Πρόκριμα για την Ευρώπη οι εκλογές στην Βαυαρία

Κρίσιμη για το μέλλον του κυβερνητικού συνασπισμού στην Γερμανία, αλλά και καθοριστική για την Ευρώπη, στον δρόμο προς τις Ευρωεκλογές, είναι η σημερινή εκλογική αναμέτρηση στην Βαυαρία. Τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση και οι Χριστιανοκοινωνιστές κυβερνητικοί σύμμαχοι της Μέρκελ φέρονται να χάνουν την απόλυτη πλειοψηφία για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Οι δημοσκοπήσεις, δύο εβδομάδες τώρα, προκαταλαμβάνουν μια οδυνηρή ήττα για το βαυαρικό «αδελφάκι» του κόμματος της Μέρκελ, την Χριστιανοκοινωνική Ένωση (CSU), για την οποία εδώ και περισσότερο από μισόν αιώνα οι τοπικές εκλογές ήταν ένας ωραίος κυριακάτικος περίπατος.

Αυτή, ωστόσο, η μέχρι τώρα αδιάφορη διαδικασία έχει μετατραπεί σε θρίλερ, που ήδη έχει δρομολογήσει διεργασίες στους κόλπους των Χριστιανοκοινωνιστών. Παραλλήλως όμως δίνει το στίγμα για τις εξελίξεις σε εθνικό επίπεδο στην Γερμανία, αλλά και σε πανευρωπαϊκό, ενόψει των ευρωεκλογών του Μαΐου.

Χάνουν την αυτοδυναμία

Μία από τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, η οποία διενεργήθηκε από το Ινστιτούτο INSA για την εφημερίδα Bild, περιορίζει μόλις στο 33% το ποσοστό της CSU, δίνοντας την δεύτερη θέση στους Πράσινους με 18% και την τρίτη στην Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD) με 14%.

Οι Σοσιαλδημοκράτες φέρονται να ακολουθούν και στην Βαυαρία την πτώση που καταγράφουν σε εθνικό επίπεδο, η οποία αποτελεί πανευρωπαϊκή τάση, μετά την πλήρη ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων στην υπηρεσία των νεοφιλελεύθερων πολιτικών.

Το Γερμανικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, πληρώνοντας για άλλη μία φορά την συμμετοχή του σε μεγάλο συνασπισμό, βρίσκεται, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, στην πέμπτη θέση με ποσοστό 10%, μία μονάδα κάτω από τους Ελεύθερους Ψηφοφόρους, οι οποίοι φέρονται να καταλαμβάνουν ποσοστό 11%. Στην έκτη θέση βρίσκονται οι  Φιλελεύθεροι (FDP) με 5,5%.

Αν τα προγνωστικά αυτά επαληθευθούν στην κάλπη τότε υπάρχουν δύο σενάρια: Το ένα είναι να προκύψει κυβερνητικό σχήμα με την στήριξη των Χριστιανοκοινωνιστών, των Φιλελεύθερων  και των Ελεύθερων Ψηφοφόρων και το άλλο να σχηματιστεί κυβέρνηση μόνο της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης με τους Πράσινους, όπως γίνεται ήδη στα κρατίδια της Έσσης και της Βάδης-Βυρτεμβέργης.

Άρχισαν τα όργανα

Ανεξαρτήτως πάντως από το τι θα βγάλουν σήμερα οι κάλπες στην Βαυαρία, ένα πράγμα είναι σίγουρο, ότι έρχονται δύσκολες ημέρες για τους Χριστιανοκοινωνιστές, καθώς η αναμενόμενη από τις δημοσκοπήσεις ήττα, έχει δρομολογήσει ήδη εσωτερική κρίση στο κόμμα.

Οι αναλυτές δεν αποκλείουν ωστόσο άμεσες εξελίξεις και σε ομοσπονδιακό επίπεδο, καθώς μία από τις πρώτης συνέπειες της εκλογικής ήττας των Βαυαρών Συντηρητικών θα μπορούσε να είναι η ανατροπή του Ζεεχόφερ και η αυτόματη αποχώρησή του από το υπουργείο Εσωτερικών. Κάτι τέτοιο θα βόλευε ενδεχομένως την Μέρκελ, μετά τις δύο κυβερνητικές κρίσεις που προκάλεσε ο Ζεεχόφερ, οι οποίες αφορούσαν πτυχές του μεταναστευτικού. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να ενισχύσει όμως την άποψη ότι οι πολιτικές εθνικού χαρακτήρα είναι υπό διωγμό, ενισχύοντας και άλλο την Εναλλακτική στην Γερμανία και τα ακροδεξιά κόμματα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Υπάρχουν ωστόσο αναλυτές που εκτιμούν ότι η απομάκρυνση του Ζεεχόφερ θα ήταν μία σχετικά ανώδυνη διαδικασία, καθώς εκφράζουν τον φόβο ότι η κρίση στους Χριστιανοκοινωνιστές μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στην διάσπαση της συμμαχίας με τους Συντηρητικούς της Μέρκελ και στην διάλυση του κυβερνητικού συνασπισμού.

Κλειδί το μεταναστευτικό    

Ο Ζεεχόφερ έχει πάρει ήδη αποστάσεις σε ό,τι αφορά την ευθύνη για την προεκλογική στρατηγική του κόμματος, άρα και για την αναμενόμενη αποτυχία στις εκλογές. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι υπεύθυνος γι αυτό είναι ο διάδοχός του στην Πρωθυπουργία της Βαυαρίας,  Μάρκους Σέντερ, ο οποίος είναι και πάλι υποψήφιος Πρωθυπουργός.

Ο Σέντερ ωστόσο αποδίδει την ήττα στην Μέρκελ και την μεταναστευτική πολιτική της, την οποία, όπως έχει πει, «χρεώνεται» η Χριστιανοκοινωνική Ένωση. Σημειώνεται ότι εξαιτίας της πολιτικής της Μέρκελ, η Βαυαρία μετατράπηκε σε βασική πύλη εισόδου παράτυπων μεταναστών στην Γερμανία, μέσω της δημοφιλούς «βαλκανικής διαδρομής».

Το θέμα είχε προκαλέσει άλλωστε την κυβερνητική κρίση του Ιουνίου, τότε που ο Ζεεχόφερ απειλούσε με μονομερείς ενέργειες επαναπροώθησης και είχαν ήδη ανοίξει οι συζητήσεις για την διάσπαση του κυβερνητικού συνασπισμού. Η κρίση κατέληξε βέβαια στις περίφημες «διμερείς συμφωνίες» της Μέρκελ, οι οποίες είναι πασιφανές ότι απέτυχαν, καθώς φορτώθηκαν, μέχρι στιγμής, μόνον στους δύο αδύναμους κρίκους του συστήματος, την Ισπανία και φυσικά την Ελλάδα.

Το μεταναστευτικό ήταν βασική αιτία και στην πρόσφατη κυβερνητική κρίση, μετά τα επεισόδια στο Κέμνιτς της Σαξονίας. Ο εκλεκτός του Ζεεχόφερ επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών Χανς – Γκέοργκ Μάασεν, αμφισβήτησε την θέση της Μέρκελ ότι υπήρξε «σαφάρι» κατά των μεταναστών. Ακολούθησε η απομάκρυνση του Μάασεν, μέσω προαγωγής σε υφυπουργό Εσωτερικών, ο οποίος μετά τις αντιδράσεις των Σοσιαλδημοκρατών κατέληξε υψηλόβαθμος σύμβουλος του Ζεεχόφερ.

Ακολουθεί η Έσση

Η Βαυαρία δεν φημίζεται για το φιλελεύθερο παρελθόν της. Η Χριστιανοκοινωνιστές άλλωστε αποτελούν σήμερα το συντηρητικότερο κομμάτι της Χριστιανικής Ένωσης, του συνασπισμού που συγκροτούν με τους Συντηρητικούς (των οποίων ηγείται η Μέρκελ) εδώ και πολλές δεκαετίες.

Η Βαυαρία των 13 εκατομμυρίων κατοίκων είναι όμως και ο βασικότερος πυλώνας της γερμανικής βαριάς βιομηχανίας, μαζί με την Άνω Ρηνανία-Βεστφαλία, και συμμετέχει με ποσοστό 18,3% στο γερμανικό ΑΕΠ. Είναι επίσης το κρατίδιο που εμφανίζει το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας στην γερμανική ομοσπονδία.

Το Μόναχο και οι Χριστιανοκοινωνιστές δεν είναι ωστόσο ο μόνος πονοκέφαλος για την Μέρκελ. Σε δύο εβδομάδες, στις 28 Οκτωβρίου,  θα στηθούν κάλπες και στο κρατίδιο της Έσσης, όπου επίσης τα πράγματα δεν πάνε καλά. Η τοπική κυβέρνηση συνεργασίας Χριστιανοδημοκρατών/Πρασίνων, της οποίας ηγείται ο Φόλκερ Μπουφιέ, αντιμετωπίζει και αυτή σοβαρά προβλήματα. Και σε ομοσπονδιακό επίπεδο όμως τα συστημικά κόμματα της συγκυβέρνησης (Συντηρητικοί, Χριστιανοκοινωνιστές και Σοσιαλδημοκράτες) καταγράφουν απώλειες. Την ίδια ώρα, η ακροδεξιά Εναλλακτική για την Γερμανία, όταν δεν καταγράφει περιστασιακή ή τοπική άνοδο, δείχνει να σταθεροποιεί τα ποσοστά της.