα το καλύψει με ένα πυρηνικό αντιδραστήρα είτε με τέσσερα ηλιακά πάρκα ισχύος το καθένα 1GW. Κατά αντιστοιχία, ένα αιολικό πάρκο ισχύος 1GW μπορεί να αποδώσει μόλις το 1/3 ενός πυρηνικού αντιδραστήρα που σημαίνει ότι για να πετύχουμε ισόποση παραγωγή ενέργειας χρειαζόμαστε τρία αιολικά πάρκα ισχύος 1 GW το καθένα για να πετύχουμε την παραγωγή ενός πυρηνικού αντιδραστήρα.

Ο μόνος τομέας που μπορεί να ανταγωνιστεί την πυρηνική ενέργεια είναι αυτός της γεωθερμίας, ο οποίος παρέχει κάλυψη κατά 74.3%. Αλλά δεν έχουν όλες οι περιοχές την ικανότητα να παρέχουν γεωθερμική ενέργεια. Στην Ελλάδα οι περισσότερες βρίσκονται σε νησιά, όπως η Σαντορίνη, η Μήλος, η Λέσβος κ.α. πολύ μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα.

Η πυρηνική ενέργεια και η γεωθερμία, έχουν όμως πολλά οφέλη. Παρέχουν πολύ φτηνό ηλεκτρικό ρεύμα. Απαιτούν πολύ μικρή χρήση γης, σε αντίθεση με τα ηλιακά πάρκα που απαιτούν τεράστιες εκτάσεις. Τα υπολείμματά τους καθώς και τα τμήματα που πρέπει να θαφτούν όταν τελειώσει η ζωή τους, είναι πάρα πολύ μικρότερα σε σχέση με τις άλλες μορφές.

Όσο για την εκπομπή ρύπων είναι απειροελάχιστη, γεγονός που τις καθιστά τις πλέον φιλικές προς το περιβάλλον και φάρμακο για την μείωση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Δυστυχώς, οι σταυροφόροι της κλιματικής αλλαγής δεν συζητούν καν για τις δύο αυτές μορφές ενέργειας, επιμένοντας στις ΑΠΕ, παρότι γνωρίζουν ότι ο τελικός στόχος δεν μπορεί να επιτευχθεί. Ούτε προστασία του περιβάλλοντος έχουμε αλλά πολύ περισσότερο, δεν έχουμε καν την ικανότητα να παρέχουμε αδιάλειπτα ρεύμα στους πολίτες.

Αστικοί μύθοι

Όσο μια χώρα επενδύει σε ΑΠΕ, τόσο ακριβότερο γίνεται το ηλεκτρικό ρεύμα. Καλό θα ήταν λοιπόν, καταρρίπτοντας τους αστικούς μύθους, να δούμε και τον παρακάτω χάρτη, όπου θα διαπιστώσετε ότι υπάρχουν ολόκληροι νομοί στην Ελλάδα, που τα τελευταία 120 χρόνια, δεν έχει σημειωθεί ούτε ένας σεισμός! σε μια τέτοια περιοχή πρέπει να κατασκευαστεί το πυρηνικό εργοστάσιο της Ελλάδας.

Ειδικά για μικρές χώρες όπως η Ελλάδα, είναι ηλίου φαεινότερο ότι αν κλείσουν τελείως τα λιγνιτικά εργοστάσια, το κόστος της κιλοβατώρας στα επόμενα χρόνια μπορεί να αυξηθεί ακόμα και 400%. Είναι ολέθριο σφάλμα η αντικατάσταση των λιγνιτικών με ΑΠΕ γιατί θα οδηγήσει σε ενεργειακό αφανισμό.

Η κυβέρνηση οφείλει να επιλέξει πολιτική, η οποία θα εντάξει στο μείγμα τις υφιστάμενες επενδύσεις σε ΑΠΕ, αλλά θα στοχεύσει στρατηγικά στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας με δύο νέες ενεργειακές πηγές: Πρώτον την ανάπτυξη της γεωθερμίας σε περιοχές όπου η Ελλάδα έχει ενεργειακό μέλλον μιας και έχουμε αρκετές ηφαιστιογενείς περιοχές. Αλλά κυρίως, να αντικαταστήσει τους λιγνίτες, με δύο νέα πυρηνικά εργοστάσια, τα οποία θα εγκατασταθούν στα βόρεια σύνορά μας σε μη σεισμογενείς περιοχές, και θα συνεισφέρουν τα μέγιστα στο δίκτυο.

Τί κάνουν οι γείτονες

Τέτοια φθηνή ενέργεια και μάλιστα αδιάλειπτη, θα μειώσει την εξάρτησή μας από εισαγωγές και θα μειώσει τους κινδύνους διακοπών ηλεκτρικού σε περιόδους αιχμής. Τα νέα πυρηνικά εργοστάσια είναι πολύ πιο ασφαλή, ενώ η πυρηνική τεχνολογία δεν αποτελεί πλέον ατού των μεγάλων. Είναι πλέον προσβάσιμη. Η Βουλγαρία ναι μεν έκλεισε το πανάρχαιο Κοζλοντούι, αλλά κατασκευάζει νέο υπερσύγχρονο εργοστάσιο στα σύνορα με την Ρουμανία, η οποία διαθέτει ήδη δύο πυρηνικά εργοστάσια.

Η Τουρκία, έχει ολοκληρώσει το 75% του πρώτου της εργοστασίου στο Ακουγιού και αρχές του 2023 το θέτει σε λειτουργία ενώ ως το τέλος της δεκαετίας θα έχει αναπτύξει άλλα δύο εργοστάσια. Το οξύμωρο είναι ότι στο παρασκήνιο μικρές χώρες κινούνται για την απόκτηση πυρηνικής ενέργειας. Χώρες όπως η Αλβανία έχουν κάνει ήδη βήματα. Εν κατακλείδι, η πυρηνική ενέργεια είναι ασφαλής, η λιγότερο ρυπογόνα και η φθηνότερη μορφή ενέργειας!

Δυστυχώς στην Ελλάδα, η πολιτική ορθότητα απαγορεύει καν να συζητήσουμε μια τέτοια λύση, η οποία θα παρέχει φθηνό ρεύμα σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά και θα απεξαρτήσει σε μεγάλο βαθμό την χώρα μας από τεράστιες δαπάνες σε μορφές ενέργειας αμφιβόλου ισχύος και κάλυψης. Θεωρώ δεδομένο, ότι στην δεκαετία που διανύουμε θα έχουμε άλλες δύο μικρές ενεργειακές κρίσεις και μία πολύ μεγαλύτερη προς το 2028-29.

Αν δεν θέλουμε να βρεθούμε στην δυσάρεστη θέση να εξαρτόμαστε ενεργειακά από Αλβανία, Σκόπια, Βουλγαρία και Τουρκία, ας βάλουμε στην άκρη το ταμπού και με σοβαρό σχεδιασμό ας απευθυνθούμε σε αυτούς που μπορούν και θέλουν να βοηθήσουν την Ελλάδα. Και οι πλέον ειδικοί, με τους οποίους πλέον έχουμε στρατιωτική συνεργασία, είναι οι Γάλλοι. Καλές οι φρεγάτες κι ακόμα καλύτερα τα Rafale, αλλά μια ενεργειακή συμμαχία με τους Γάλλους, θα μετέτρεπε την χώρα μας σε ισχυρό κράτος, που σε βάθος δεκαετίας θα αποτελούσε πρότυπο ανάπτυξης και ασφάλειας!