Με το δάκτυλο στη σκανδάλη Κόσσοβο και Σερβία
29/12/2022Μια από τις στολές στρατιωτικής παραλλαγής του Βολοντίμιρ Ζελένκσι δανείστηκε σήμερα Τετάρτη η Πρόεδρος του Κοσσόβου, Βαλμπόνα Οσμάνι, προκειμένου να επιθεωρήσει μονάδες της Δυνάμεως Ασφαλείας του Κοσσόβου (FSK). Πρόκειται για μία δύναμη που θέλει να αποτελέσει τον πυρήνα ενός κανονικού στρατού για το Κόσσοβο, αν και τυπικά ακολουθεί τις προβλέψεις του Ψηφίσματος 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Προμηνύει συμβολικά σχεδιασμούς για πολεμική σύγκρουση η φωτογραφία της Προέδρου που κάνει από το πρωί τον γύρο του κόσμου. Μαζί και συναφώς η επιστολή που απέστειλε η Υπουργός Εξωτερικών και Διασποράς Ντονίκα Γκερβάλα-Σβαρτς προς την ΕΕ, με την οποία την καλεί να αυξήσει την πίεση της προς το Βελιγράδι για να πάψουν οι Σέρβοι –όπως αναφέρει– να παίζουν τα παιχνίδια της Μόσχας, προκαλώντας ένταση με το Κόσσοβο και αποσταθεροποιώντας την ευαίσθητη περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων.
Πρόκειται για αντιστροφή των πραγμάτων. Υπενθυμίζουμε ότι τόσο ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το διάλογο Σερβίας-Κοσσόβου Γκάμπριελ Εσκομπάρ, όσο και της ΕΕ Μίροσλαβ Λαϊτσάκ, μέχρι σήμερα επιρρίπτουν εμμέσως πλην σαφώς ευθύνες στην Πρίστινα. Την καλούν να προχωρήσει χωρίς αναβολές στην θεσμοθέτηση της Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων των Σέρβων σε Μητρόβιτσα, Ζουμπίν-Πατόκ, Λεπόσεβατς κ.α., όπως προβλέπεται από τη Συμφωνία των Βρυξελλών του 2015, αλλά και όπως απορρέει από το Ψήφισμα του ΟΗΕ.
Η κυβέρνηση και ευρύτερα το πολιτικό σύστημα του Κοσσόβου αρνείται να προχωρήσει σε κάτι τέτοιο. Ο πρωθυπουργός Άλμπιν Κούρτι, μάλιστα, όξυνε περαιτέρω το κλίμα τόσο με τις εντολές για τις πινακίδες των σερβικών αυτοκινήτων, όσο κυρίως με τη διενέργεια έκτακτων εκλογών για την αντικατάσταση Σέρβων βουλευτών και άλλων αρχών της σερβικής κοινότητας, μετά την αποχώρηση των Σέρβων από τα αξιώματα που κατείχαν.
Διάθεση κλιμάκωσης
Η κατάσταση είναι στα πρόθυρα της ανάφλεξης και τα αληθινά αίτια δεν ερευνώνται πλέον από κανένα. Όπως και ίσως λόγω της περιόδου γιορτών δεν παρατηρείται και καμιά ουσιαστική προσπάθεια εκτόνωσης. Απεναντίας οι δύο πλευρές δείχνουν διατεθειμένες να κλιμακώσουν την αντιπαράθεση, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο χρήσης και των όπλων. Ο Άλμπιν Κούρτι προκαλεί ανοιχτά την σύγκρουση.
Την Τετάρτη το μεσημέρι δήλωσε ότι λήγει ο χρόνος που έχει δώσει στην διεθνή δύναμη KFOR (υπό την ευθύνη του ΝΑΤΟ) και στις αστυνομικές δυνάμεις της ΕΕ (EULEX) που είναι αρμόδιες για την επιβολή του νόμου και της τάξης, για να απομακρύνουν τα μπλόκα που έχουν στήσει στις βόρειες επαρχιακές και εθνικές οδούς τα μέλη της σερβικής κοινότητας. Ως εκ τούτου, απειλεί ότι οι ένοπλες δυνάμεις των Αλβανών του Κοσσόβου θα αναλάβουν δράση.
Ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς, συνοδευόμενος από τον αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων, επισκέφθηκε το στρατόπεδο στην Κριάλιεβο-Ράσκα, όπου ειδικές μονάδες του σερβικού Στρατού είναι σε κατάσταση ετοιμότητας. Στα υπάρχοντα από τις 10 Δεκεμβρίου μπλόκα από την Τρίτη προστέθηκε ακόμη ένα κι αυτό όχι πια στο έδαφος του κρατιδίου του Κοσσόβου όπως ορίζεται από το Ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Έχει στηθεί σε παραμεθόρια περιοχή στη Σερβία και κλείνει το δρόμο προς τη μεθοριακή διάβαση της Μερντάρε, βασική πύλη για Αλβανοκοσσοβάρους που ειδικά αυτή την περίοδο κατεβαίνουν από χώρες της Ευρώπης στο Κόσσοβο για τις γιορτές. Στο αεροδρόμιο της Πρίστινα, μάλιστα, σήμανε συναγερμός για επικείμενη βομβιστική ενέργεια, η οποία απεδείχθη φάρσα, αν και προκάλεσε πανικό και διακοπή λειτουργίας. Οι αρχές του Κοσσόβου θεωρούν τις ενέργειες αυτές εντάσσονται σε σχέδιο αποσταθεροποίησης.
“Μπλόκο” στον Πατριάρχη
Ένδειξη του κλίματος αλλά και για το που οδηγούνται οι εξελίξεις, είναι οι αναφορές στα διεθνή δίκτυα ενημέρωσης. Βρετανικά και γερμανικά ΜΜΕ αναφέρονται σε κοινή σχεδιασμένη δράση του Βελιγραδίου και της Μόσχας για πρόκληση νέας εστίας πολεμικής σύγκρουσης προς εξυπηρέτηση των ρωσικών συμφερόντων. Σε λίγο θα ισχυριστούν ότι φταίει ο Βλαντιμίρ Πούτιν που οι αστυνομικές αρχές της Πρίστινα απαγόρευσαν στον Πατριάρχη της Σερβίας Πορφύριο να μεταβεί σε Μονή του Πετς για να τελέσει την ακολουθία των Χριστουγέννων!
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ διέψευσε ότι η Μόσχα καθοδηγεί τις αποφάσεις της Σερβίας σε ό,τι αφορά στην πολιτική της απέναντι στο Κόσσοβο. Πρόσθεσε, πάντως, ότι είναι λογική η μέριμνα του Βελιγραδίου για την προστασία και την ασφάλεια της σερβικής κοινότητας στο Κόσσοβο. Από την άλλη πλευρά, η Αλβανίδα υπουργός Εξωτερικών Όλτα Τσάτσκα, σε σχετικά χαμηλούς τόνους, προειδοποίησε το Βελιγράδι ότι τα Τίρανα είναι στο πλευρό της Πρίστινα.
Ας σημειωθεί ότι δυτικά μέσα ενημέρωσης ισχυρίζονται ότι στα οδοφράγματα δεν μετέχει ο σερβικός πληθυσμός του Κοσσόβου και των Μετοχίων, αλλά ομάδες του σερβικού οργανωμένου εγκλήματος, οι οποίες καθοδηγούνται από το Βελιγράδι σε συνεργασία με τη Μόσχα. Ενδεικτική είναι και η ανάλυση του επίσημου τουρκικού πρακτορείου ειδήσεων Anadolu στην αλβανική γλώσσα, σύμφωνα με την οποία η ένταση στο Βόρειο Κόσσοβο είναι έκφραση και συνέπεια του Πανσλαβισμού, τον οποίο προωθεί το Κρεμλίνο.