Ασκήσεις ενεργειακού σοκ στην ΕΕ – Έκτακτη σύσκεψη στο Μαξίμου

Σχέδια έκτακτης ανάγκης πηγαίνουν και έρχονται στα γραφεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενόψει του πακέτου μέτρων που πρόκειται να ανακοινωθεί στις 20 Ιουλίου στις Βρυξέλλες, μία ημέρα πριν ξεκαθαριστεί οριστικά από την Μόσχα εάν θα τεθεί ξανά σε λειτουργία ο Nord Stream 1 και πότε. Οι εκτιμήσεις στις Βρυξέλλες, αλλά και σε όλες τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες είναι αρνητικές, καθώς η Gazprom ανακοίνωσε ότι δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι ο αγωγός που τέθηκε εκτός λειτουργίας για επισκευή, θα έχει επισκευαστεί στις 21 του μήνα, όπως προβλέπονταν στον αρχικό προγραμματισμό.

Αυτή η αβεβαιότητα, επισπεύδει τις προετοιμασίες των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για το ενδεχόμενο ακόμη και πλήρους τερματισμού της παροχής φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς την ΕΕ, δημιουργώντας κατ’ αρχάς συνθήκες ενεργειακής ανεπάρκειας και επιπλέον τεράστιες οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες. Στο Βερολίνο ήδη εξετάζονται τα πιο «εφιαλτικά σενάρια», όπως δηλώνει επί ημέρες ο αντικαγκελάριος και υπουργός Ενέργειας Ρόμπερτ Χάμπεκ.

Ένα προσχέδιο σχεδίου έκτακτης ανάγκης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ορίζει ότι τα δημόσια κτίρια, τα γραφεία και τα εμπορικά κτίρια πρέπει να θερμαίνονται έως και 19 βαθμούς το πολύ, από το φθινόπωρο. «Η δράση τώρα μπορεί να μειώσει τις επιπτώσεις μιας ξαφνικής διακοπής του εφοδιασμού κατά το ένα τρίτο», αναφέρει το κείμενο, το οποίο είναι διαθέσιμο στο Dpa. Εκτιμάται ότι είναι «σημαντικός ο κίνδυνος» η Ρωσία να σταματήσει την προμήθεια φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, οι επιχειρήσεις έχουν δυνατότητα να αντικαταστήσουν το φυσικό αέριο θα πρέπει σταδιακά να μειώσουν την κατανάλωσή του. Στόχος είναι η προστασία των βιομηχανιών που είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τις αλυσίδες εφοδιασμού και την σταθερότητα της παραγωγής. Τα νοικοκυριά καλούνται επίσης να καταναλώνουν εθελοντικά λιγότερο. «Όλοι μπορούν να εξοικονομήσουν φυσικό αέριο, τώρα», αναφέρεται στο προσχέδιο που εξετάζει η Επιτροπή.

Σενάρια τρόμου

Οι ισχύοντες κανόνες της ΕΕ ορίζουν ότι τα νοικοκυριά και τα νοσοκομεία και τα σχολεία θα έχουν προτεραιότητα σε περίπτωση έλλειψης φυσικού αερίου. Εάν η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας βρίσκεται σε κίνδυνο και εκεί τα πρέπει να γίνουν περιστολές. Σύμφωνα με το κείμενο, οι προσομοιώσεις από τη ρυθμιστική αρχή ENTSO-G έδειξαν ότι το πάγωμα της παροχής αερίου από την Ρωσία μέσα στον Ιούλιο θα σήμαινε ότι οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου δεν θα μπορούσαν να γεμίσουν επαρκώς και, ως εκ τούτου, θα δημιουργηθεί μεγάλη έλλειψη το χειμώνα και το επόμενο έτος.

Τo σενάριο αυτό ήδη προκαλεί πανικό. Εάν γινόταν διακοπή τον Οκτώβριο ή αργότερα, θα υπήρχαν λιγότεροι κίνδυνοι για τη ζήτηση το χειμώνα. Αλλά τότε θα υπήρχε μεγαλύτερος χρόνος αντίδρασης. Ο αντίκτυπος στα κράτη μέλη εξαρτάται από το πόσο εξαρτώνται από το ρωσικό φυσικό αέριο, αναφέρει. Η Γερμανία είναι μία από τις χώρες που πλήττονται περισσότερο και ακολουθεί η Ιταλία.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, ο εφοδιασμός της Ρωσίας με φυσικό αέριο έχει ήδη μειωθεί δραστικά. Συνολικά, οι ροές φυσικού αερίου αντιστοιχούν πλέον σε λιγότερο από το 30% του μέσου όρου από το 2016 έως το 2021, σύμφωνα με το προσχέδιο. Αυτό οδήγησε σε ιστορικά υψηλές τιμές ενέργειας και οδήγησε σε άνοδο του πληθωρισμού. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί. Είναι πιο πιθανό να επιδεινωθεί.

Σύσκεψη συγκαλεί ο Μητσοτάκης 

Υπό το πρίσμα αυτών των προβλέψεων και η ελληνική κυβέρνηση θέλει να επισπεύσει τις προπαρασκευαστικές ενέργειες για το ενδεχόμενο να τερματιστεί η ροή ρωσικού φυσικού αερίου και προς την Ελλάδα, εάν η Ρωσία αποφασίσει να προχωρήσει σε γενικό εμπάργκο.

Στην σημερινή σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό συμμετέχουν οι κύριοι Γεραπετρίτης, Σκέρτσος, Σκρέκας, Πετραλιάς, Σδούκου και από την πλευρά των φορέων της αγοράς οι κύριοι Δαγούμας (πρόεδρος της ΡΑΕ), Στάσσης (διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ), Ξιφαράς (διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ), Γκάλι (ΔΣ ΔΕΣΦΑ) και Κάπρος (καθηγητής ενεργειακής οικονομίας στο ΕΜΠ, σύμβουλος της κυβέρνησης).