Προς 7.000 κρούσματα – Ελπίδες από το χάπι της Merck και την τρίτη δόση

Τα σημερινά κρούσματα σκαρφάλωσαν στα 6.808 και οι θάνατοι έφθασαν τους 42 με τις διασωληνώσεις να είναι πλέον 441 (οι 72 ή ποσοστό 16% πλήρως εμβολιασμένοι). Στην Αττική τα κρούσματα έφθασαν τα 1.475, στη συμπρωτεύουσα τα 1.117 και στη Λάρισα τα 515! Η μισή χώρα έχει πια τριψήφιο αριθμό κρουσμάτων. Αύξηση σημειώθηκε και στις εισαγωγές στα νοσοκομεία, έφθασαν τις 363 το τελευταίο 24ωρο.

Η πολιτεία στηρίζεται στην τρίτη δόση και στο άτυπο lockdown για ανεμβολίαστους, από τους οποίους απαιτεί rapid test για να πάνε οπουδήποτε αλλού, εκτός από σούπερ μάρκετ και φαρμακεία, ενώ και η Εκκλησία ζήτησε πλέον από τους πιστούς να κάνουν τεστ προτού εκκλησιασθούν.

Υπενθυμίζεται ότι όλοι οι εργαζόμενοι υποχρεούνται πλέον να κάνουν δύο rapid test την εβδομάδα, όμως πολλοί ειδικοί θεωρούν ότι τα rapid test χρειάζονται και στους εμβολιασμένους, αφού και εκείνοι νοσούν και μεταδίδουν, ενώ συγχρωτίζονται χωρίς μάσκα σε αμιγείς ή και σε μικτούς χώρους. Ανοιχτή πληγή παραμένουν και τα μέσα μεταφοράς και η πληρότητα σε όλους τους εσωτερικούς χώρους, την οποία αύξησε εν μια νυκτί η κυβέρνηση.

Το μόνο ευχάριστο νέο είναι ότι ίσως εγκριθεί σύντομα ένα προληπτικό χάπι, μια που η Βρετανία σήμερα το ενέκρινε πρώτη στον κόσμο –το χάπι της Merck. Θα χορηγείται σε φορείς το πολύ μέσα σε πέντε μέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων και όχι σε βαριά νοσούντες. Τόσο οι Αμερικανοί όσο και οι Ευρωπαίοι ειδικοί, εξακολουθούν να μελετούν το θέμα, παρότι έχουν γίνει προ-παραγγελίες από την Κομισιόν για την περίπτωση που αυτό λάβει έγκριση.

Τι ισχύει με τα χάπια

Υπενθυμίζεται ότι είναι χάπι παρόμοιο με της Pfizer, με την έννοια ότι και τα δύο χάπια παρεμβαίνουν στον μεταβολισμό του ιού. Το ένα “τρελαίνει” το RNA του ιού κατά τη φάση της αναπαραγωγής του και έτσι την μειώνει κάθετα, ενώ το άλλο (της Pfizer) καταπολεμά τα ένζυμα που είναι απαραίτητα για την αναπαραγωγή του ιού. Άλλες τέσσερις εταιρείες ετοιμάζουν παρόμοια χάπια, αλλά βρίσκονται ακόμα στην πρώτη ή δεύτερη φάση κλινικών δοκιμών, ενώ της Pfizer και της Merck είναι στην τρίτη φάση και δοκιμάζονται σε περίπου 3.000 άτομα το καθένα.

Και τα δύο χάπια έχουν το μειονέκτημα ότι δοκιμάζονται σε άτομα με σχετικά ήπια συμπτώματα και ναι μεν φαίνεται να μειώνουν στο 50% τις πιθανότητες σοβαρής νόσου, αλλά αυτό απομένει να αποδειχθεί και στην πράξη. Μέχρι στιγμής η μόνη θεραπεία που χορηγείται σε πρώιμα στάδια και σε ομάδες υψηλού κινδύνου για βαριά νόσο, είναι η ενδοφλέβια χορήγηση μονοκλωνικών αντισωμάτων, η οποία γίνεται σε κέντρα υγείας στο εξωτερικό (στην Ελλάδα δεν έχει αρχίσει ακόμη η χορήγηση). Για την Ελλάδα αναμένονται στις 11 Νοεμβρίου 2.000 ενέσιμα σκευάσματα, που όμως κανείς δεν ξέρει πού θα πρωτοδοθούν.

Οι ειδικοί παγκοσμίως ελπίζουν σε κάποιο χάπι, γιατί χορηγείται πιο εύκολα και ο κόσμος δεν διστάζει να το λάβει, ενώ πολλοί, ακόμα και σε χώρες που προσφέρουν αφειδώς την πανάκριβη θεραπεία των μονοκλωνικών αντισωμάτων, διστάζουν στο να κάτσουν μια ώρα για την ενδοφλέβια χορήγηση ή και φοβούνται τις τυχόν παρενέργειες. Σημαντικό ρόλο παίζει και ότι οι θεραπείες αυτές απευθύνονται σε άτομα με ήπια συμπτώματα, που πιστεύουν ότι μπορεί και να μη νοσήσουν βαριά κι ας ανήκουν στην ομάδα των ευπαθών.

Όσον αφορά το χάπι της Merck, αν και η εταιρεία διατείνεται ότι το σκεύασμά της δεν παρεμβαίνει στο ανθρώπινο DNA, εντούτοις απαίτησε οι εθελοντές που μετείχαν στις δοκιμές της να μην έχουν ελεύθερη ερωτική επαφή, ώστε να αποκλειστεί τυχόν εγκυμοσύνη. Η εταιρεία όπως ανακοίνωσε, ήθελε να βεβαιωθεί ότι το σκεύασμα δεν επηρεάζει το ανδρικό σπέρμα. Δεν φαίνεται να διαπιστώθηκε ότι το επηρεάζει μέχρι στιγμής.

Το χάπι χορηγείται δυο φορές την ημέρα για ένα πενθήμερο και η δραστική του ουσία λέγεται μολνοπιραβίρη. Το χάπι της Pfizer δεν αναστατώνει το RNA του ιού, αλλά περιέχει ένα ισχυρό αντιικό που έχει κάποιες παρενέργειες. Το αντιικό για την Pfizer είναι απαραίτητο, επειδή καθιστά πιο μακρόβιες και δραστικές τις πρωτεΐνες που μπλοκάρουν τα ένζυμα που χρειάζεται ο ιός.

Αναντικατάστατο το εμβόλιο

Οι ειδικοί ανά τον κόσμο πάντως επιμένουν ότι όλα αυτά τα αντιικά σκευάσματα είναι μεν πολύ χρήσιμα, αλλά μέχρι στιγμής το μοναδικό όπλο είναι ο εμβολιασμός. Στις ΗΠΑ, στο Ισραήλ και πλέον σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης, δρομολογείται ως σωτηρία η τρίτη δόση, χωρίς, ειδικά στο Ισραήλ, να αποκλείεται και τέταρτη.

Παρότι οι εμβολιασμένοι πλήρως έχουν πολύ λίγες πιθανότητες για βαριά νόσο ή θάνατο, εντούτοις ένα μικρό ποσοστό από αυτούς δυστυχώς δεν γλιτώνει ούτε την βαριά νόσηση, ούτε τον θάνατο. Το Ισραήλ με την τρίτη δόση μείωσε τα κρούσματα από 12.000 τον Αύγουστο στα 700 και τους θανάτους από 50-60 ημερησίως, σε 10.

Όμως το ίδιο έχει πετύχει και η Πορτογαλία χωρίς τρίτη δόση, την οποία σημειωτέον άρχισε στους άνω των 65 ετών μόλις πριν από δέκα ημέρες. Η Πορτογαλία όμως κατάφερε να εμβολιάσει πλήρως το 88% του πληθυσμού της και από 300 θανάτους την ημέρα με 15.000 κρούσματα, τους μείωσε στους 10 ημερησίως με 1.100 κρούσματα.

Και “οι χαλαροί”

Στον αντίποδα βλέπει κανείς με απορία το Βέλγιο, που με την πολιτική του έχει θρηνήσει, αναλογικά προς τον πληθυσμό του, τους περισσότερους νεκρούς στην Ευρώπη και συνεχίζει τα ίδια λάθη. Έχει εμβολιάσει μεν το 74% του πληθυσμού του, όμως έχει έναν ιδιαίτερα ετερογενή και μετακινούμενο πληθυσμό. Καταγράφει εδώ και μια εβδομάδα 8.000 κρούσματα την ημέρα και 20 νεκρούς.

Ο βασικός λόγος είναι ότι η βελγική κυβέρνηση “έκοψε” από παντού πριν από ένα μήνα τη μάσκα θεωρώντας την πλέον χρήσιμη μόνο στα νοσοκομεία και στα γηροκομεία. Εκεί οι Φλαμανδοί επιμένουν να δοθεί τρίτη δόση σε όλους άμεσα, αλλά η κυβέρνηση επιμένει ότι ενισχυτική δόση χρειάζεται μόνον στους άνω των 65 ετών. Έχουν γίνει στις Βρυξέλλες τέσσερις συσκέψεις για το ίδιο θέμα…

Αυτό αποδεικνύει ότι ανεξαρτήτως της εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού, όταν τα προληπτικά μέτρα μηδενίζονται, κανένα εμβόλιο δεν θα κάνει θαύματα. Επιπλέον, όπως πλέον η διεθνής επιστημονική κοινότητα γνωρίζει καλά, μετά την παρέλευση εξαμήνου από τον εμβολιασμό, τα αντισώματα είναι σχεδόν αμελητέα, ειδικά στις μεγάλες ηλικίες. Και ναι μεν πολλοί εμβολιασθέντες, με σφριγηλό ανοσοποιητικό, προστατεύονται ακόμα και μετά από 8 ή ίσως και 10 μήνες από βαριά νόσο, αλλά κάποιοι όχι.

Πότε εκπνέει η δεύτερη δόση;

Οι θάνατοι εμβολιασμένων στην υγειονομική περιφέρεια Πειραιά και Νήσων, που προς τιμήν της δίνει καθημερινά πλήρη στοιχεία σε αντίθεση με άλλες περιφέρειες, μειώθηκαν από 27% στο σύνολο των νεκρών τον Οκτώβριο, σε 21% τον Νοέμβριο, αν και είναι βέβαια ακόμη η αρχή του τρέχοντος μηνός. Όμως και στις ΜΕΘ από τα μέσα Οκτωβρίου μειώθηκαν κάπως οι εμβολιασμένοι που χρειάζονται διασωλήνωση.

Πιθανόν να έπαιξε ρόλο η τρίτη δόση που άρχισε για τους ευπαθείς από τα μέσα Σεπτεμβρίου και ήδη την έκαναν 285.000 ανοσοκατεσταλμένα άτομα και περίπου 120.000 πολίτες άνω των 60 ετών που έχουν συμπληρώσει εξάμηνο από τον εμβολιασμό τους. Δεύτερη δόση θα κάνουν και όσοι έκαναν το μονοδοσικό της Τζόνσον, δύο μήνες μετά από τον πρώτο τους εμβολιασμό. Όλοι οι άλλοι (πλην τον ανοσοκατεσταλμένων) θα λάβουν τρίτη δόση με την συμπλήρωση εξαμήνου από την δεύτερη.

«Πρέπει να επιταχυνθεί πάρα πολύ καλά και γρήγορα, η αναμνηστική δόση. Η πλειοψηφία, βέβαια των εμβολιασμένων, γλιτώνουν το θάνατο και το 95% που έρχονται για νοσηλεία το περνούν πολύ εύκολα», σημειώνει ο καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Τζανάκης, «όμως η τρίτη δόση επείγει, γιατί δεν αντέχει το ΕΣΥ».

Από την Κομισιόν εν τω μεταξύ συζητείται να δοθεί παράταση στο πιστοποιητικό εμβολιασμού. Είχε ειπωθεί ότι λήγει την 1η Ιουλίου του 2022 επειδή άρχισε να ισχύει τον Ιούλιο του 2021. Όμως αυτή είναι μια καθαρά γραφειοκρατική εκδοχή που δεν έχει καμία σχέση με το πότε έκανε κάποιος το εμβόλιο και πότε εξαφανίζονται τα αντισώματά του. Ήδη το είχαν κάνει έξι μήνες πριν τον Ιούλιο του 2021 όλοι οι υγειονομικοί αλλά και οι υπερήλικες της Ευρώπης.