Ρίχνει γέφυρες στα Σκόπια η νέα βουλγαρική κυβέρνηση

Οι διαβουλεύσεις Σόφιας-Σκοπίων για να βρεθεί λύση στο βουλγαρικό βέτο για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας με την ΕΕ, αναμένεται να εισέλθουν σε νέα διαδικασία. Ο νέος Βούλγαρος πρωθυπουργός Κίριλ Πετκόφ δήλωσε, ότι «θα προτείνουμε μια νέα διαδικασία για τη Βόρεια Μακεδονία, πολύ γρήγορη, με πολύ σύντομη προθεσμία μόνο έξι μηνών».

Το βουλγαρικό βέτο έχει προκαλέσει πιέσεις από ΗΠΑ και ΕΕ στη Σόφια, ώστε να βρεθεί λύση και να προχωρήσει σε άρση του βέτο. Όμως, δεν είχαν αποτέλεσμα, επειδή η Βουλγαρία παρέμεινε ακυβέρνητη για δέκα μήνες. Ο Πετκόφ ανέφερε ακόμα, στην συνέντευξη που έδωσε στους “Financial Times”, ότι «είμαστε 100% στη σωστή πλευρά των πολιτικών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ», που σημαίνει ότι η χώρα δεν θέλει να προκαλεί προβλήματα στους δύο οργανισμούς.

Η προτεινόμενη νέα διαδικασία που θα ακολουθηθεί στις διαπραγματεύσεις Σόφιας-Σκοπίων, παραπέμπει σε μια αναβάθμισή τους. Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι η βουλγαρική πλευρά είναι διατεθειμένη να υποχωρήσει από τις “κόκκινες γραμμές” της για χάρη των δύο οργανισμών. O Πετκόφ κατέστησε σαφές ότι η Σόφια επιθυμεί ορισμένα ζητήματα να παραμείνουν στο τραπέζι. Όπως, οι δυο πλευρές να δεσμευτούν να καταπολεμήσουν τις πολιτικές μίσους εναντίον της άλλης και η Βόρεια Μακεδονία να αναφέρει την ιστορική της σχέση με τη Βουλγαρία στο Σύνταγμά της.

Προφανώς και θα επιδιωχθεί να βρεθεί μια λύση, ο Πετκόφ δεν το απέκλεισε, δηλώνοντας ότι, «μόλις βάλουμε τα πλεονεκτήματα στο τραπέζι. . . Οι συζητήσεις για συμβιβασμούς είναι πολύ πιο εύκολο να γίνουν». Παράλληλα, ανάφερε ότι «θα χρησιμοποιήσουμε ομάδες εργασίας ώστε να βρούμε λύσεις σε ζητήματα όπως η κοινή οικονομική δραστηριότητα, οι υποδομές, ο πολιτισμός και η ιστορία». Η εξάμηνη προθεσμία μπορεί να θεωρηθεί και σαν προειδοποίηση προς τα Σκόπια, καθώς ενδέχεται μετά τη λήξη της να “παγώσει” το θέμα, εάν δεν έχει βρεθεί λύση.

Οι κόκκινες γραμμές

Ωστόσο, η πρόταση Πετκόφ για την «πολύ γρήγορη διαδικασία» στις διαπραγματεύσεις δεν φαίνεται να έχει τη σύμφωνη γνώμη του προέδρου της χώρας Ρούμεν Ράντεφ, ο οποίος θα εκπροσωπήσει τη Βουλγαρία στη αυριανή Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ. Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, ο Ράντεφ δεν σκοπεύει να κάνει καμία υποχώρησει πριν τα Σκόπια κατονοήσουν πλήρως τις ανησυχίες της Σόφιας.

Ο πρόεδρος πιάστηκε απροετοίμαστος στις προτάσεις Πετκόφ αν και οι δυο τους είχαν στενές σχέσεις στη διάρκεια της πολιτικής κρίσης. Ο Ράντεφ δεν επιθυμεί να έχει περιορισμένο χρονοδιάγραμμα για να λυθεί το ζήτημα του βέτο. Ο πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας Στέβο Πενταρόφσκι, από την πλευρά του δήλωσε πως αποδέχεται την προσέγγιση του Πετκόφ σύμφωνα με την οποία η ιστορία δεν θα πρέπει να είναι ο μοναδικός δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών.

Ωστόσο, η επίλυση των διαφορών Βουλγαρίας-Βορείας Μακεδονίας που έχουν προκύψει για ιστορικούς εθνοτικούς και γλωσσικούς λόγους, απαιτεί ευαίσθητους χειρισμούς. Η Σόφια έχει θέσει “κόκκινες γραμμές” και το ίδιο και τα Σκόπια. Η νέα προσέγγιση της βουλγαρικής πλευράς μπορεί να ερμηνευτεί και σαν κίνηση απογαλακτισμού από την εξωτερική πολιτική του Μπόικου Μπορίσοφ. Η νέα πρόσεγγιση στις διαπραγματεύσεις δημιουργεί προσδοκίες επίλυσης, κυρίως από τα Σκόπια, αλλά αυτό θα αποδειχτεί στην πορεία.